Việc chính quyền Scotland quyết định thả công dân Libya Abdel Baset al-Megrahi vào tháng 8-2009 với lý do mắc bệnh ung thư hiểm nghèo từng khiến dư luận Mỹ hết sức tức giận. al-Megrahi khi đó đang chịu án tù chung thân với cáo buộc đánh bom chiếc máy bay số hiệu 103 của hãng hàng không Mỹ Pan Am năm 1988 trên vùng trời Lockerbie thuộc Scotland khiến 270 người, chủ yếu là người Mỹ thiệt mạng.
Theo thân nhân những người thiệt mạng, không thể trả tự do cho al-Megrahi với bất cứ lý do gì bởi người này phải chịu sự trừng phạt thích đáng cho tội ác tày trời mà mình gây ra. Đặc biệt dư luận Mỹ còn hết sức phẫn nộ vì cho rằng BP đứng đằng sau dàn xếp việc thả al-Megrahi để đánh đổi lấy sự ưu ái của chính phủ Libya trong các dự án dầu khí khổng lồ tại quốc gia giàu có nguồn tài nguyên “vàng đen” này.
Một phần còn sót lại của chiếc máy bay Pan Am số 103 sau vụ đánh bom
Nghi ngờ này xuất phát từ việc quan hệ giữa Anh và Libya bỗng được cải thiện trông thấy sau chuyến thăm Tripoli của Thủ tướng Anh Tony Blair vào tháng 5-2007. Minh chứng cho điều này là thỏa thuận khai thác dầu với diện tích khoảng 54.000 km2 trên vùng biển Libya trị giá tới 900 triệu USD được ký kết giữa BP và Công ty Libya Investment Corporation.
Thế nhưng dù phẫn nộ tới đâu thì thân nhân nạn nhân vụ Lockerbie cũng không làm gì được BP bởi không có bằng chứng đủ thuyết phục. Mãi tới gần đây trong bối cảnh BP đang phải chi hàng chục tỷ USD để khắc phục hậu quả sự cố tràn dầu trên vịnh Mexico thì tờ Telegraph (Điện tín) của Anh lại “vạch áo cho người xem lưng” khi cho biết chính BP đã can thiệp với chính quyền Scotland thuộc Liên hiệp Anh để trả tự do cho al-Megrahi.
Cáo giác của tờ Telegraph ngay lập tức đã làm nóng trở lại nỗi tức giận của người Mỹ trong vụ Lockerbie. Ủy ban Đối ngoại của Thượng viện Mỹ đã ra lệnh triệu tập Tổng giám đốc Điều hành BP Tony Hayward và ông Mark Allen, cựu quan chức cấp cao của cơ quan tình báo Anh MI6, người đã trở thành cố vấn đặc biệt của BP sau khi rời MI6.
Chưa dừng lại ở đó, Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ còn mời cựu Thủ tướng Blair tới điều trần trước ủy ban này vào 29-7-2010 nhằm thẩm tra xem có phải BP đã vận động hành lang để trả tự do cho al-Megrahi hay không. Cùng được mời với ông Blair còn có cựu Bộ trưởng Tư pháp kiêm Ngoại trưởng Anh khi đó là Jack Straw.
Những thông tin mới về vụ Lockerbie đang gây thêm vô vàn khó khăn cho BP vốn đang phải vất vả đối phó với thảm họa tràn dầu trên vịnh Mexico. Hiện các Thượng nghị sĩ Mỹ cùng thân nhân nạn nhân vụ đánh bom Lockerbie đang đòi BP phải trả giá cho việc can thiệp vào chính trị để giành món lợi dầu khí tại Lybia.
Theo Hoàng Tuấn (ANTĐ)
