Ngày 28-11, nhật báo Bưu Điện Hoa Nam Buổi Sáng (SCMP) dẫn lời ông Graham Allison, cựu Hiệu trưởng Trường Kennedy School of Government thuộc ĐH Harvard, cảnh báo nếu Trung Quốc không cho thấy hành động đáng kể để kiềm chế Triều Tiên “trong vài tuần tiếp theo” thì Mỹ sẽ trừng phạt Bắc Kinh bằng các biện pháp thương mại đơn phương vào đầu năm 2018.
“Nếu chính quyền ông Trump thực hiện các biện pháp trừng phạt đơn này, khi đó như chính phủ Trung Quốc từng tuyên bố, Bắc Kinh sẽ trả đũa. Như vậy, trong sáu tháng nữa, chúng ta có thể sẽ rơi vào một cuộc chiến tranh thương mại, gây tổn thất cho cả hai nước” – nhà khoa học chính trị Mỹ nói.
Trong quyển sách mang tên “Định mệnh chiến tranh”, ông Allison từng nói rằng chiến tranh giữa Mỹ và Trung Quốc trong vài thập niên tới sẽ “khả dĩ hơn sự nhìn nhận hiện tại” nếu hai nước không tìm cách thoát khỏi “bẫy Thucydides” - một cụm từ thường được giới học giả dùng để mô tả hiểm họa tiềm tàng của một cuộc xung đột giữa một cường quốc thống trị với một cường quốc đang nổi.
Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Ảnh: AFP
Ông Allison từng là cố vấn đặc biệt cho Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ dưới thời cựu Tổng thống Ronald Reagan, đồng thời là thứ trưởng quốc phòng về mảng chính sách và kế hoạch dưới thời cựu Tổng thống Bill Clinton. Ông nhận định chính viễn cảnh trên là thứ để Mỹ mặc cả với Trung Quốc, buộc Bắc Kinh tìm cách ngăn chặn chương trình vũ khí hạt nhân của Bình Nhưỡng.
Trong khi đó, căng thẳng Trung-Mỹ hiện nay về vấn đề thâm hụt thương mại dường như vẫn chưa được giải quyết êm xuôi mấy mặc dù chuyến thăm Trung Quốc của ông Trump đã mang lại các hợp đồng thương mại ký kết trị giá hơn 250 tỉ USD.
“Cách tiếp cận Trung Quốc của Mỹ hiện nay không phải là đàm phán những thứ nhỏ nhặt. Washington không hoan nghênh những thỏa thuận cỏn con có ít ảnh hưởng lên hành vi thương mại của Trung Quốc” – tờ Wall Street Journal dẫn lời một quan chức Mỹ giấu tên nói.
Theo ông Allison, Mỹ rõ ràng “đang trong tiến trình yêu cầu Trung Quốc có nhiều điều chỉnh hơn về vấn đề thương mại. Đồng thời, ông Trump quyết tâm giảm thâm hụt mậu dịch với Trung Quốc”.
Được biết Mỹ gánh mức thâm hụt gần 350 tỉ USD mỗi năm trong thương mại với Trung Quốc. Trong quý III của năm 2017, thâm hụt mậu dịch của Mỹ trong thương mại với Trung Quốc lên tới 103,1 tỉ USD, tăng 6,7% so với cùng kỳ năm ngoái.
Ngay sau chuyến thăm Trung Quốc của ông Trump hồi đầu tháng 11, Mỹ hôm 21-11 đã áp đặt gói trừng phạt mới nhằm vào 13 tổ chức của Trung Quốc và Triều Tiên với cáo buộc giúp Triều Tiên né tránh các lệnh trừng phạt trước đó và hỗ trợ nước này thông qua giao thương. Động thái này đã gây phản ứng giận dữ từ Bắc Kinh.
