ASEAN-Trung Quốc: Thảo luận thúc đẩy COC

Ngày 6-6, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc (TQ) thông báo phiên họp lần thứ tám của nhóm công tác chung ASEAN-TQ về thực hiện Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) đã diễn ra hôm 29-5 ở Bangkok (Thái Lan).

Theo thông báo, phiên họp đã ghi nhận những tiến triển tích cực về việc thực hiện DOC trong năm 2012, trong đó có hợp tác về sinh thái biển và ngăn ngừa, giảm nhẹ thảm họa trên biển.

Các bên nhất trí thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC, đồng thời vạch ra kế hoạch hành động trong năm 2013-2014. TQ, Thái Lan, Indonesia và Campuchia đã nêu khoảng 10 đề xuất hợp tác như thành lập đường dây nóng cứu hộ khẩn cấp trên biển TQ-ASEAN.

Ngoài ra, phiên họp cũng thảo luận phương hướng thúc đẩy Bộ Quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC) và nâng cao hiểu biết lẫn nhau giữa các nước.

Quyền Trợ lý ngoại trưởng Mỹ Joseph Y. Yun phát biểu tại hội thảo Kiểm soát căng thẳng ở biển Đông ở thủ đô Washington, D.C. ngày 5-6. Ảnh: USTREAM

Tại Mỹ, trong hai ngày 5 và 6-6 (giờ địa phương), Trung tâm nghiên cứu quốc tế và chiến lược của Mỹ (CSIS) đã tổ chức hội thảo thường niên lần thứ ba với chủ đề Kiểm soát căng thẳng ở biển Đông.

Trang web của CSIS cho biết tham dự hội thảo có nhiều học giả đến từ TQ, Ấn Độ, Nhật, Philippines, lãnh thổ Đài Loan và Việt Nam. Quyền Trợ lý ngoại trưởng Mỹ phụ trách các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương Joseph Y. Yun được mời phát biểu với tư cách là diễn giả chính.

Trong ngày 5-6, hội thảo đã thảo luận ba chủ đề gồm Ý nghĩa kinh tế của tranh chấp biển Đông; Những diễn biến gần đây ở biển Đông; Biển Đông trong chính trị của khu vực.

TS Trần Trường Thủy, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu biển Đông (Học viện Ngoại giao Việt Nam), đã phát biểu tại phiên thảo luận về chủ đề Những diễn biến gần đây ở biển Đông.

Ngày 6-6, hội thảo thảo luận về hai chủ đề Vai trò của pháp luật quốc tế trong quản lý tranh chấp ở biển Đông và Các kiến nghị chính sách để thúc đẩy hợp tác ở biển Đông.

Trong khi đó trên thực địa, đài truyền hình TV5 (Philippines) ngày 6-6 dẫn nguồn tin quân sự cho biết TQ đã bắt đầu xây dựng các kết cấu trên bãi cạn Scarborough của Philippines. Hiện quân đội Philippines đang có trong tay hình ảnh vệ tinh chứng minh.

Ít nhất ba tàu lớn của chính phủ TQ luân phiên có mặt ở bãi cạn trong khi các tàu cá TQ chở đá sỏi, xi măng, sắt thép đến bãi cạn để xây dựng. Nguồn tin ghi nhận khoảng vài tuần nữa TQ sẽ xây dựng xong các kết cấu và treo cờ trên đó. Tàu TQ cũng đã chăng dây thừng to bằng bắp chân ở lối vào bãi cạn nhằm ngăn chặn tàu cá Philippines.

Cùng ngày 6-6, Đại sứ quán Mỹ tại Manila (Philippines) thông báo hai tàu ngầm USS Frank Cable và USS Asheville của Mỹ sẽ lần lượt ghé thăm vịnh Subic (Philippines) trong hai ngày 7 và 8-6.

Đài truyền hình TV5 nhận định các chuyến thăm này đáng chú ý vì được tiến hành khi TQ đang gia tăng đưa ra các tuyên bố giành giật chủ quyền ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam.

LÊ LINH