Đêm trước đó, trang web của báo Philippine Star (Philippines) bị tin tặc thay đổi giao diện bằng ảnh cờ Trung Quốc kèm thông điệp bằng tiếng Hoa khẳng định bãi cạn thuộc chủ quyền Trung Quốc.
Theo báo Inquirer của Philippines, Phó Đô đốc Edmund Tan, tư lệnh Cơ quan tuần duyên Philippines, ghi nhận ngày 4-5 tại bãi cạn hiện có ba tàu của chính phủ Trung Quốc cùng bảy tàu cá lớn và 23 tàu cá nhỏ của Trung Quốc.
Cùng ngày, theo Trung Quốc Nhật Báo (Trung Quốc), Bộ Ngoại giao Trung Quốc kêu gọi Philippines quay trở lại giải pháp ngoại giao để giải quyết tranh chấp ở bãi cạn Scarborough và chấm dứt động thái hay bình luận làm căng thẳng thêm tình hình. Trước đó, người phát ngôn quân khu miền Bắc Philippines đã chỉ trích Trung Quốc đưa thêm tàu vũ trang và tàu cá trở lại bãi cạn.
Hãng tin GMA News (Philippines) ngày 5-5 đưa tin, tại New York (Mỹ), Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario đã có cuộc gặp với Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon. Ông Albert del Rosario cam kết Philippines sẽ giải quyết hòa bình vấn đề tranh chấp biển Đông dựa trên Hiến chương LHQ, Công ước LHQ về Luật Biển và pháp luật quốc tế. Ông Ban Ki-moon ủng hộ Philippines sử dụng các tổ chức pháp lý quốc tế để dàn xếp tranh chấp.
Báo Philippine Star ngày 5-5 đã đăng bài viết của chuyên gia Richard Fisher thuộc Trung tâm Đánh giá và Chiến lược quốc tế (Mỹ). Theo bài viết, để đối phó với Trung Quốc, Philippines cần bốn phi đội gồm 48 máy bay Lockheed Martin F-16, 4-6 tàu ngầm nhỏ, nhiều tàu khu trục nhỏ, tàu hộ tống nhỏ, tàu chiến và tàu quét thủy lôi. Do khả năng tài chính của Philippines có hạn, Mỹ sẽ phải viện trợ và Philippines cần các nước khác như Nhật, Hàn Quốc giúp đỡ.
Bài viết thống kê Tổng thống Benigno Aquino III đã chi hơn 395 triệu USD cho quân đội từ khi nhậm chức so với chi phí bình quân hằng năm 51 triệu USD trong 15 năm trước đó. Bài viết ước tính chương trình hiện đại hóa quân đội của Philippines sẽ tốn khoảng 1 tỉ USD trong nhiệm kỳ sáu năm của ông Benigno Aquino III trong khi ngân sách quốc phòng Trung Quốc năm 2012 lên đến hơn 100 tỉ USD.
Trong khi đó, báo Khaleejtimes (Ấn Độ) dẫn lời Thiếu tướng hải quân P. Ajithkumar cho biết ngày 6-5, Bộ Tư lệnh miền Đông Ấn Độ sẽ triển khai bốn tàu chiến đến Trung Quốc, Philippines, Malaysia, Singapore, Indonesia, Nhật và một số nước khác trong khu vực trong hai tháng.
LÊ LINH - ĐĂNG KHOA
