Mỹ có rút quân khỏi Syria hay không còn tùy vào Thổ Nhĩ Kỳ

Quyết định rút quân khỏi Syria được Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo vào tháng 12-2018. Ngày 7-1, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo khẳng định việc Mỹ rút quân khỏi Syria sẽ không làm thay đổi nhiệm vụ truy quét IS và ngăn chặn ảnh hưởng của Iran trong khu vực.

Cụ thể, ông Pompeo nói rõ chuyện Mỹ rút quân chỉ là một sự “thay đổi chiến thuật” và sẽ không ảnh hưởng đến cam kết đánh IS trên toàn cầu của Mỹ,. Đồng thời cũng “không có thay đổi nào trong chiến lược chống Iran của chúng tôi”.

Mỹ chỉ rút quân khi Thổ Nhĩ Kỳ không đánh người Kurd

Điều người ta nghĩ đến đầu tiên là mối an nguy của lực lượng tay súng người Kurd ở Syria (YPG), đồng minh quan trọng của Mỹ trong cuộc chiến đánh IS, nhưng lại là cái gai với nước láng giềng Thổ Nhĩ Kỳ. Theo lời Ngoại trưởng Pompeo ngày 7-1 thì Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan đã hứa sẽ không tấn công lực lượng tay súng người Kurd một khi Mỹ rút quân khỏi Syria.

“Ông Erdogan đã có một cam kết với Tổng thống Trump rằng người Thổ sẽ tiếp tục chiến dịch chống IS sau khi chúng tôi rời đi. Và người Thổ sẽ bảo đảm rằng các anh em đã sát cánh, đã hỗ trợ chúng tôi trong chiến dịch này sẽ được bảo vệ”, CNBC dẫn lời Ngoại trưởng Pompeo. Ông Pompeo nhấn mạnh đến việc Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton đã đến Thổ Nhĩ Kỳ để bảo đảm nước này thực hiện lời hứa của mình.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết Thổ Nhĩ Kỳ đã hứa sẽ không đánh người Kurd ở Syria sau khi Mỹ rút quân. Ảnh: AFP

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết Thổ Nhĩ Kỳ đã hứa sẽ không đánh người Kurd ở Syria sau khi Mỹ rút quân. Ảnh: AFP

Một ngày trước khi ông Pompeo lên tiếng, ông Bolton khẳng định kế hoạch rút gần 2.000 quân Mỹ khỏi Syria sẽ chỉ được thực hiện đồng thời với thỏa thuận Thổ Nhĩ Kỳ không tấn công người Kurd trong khu vực. Ngoài người Kurd, ông Bolton cũng đưa ra điều kiện các bên phải đảm bảo an ninh cho Israel, một đồng minh quan trọng của Mỹ ở khu vực.

Nhận định với Sputnik, nhà báo điều tra Rick Sterling cho rằng từ lời nói của ông Bolton có thể thấy quân Mỹ sẽ chưa rời khỏi Syria sớm. Đi xa hơn cả quan điểm của ông Sterling, nhà phân tích an ninh và các vấn đề quốc tế Mark Sleboda cho rằng các điều kiện ông Bolton đưa ra “được thiết kế để bảo đảm Mỹ không bao giờ rút khỏi Syria”. Ông Sleboda không tin ở khả năng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ để yên cho lực lượng tay súng người Kurd ở Syria một khi Mỹ rút đi.

Nga, Iran nghĩ gì chuyện Mỹ nói rút quân khỏi Syria?

Theo Al-monitor, về chính trị, Iran và Nga đều cho việc Mỹ thông báo rút khỏi Syria là bước đi  mang tính chiến thuật và chiến lược, như việc Mỹ che đậy thất bại bằng việc tuyên bố các chính sách của mình đã thành công.

Tại Iran, Tướng Hossein Salami, Phó Tư lệnh Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran mô tả việc Mỹ thông báo rút quân là một sự thối lui rõ ràng và là một dấu hiệu cho thấy các chính sách của Mỹ ở khu vực đã thất bại và đến hồi kết. Tại Nga, Tổng thống nước này Vladimir Putin một lần nữa nhấn mạnh sự hiện diện của Mỹ ở Syria là không cần thiết, một cách muốn nói chính sách của Mỹ là một thất bại.

Binh sĩ Mỹ ở Syria. Ảnh: AFP

Binh sĩ Mỹ ở Syria. Ảnh: AFP

Tuy nhiên, khi cân nhắc về các yếu tố địa chính trị và an ninh khu vực, rất nhiều quan chức Iran và Nga bi quan về việc Mỹ rút quân. Và không nghĩ Mỹ sẽ có sự thay đổi lớn nào về chính sách ở Syria sau bước đi này.

Tại Nga, Ngoại trưởng Nga Sergay Lavrov thì nghi ngờ việc chính phủ Mỹ sẽ thực thi chỉ đạo của Tổng thống Trump. Còn theo Tổng tham mưu trưởng lực lượng vũ trang Cách mạng Hồi giáo Iran, Tướng Mohammad Bagheri, số quân Mỹ ở Syria không nhằm nhò gì so với số lượng quân Mỹ hiện diện ở khu vực, nên Mỹ có rút khỏi Syria thì cũng không ảnh hưởng đến chính sách Mỹ ở khu vực.

Điều này giải thích tại sao đến lúc này Lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei và Tổng thống Iran Hassan Rouhani vẫn kiềm chế chưa bình luận về thông báo rút quân của Mỹ.

Đừng bỏ lỡ

Đọc thêm