Mỹ giúp Philippines củng cố quốc phòng

Trang web Bộ Quốc phòng Mỹ đưa tin ngày 30-4 (giờ địa phương), tại Bộ Ngoại giao Mỹ, cuộc đối thoại cấp bộ trưởng 2 + 2 giữa Mỹ và Philippines được tổ chức lần đầu tiên.

Phía Mỹ có Ngoại trưởng Hillary Clinton và Bộ trưởng Quốc phòng Leon E. Panetta. Phía Philippines có Ngoại trưởng Albert del Rosario và Bộ trưởng Quốc phòng Voltaire Gazmin. Sau đối thoại, hai bên đã ra tuyên bố chung nhấn mạnh:

● Hiệp ước phòng thủ chung Mỹ - Philippines năm 1951 vẫn là nền tảng trong quan hệ an ninh. Hai nước nhất trí tăng cường hợp tác an ninh song phương. Mỹ sẽ củng cố năng lực quốc phòng cho Philippines ở mức đáng tin cậy tối thiểu thông qua các chương trình hỗ trợ an ninh.

● Khẳng định lợi ích chung trong việc duy trì tự do hàng hải, giao thương hợp pháp không bị đe dọa ở các tuyến hàng hải quốc tế. Ủng hộ giải quyết tranh chấp chủ quyền trên biển thông qua ngoại giao hòa bình, hợp tác trong khuôn khổ pháp luật quốc tế.

Đối thoại cấp bộ trưởng 2 + 2 giữa Mỹ và Philippines. Ảnh: BỘ NGOẠI GIAO MỸ

● Hợp tác xây dựng sức mạnh an ninh hàng hải của Philippines và củng cố nhận thức về hàng hải liên quan đến các vấn đề như đánh bắt trái phép, tội phạm xuyên biên giới, thảm họa thiên nhiên. Mỹ sẽ chuyển giao tàu chiến lớp Hamilton thứ hai cho Philippines trong năm nay.

● Mở rộng các hoạt động tình báo, giám sát và do thám chung trong hệ thống giám sát bờ biển quốc gia Philippines.

Tại cuộc họp báo sau đó, trả lời câu hỏi Philippines muốn Mỹ giúp đỡ dưới hình thức nào trong vụ tranh chấp ở bãi cạn Scarborough giữa Philippines với Trung Quốc, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Voltaire Gazmin nói Philippines muốn Mỹ ủng hộ Philippines đưa vụ này ra tòa án quốc tế.

Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario cho biết Philippines sẽ giải quyết vụ tranh chấp bãi cạn Scarborough theo ba hướng cùng lúc:

- Về chính trị dựa vào Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC).

- Về pháp lý sẽ áp dụng hai trong năm cơ chế giải quyết tranh chấp theo Công ước LHQ về Luật Biển.

- Về ngoại giao sẽ đàm phán trực tiếp với Trung Quốc.

Ngoại trưởng Hillary Clinton tuyên bố bày tỏ lo ngại về tranh chấp ở bãi cạn Scarborough và khẳng định Mỹ sẽ không đứng về bên nào trong tranh chấp. Tuy nhiên, bà khẳng định Mỹ có lợi ích quốc gia trong việc duy trì tự do hàng hải, hòa bình và ổn định trong khu vực, bảo đảm tôn trọng pháp luật quốc tế và giao thương hợp pháp không bị đe dọa ở các tuyến hàng hải quốc tế.

Thông tấn xã Philippines (PNA) ngày 1-5 dẫn lời người phát ngôn Bộ Quốc phòng Philippines hoan nghênh tuyên bố của Ngoại trưởng Hillary Clinton về việc Mỹ cam kết thực hiện Hiệp ước phòng thủ chung năm 1951.

Tuy nhiên, người phát ngôn cho rằng chưa cần thiết phải áp dụng hiệp ước để kêu gọi Mỹ hỗ trợ an ninh trong vụ tranh chấp ở bãi cạn Scarborough vì nỗ lực ngoại giao vẫn đang được tiến hành.

LÊ LINH