Cùng ngày, chỉ huy trưởng quân đội Mỹ tại Baghdad đã trao cho chỉ huy quân đội Iraq tại Baghdad chìa khóa căn cứ quân sự vốn là Bộ Quốc phòng Iraq trước đây. 30 căn cứ quân sự đã được trao trả cho Iraq trước đó.
Phần lớn binh lính Mỹ đã rời khỏi Baghdad và các thành phố vào chiều ngày 29-6. Trên thực tế, một số binh lính Mỹ vẫn sẽ ở lại Baghdad và các thành phố làm công tác huấn luyện cho quân đội Iraq. Phần lớn binh lính Mỹ sẽ đồn trú trong hai căn cứ quân sự lớn gần sân bay Baghdad (không thuộc phạm vi thành phố, đô thị) để tiếp tục làm nhiệm vụ chiến đấu tại vùng nông thôn và biên giới. Số quân này chỉ quay lại thành phố nếu chính phủ Iraq có yêu cầu.
Đây là bước đầu tiên tiến đến rút hoàn toàn 130.000 binh lính Mỹ ra khỏi Iraq vào cuối năm 2011 theo thỏa thuận đã được hai bên ký kết hồi năm ngoái.
Tối ngày 29-6, bỏ qua lời cảnh cáo không tụ tập vì sợ đánh bom của chính quyền, hàng chục ngàn người dân thủ đô Baghdad đã tổ chức tiệc tùng, ca hát, bắn pháo hoa ăn mừng tại một công viên ở thủ đô. Họ mang theo biểu ngữ thông báo Iraq đã khôi phục độc lập và chủ quyền. Người dự tiệc phải qua ba lần kiểm tra an ninh. Cảnh sát cũng tham gia tiệc với dân.
Quân đội Iraq trang hoàng xe bằng cờ nước và hoa diễu hành khắp thủ đô. Họ nhảy múa, reo hò, gọi việc quân đội Mỹ rút quân là chiến thắng của Iraq. Bên ngoài trụ sở Bộ Quốc phòng cũ, một ban quân nhạc tổ chức biểu diễn trong khi các học viên sĩ quan Iraq mang cờ nước diễu hành quanh một quảng trường gần đó.
Thủ tướng Iraq Nouri al-Maliki đã tuyên bố ngày 30-6 là ngày lễ, ngày chủ quyền quốc gia và kêu gọi nhân dân Iraq đoàn kết. Ông nói: “Chủ quyền đã được khôi phục. Chúng ta hãy tận hưởng điều này và xây dựng Iraq thành một đất nước hiện đại”.
Bên cạnh niềm vui và tự hào, Iraq vẫn đang đối mặt với nỗi lo bạo lực sẽ gia tăng vì thực lực quân đội Iraq chưa vững vàng. Mối lo lớn nhất là nguy cơ quấy rối từ các nhóm phiến loạn và xung đột phe phái.
TP Baqubah (tỉnh Diyala) là nơi căng thẳng nhất giữa hai sắc tộc Hồi giáo Sunni và Shiite. Quân đội Iraq đang phải chật vật giữ gìn an ninh trong khu vực này. Tại TP Ghazaliya (phía tây thủ đô), trách nhiệm an ninh được chia đều. Cảnh sát phụ trách khu vực người Hồi giáo Shiite còn quân đội phụ trách khu vực người Hồi giáo Sunni.
Trong ngày 29-6, lực lượng an ninh Iraq tại phía tây thủ đô đã chặn giữ một chiếc xe tải chở 64 quả đạn cối nghi của quân phiến loạn sẽ sử dụng để tấn công thủ đô trong ngày 30-6.
Trước mắt, vì lý do an ninh, mọi quân nhân và cảnh sát Iraq sẽ không được nghỉ phép. 100% quân lực được huy động làm nhiệm vụ giữ an ninh. Xe máy là phương tiện thường được sử dụng trong các vụ đánh bom liều chết đã bị cấm lưu thông trên đường.
Tuy nhiên, chính phủ Iraq vẫn tự tin rằng 750.000 quân vũ trang và cảnh sát đủ sức bảo đảm an ninh, không để bạo lực và xung đột phe phái dẫn đến nội chiến như hồi những năm 2006-2007.
HỒNG CẨM (Theo AFP, AP, Los Angeles Times)
