Căng thẳng tiếp tục leo thang từng giờ sau sự kiện Saudi Arabia xử tử hình giáo sĩ Nimr al-Nimr (dòng Hồi giáo Shiite).
Ngày 4-1, Bahrain (đồng minh thân cận của Saudi Arabia) đã tuyên bố cắt đứt quan hệ ngoại giao với Iran. Bahrain yêu cầu các nhà ngoại giao Iran ra đi trong vòng 48 tiếng.
Hôm trước đó, Bộ Ngoại giao Saudi Arabia thông báo Saudi Arabia cắt đứt quan hệ ngoại giao với Iran để phản đối các sứ quán Saudi Arabia tại Iran bị tấn công và yêu cầu các nhà ngoại giao Iran rời Saudi Arabia trong vòng 48 tiếng.
Ngoại trưởng Adel Al-Jubeir tuyên bố hành vi tấn công cơ quan ngoại giao Saudi Arabia đã vi phạm trắng trợn các công ước quốc tế.
Ông chỉ trích Iran không hợp tác dù Saudi Arabia đã yêu cầu bảo đảm an ninh cho đại sứ quán và các nhà ngoại giao Saudi Arabia ở Tehran đã nhiều lần đề nghị được bảo vệ nhưng vô ích.
Trong khi đó tại Iran, hãng tin Irna đưa tin ngày 4-1, Thứ trưởng Ngoại giao Hossein Amir Abdollahian chỉ trích Saudi Arabia đã phạm sai lầm chiến lược mới khi xử tử giáo sĩ Nimr al-Nimr vốn là chức sắc tôn giáo lớn của thế giới Hồi giáo chứ không chỉ riêng của Saudi Arabia.
Cảnh sát tăng cường bảo vệ sứ quán Saudi Arabia tại Karachi (Pakistan). Ảnh: AFP
Ông chỉ trích với âm mưu làm giảm giá dầu trong thời gian vừa qua, Saudi Arabia đã gây thiệt hại cho chính dân tộc mình và các tín đồ Hồi giáo trong khu vực.
Ông khẳng định các nhà ngoại giao Saudi Arabia ở Iran không bị bất kỳ thiệt hại gì.
Trong đêm Đại sứ quán Saudi Arabia bị tấn công (2-1), cảnh sát đã kịp thời sơ tán các nhà ngoại giao và bắt giữ 40 người biểu tình. Từ tối 3-1, cảnh sát đã lập rào chắn bảo vệ đại sứ quán.
Ngày 4-1, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran tuyên bố Saudi Arabia đang tìm cách làm gia tăng căng thẳng và đối đầu trong khu vực.
Mỹ là đồng minh truyền thống của Saudi Arabia lại tiếp tục lên tiếng kêu gọi Saudi Arabia và Iran có các biện pháp tích cực để xoa dịu căng thẳng.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ John Kirby tuyên bố: “Chúng tôi tin rằng giải pháp ngoại giao và đối thoại trực tiếp mang tính chất quan trọng”.
Cao ủy đối ngoại EU Federica Mogherini đã gọi điện thoại cho Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif.
Theo thông cáo của EU, hai bên đã đánh giá cần sử dụng mọi nỗ lực để kiểm soát tình hình và tránh căng thẳng leo thang. Hai bên nhận định an ninh và ổn định toàn khu vực đang bị thử thách trong khi khu vực này vốn đã đương đầu với nhiều đe dọa nghiêm trọng.
Bộ Ngoại giao Pháp lên tiếng kêu gọi các nhà lãnh đạo trong khu vực làm hết sức để tránh căng thẳng tôn giáo và phe phái leo thang. Bộ Ngoại giao khẳng định Pháp phản đối thi hành án tử hình.
Anh không trực tiếp chỉ trích vụ xử tử giáo sĩ Nimr al-Nimr. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao chỉ tuyên bố Anh phản đối thi hành án tử hình trong mọi hoàn cảnh và ở bất kỳ quốc gia nào.
Đức đánh giá vụ xử tử giáo sĩ Nimr al-Nimr càng củng cố thêm quan ngại của Đức về căng thẳng leo thang trong khu vực.
| Sáng 4-1, giá dầu thô có xu hướng tăng trên thị trường châu Á sau khi Saudi Arabia thông báo cắt đứt quan hệ ngoại giao với Iran. Giá dầu ngọt nhẹ giao trong tháng 2 tăng 0,48 USD lên 37,52 USD/thùng. Giá dầu Brent giao cùng kỳ tăng 0,61 USD lên 37,89 USD/thùng. Nhà phân tích Bernard Aw tại Công ty IG Markets ở Singapore nhận xét phản ứng từ thị trường cho thấy nỗi lo căng thẳng địa-chính trị ở Trung Đông sẽ đe dọa đến nguồn cung cấp dầu. Tuy giá dầu tăng nhưng thật ra vẫn thấp trong bối cảnh nguồn cung dư thừa. Saudi Arabia là nước sản xuất dầu đứng đầu Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ. 80 nhân viên ngoại giao Saudi Arabia cùng gia đình đã rời Iran sau khi Saudi Arabia cắt đứt quan hệ ngoại giao với Iran. _______________________________________ Hành động tấn công Đại sứ quán Saudi Arabia là hoàn toàn không thể biện minh và hành động này đã sỉ nhục chính đất nước Iran. Tổng thống Iran HASSAN ROUHANI |
