Nhân Dân Nhật Báo(Trung Quốc) cùng ngày dẫn lời chuyên gia kinh tế Triệu Khương Lâm tại Viện Khoa học xã hội Trung Quốc nhận định nếu căng thẳng liên quan đến tranh chấp đảo Hoàng Nham (Philippines gọi là bãi cạn Scarborough) tiếp tục gia tăng, quan hệ thương mại hai nước sẽ bị ảnh hưởng, đặc biệt là hai lĩnh vực du lịch và đầu tư. Hơn thế nữa, Trung Quốc có thể tăng cường nhiều biện pháp trừng phạt kinh tế hơn nữa đối với Philippines.
Nhận định này đã được Đại sứ Trung Quốc tại ASEAN Đồng Tiêu Long cảnh báo hồi tuần trước. Trung Quốc là đối tác thương mại lớn thứ ba của Philippines. Còn Philippines là đối tác thương mại lớn thứ sáu trong ASEAN với Trung Quốc.
Quan hệ thương mại Trung Quốc-Philippines phát triển nhanh trong 10 năm qua, đạt mức 30 tỉ USD trong năm 2011. Hai nước cũng đã nhất trí phát triển quan hệ thương mại song phương lên 60 tỉ USD với dự kiến Trung Quốc sẽ trở thành thị trường xuất khẩu lớn nhất của Philippines vào năm 2016.
Hải quan Trung Quốc đã ngừng nhập khẩu chuối từ Philippines và các công ty du lịch Trung Quốc đã dừng các tour đến Philippines. Trong thời điểm hiện tại, hai sự kiện này vẫn chưa ảnh hưởng lớn đến quan hệ thương mại Trung Quốc-Philippines. Tuy nhiên, Phó Chủ tịch Học viện Quan hệ quốc tế hiện đại Trung Quốc Vương Tử Bang nhận định dấu hiệu rạn nứt trong quan hệ thương mại song phương đã bắt đầu bộc lộ.
Theo chuyên gia kinh tế Triệu Khương Lâm, hai sự kiện đã nêu là lời cảnh cáo đầu tiên của Trung Quốc và Trung Quốc đang muốn thăm dò thái độ của Philippines thế nào trước khi áp dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế nặng nề hơn như hạn chế nhập khẩu từ Philippines và giảm đầu tư vào Philippines.
Theo dự báo của các chuyên gia Trung Quốc, nếu quan hệ thương mại hai bên bị ảnh hưởng, Philippines sẽ chịu thiệt thòi hơn vì quan hệ thương mại với Philippines chỉ là một phần nhỏ trong thương mại quốc tế của Trung Quốc, trong khi quan hệ thương mại với Trung Quốc ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế Philippines. Ngược lại, các dự án đầu tư và hạ tầng của Trung Quốc ở Philippines cũng phải chịu rủi ro.
Trong khi Tân Hoa xã của Trung Quốc ngày 13-5 khăng khăng cho rằng Tòa án Quốc tế về Luật Biển (ITLOS) không phải là giải pháp cho tranh chấp bãi cạn Scarborough, báoGlobe and Mail (Anh) cùng ngày đã đăng bài xã luận chỉ trích Trung Quốc đã tỏ thái độ bắt nạt trong tranh chấp biển Đông.
Báo ghi nhận bãi cạn Scarborough xa bờ biển Trung Quốc gấp năm lần so với bờ biển Philippines, do đó Philippines rất đúng đắn khi yêu cầu Tòa án Quốc tế về Luật Biển giải quyết tranh chấp bởi lý lẽ của Philippines mạnh về tính pháp lý hơn nếu căn cứ yếu tố địa lý.
Báo Globe and Mailnhận định Trung Quốc cần phải căn cứ vào thực tế địa chính trị hiện đại để giải quyết tranh chấp và cần thương lượng hòa bình, đồng thời thực hiện các giải pháp ngoại giao để giải quyết tranh chấp chứ không phải bằng thái độ hăm dọa nước khác.
THIÊN ÂN
