Ngày 7-2 (giờ địa phương) tại Lầu Năm góc, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã hội đàm với người đồng cấp Nhật Fumio Kishida. Đây là cuộc hội đàm cấp bộ trưởng ngoại giao đầu tiên giữa hai nước từ khi Nhật thành lập Hội đồng An ninh quốc gia theo mô hình hoạt động của Mỹ vào tháng 12-2013.
Hãng tin Global Post (Mỹ) ghi nhận hội đàm diễn ra trong bối cảnh có mối nghi ngờ về niềm tin lẫn nhau sau khi Thủ tướng Nhật Shinzo Abe viếng đền chiến sĩ trận vong Yasukuni. Nhiều quan chức Mỹ không hài lòng về chuyến thăm đền này trong đó có Phó Tổng thống Joe Biden.
Trong hội đàm, hai bên đã cam kết hợp tác chặt chẽ về các vấn đề tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc.
Ngoại trưởng John Kerry tiếp tục khẳng định Mỹ sẽ duy trì cam kết thực hiện nghĩa vụ bảo vệ Nhật dựa theo hiệp ước an ninh năm 1960 với Nhật, bao gồm cả khu vực biển Hoa Đông.
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Ngoại trưởng Nhật Fumio Kishida ngày 7-2. Ảnh: AP
Ông nói: “Mỹ không bao giờ công nhận hay chấp nhận vùng nhận dạng phòng không của Trung Quốc trên biển Hoa Đông. Mỹ cũng không có ý định thay đổi phương thức hoạt động trong khu vực. Mỹ vẫn kiên định mục tiêu vì thịnh vượng và ổn định tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương”.
Hai bên đã khẳng định tầm quan trọng của hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương và xem đây là yếu tố then chốt thúc đẩy sự hiện diện của Mỹ tại châu Á cũng như tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, Ngoại trưởng John Kerry nhìn nhận vẫn còn những khác biệt giữa Nhật và Mỹ cần phải giải quyết.
Theo các nhà phân tích, khác biệt ở đây là vấn đề Mỹ tiếp cận thị trường ô tô của Nhật và Mỹ chưa hài lòng đối với ngành nông nghiệp trợ cấp của Nhật.
Hai nhà lãnh đạo đã thảo luận về sửa đổi các hướng dẫn hợp tác quốc phòng song phương, xác định chi tiết vai trò của quân đội Mỹ và lực lượng phòng vệ Nhật theo cách phù hợp với hiệp ước an ninh cũng như công tác tái bố trí căn cứ không quân Futenma cho lính thủy đánh bộ Mỹ tại tỉnh Okinawa (Nhật).
Về phần mình, Ngoại trưởng Nhật Fumio Kishida cam kết Nhật sẽ phản ứng bình tĩnh trước các động thái của Trung Quốc, đặc biệt đối với vấn đề vùng nhận dạng phòng không trên biển Hoa Đông và vấn đề tranh chấp quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.
Theo kênh truyền hình ABC News (Mỹ), hai ngoại trưởng Mỹ và Nhật cũng đã thảo luận phương cách để Nhật cải thiện quan hệ song phương với Trung Quốc và Hàn Quốc.
Ngoại trưởng Fumio Kishida cho biết Tokyo sẵn sàng tăng cường quan hệ chặt chẽ với Bắc Kinh theo cách đôi bên cùng có lợi. Đối với Hàn Quốc, ông tuyên bố Nhật sẽ làm việc một cách kiên nhẫn để đạt được kết quả tốt đẹp với Seoul.
Trong hội đàm, hai bên đã nhất trí tăng cường hợp tác ba bên với Hàn Quốc đối với vấn đề phi hạt nhân hóa trên bán đảo Triều Tiên. Đối với CHDCND Triều Tiên, hai bên đã thảo luận cách đối phó hành động khiêu khích tiếp theo của CHDCND Triều Tiên nhằm đảm bảo an toàn cho cuộc tập trận quân sự Mỹ-Hàn hằng năm (hai cuộc tập trận Giải pháp then chốt và ??i b?ng nonĐại bàng non).
Phát biểu tại cuộc họp báo sau đó, Ngoại trưởng Fumio Kishida cho biết Nhật sẵn sàng trải thảm đỏ mời Tổng thống Obama đến thăm Nhật từ ngày 20-23 tháng 4 năm nay với tư cách là quốc khách. Theo các nguồn tin ngoại giao, Hàn Quốc cũng đã ngỏ lời mời Tổng thống Obama thăm Hàn Quốc vào cùng thời điểm trên. Dự kiến tuần tới Ngoại trưởng John Kerry sẽ đến Hàn Quốc và Trung Quốc.
Trong ngày 7-2, Mỹ và Nhật cũng đã ký kết hiệp định an ninh song phương cho phép hai bên chia sẻ dữ liệu dấu vân tay của đối tượng tội phạm nguy hiểm. Theo báo Japan Times (Nhật), Cục Cảnh sát quốc gia Nhật và Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) sẽ phụ trách chia sẻ dữ liệu.
DUY KHANG
