Địa điểm phát biểu mang ý nghĩa hết sức quan trọng bởi West Point là học viện quân sự lâu đời nhất của Mỹ. Các học viên nghe ông phát biểu có thể sắp tới sẽ bước vào chiến trường Afghanistan.
Bài phát biểu đầy khó khăn
Đây có lẽ là bài phát biểu khó khăn nhất trong nhiệm kỳ tổng thống của ông Obama. Bàn cờ chiến tranh Afghanistan do người tiền nhiệm George W. Bush bày ra sau khi Mỹ bị tấn công khủng bố ngày 11-9-2001 và ông Obama buộc phải chơi tiếp bàn cờ lỡ dở ấy. Vì lẽ đó, ông đã đắn đo suy nghĩ suốt ba tháng nay và đã hội ý liên tục với các tướng lĩnh, các bộ trưởng và cố vấn.
Một thanh niên Afghanistan quan sát binh lính Mỹ tuần tra ở tỉnh Kunar (Afghanistan).
Trong bài phát biểu, Tổng thống Obama cần phải thuyết phục người dân Mỹ bởi họ đã nhớ một thời Mỹ đưa quân sang Việt Nam. Bây giờ họ càng hoài nghi cuộc chiến kéo dài hơn tám năm tại một đất nước Trung Á cách Mỹ đến nửa vòng trái đất.
Hồi tháng 9, ông Obama đã phải trấn an: “Phải học bài học lịch sử. Nhưng ở khía cạnh khác, mỗi thời kỳ lịch sử có khác nhau. Chúng ta không bao giờ qua sông hai lần. Bây giờ là Afghanistan, không phải Việt Nam”.
Pháp lưỡng lự, Anh nhiệt tình
Tối trước ngày phát biểu về tăng quân ở Afghanistan, ông Obama đã gọi điện thoại cho Tổng thống Nga Dmitry Medvedev, Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy và Thủ tướng Anh Gordon Brown.
Trong cuộc điện đàm với Medvedev, ngoài việc nói về công tác chuẩn bị cho hiệp ước mới về hạn chế vũ khí tiến công chiến lược, tiện thể ông Obama đã đề cập đến việc Nga-Mỹ hợp tác để ổn định tình hình Afghanistan.
Anh là đồng minh thân cận của Mỹ nên Thủ tướng Anh Gordon Brown thông báo trước Hạ viện sẽ tăng thêm 500 quân vào đầu tháng 12 này, đưa quân số Anh tại Afghanistan lên 10.000 binh sĩ. Gordon Brown đã từng tuyên bố Anh chỉ xác định lịch trình rút quân khi nào quân đội và cảnh sát Afghanistan đủ khả năng giữ gìn an ninh.
Về phía Pháp, cuộc điện đàm giữa Tổng thống Obama và Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy kéo dài khoảng 40 phút. Theo báo chí Pháp, tổng thống Pháp không hứa hẹn nhiều, chỉ cam kết sẽ toàn tâm toàn ý với cuộc chiến Afghanistan lâu chừng nào có thể.
3.300 binh sĩ Pháp đang có mặt tại Afghanistan và đến giờ Pháp vẫn chưa có ý định tăng thêm quân.
Thua nhiều hơn thắng!
Giữa tuần trước, dọn đường cho quyết định tăng quân của Tổng thống Obama, Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton đã điện đàm với khoảng 10 bộ trưởng Ngoại giao.
Theo báo Le Monde (Pháp), trò chuyện với Ngoại trưởng Pháp Bernard Kouchner, bà Hillary Clinton đã đề nghị Pháp tăng thêm 1.500 quân. Tuy nhiên, người phát ngôn của tổng thống Pháp nói rõ: “Quyết định (tăng quân) của Mỹ phải đuợc kèm theo là những cam kết rõ ràng hơn từ tổng thống Afghanistan về cải thiện tình hình tuyển quân, đào tạo cảnh sát và đấu tranh chống tham nhũng”.
Hôm 30-11, nhân cuộc gặp Thủ tướng Úc Kevin Rudd, Tổng thống Obama cũng dò la khả năng Úc gửi thêm quân tăng viện. Đương nhiên đối với các chiến hữu ở NATO, ông Obama cũng phải tham khảo ý kiến về quyết định tăng quân của ông.
Tuy nhiên, Giáo sư chính trị học Mỹ Peter Woolley nhận xét: “Khả năng thua nhiều hơn thắng! Muốn tìm lối ra thuận lợi cho Mỹ ở Afghanistan sẽ phải mất nhiều năm”. Bằng như không tìm được lối ra, tên tuổi của Obama sẽ gắn liền với thất bại từ cuộc chiến này.
Ngày 30-11, người phát ngôn Nhà Trắng Robert Gibbs thông báo từ ngày 29-11, Tổng thống Obama đã triển khai quyết định tăng quân cho chiến trường Afghanistan với khoảng 34.000 quân theo hãng tin CNN. Con số này vẫn thấp hơn so với đề nghị tăng thêm 40.000 quân của Tướng tổng tư lệnh Stanley McChrystal. Hiện đã có 68.000 binh sĩ Mỹ đồn trú tại Afghanistan. Theo người phát ngôn Nhà Trắng, trong bài phát biểu tối 1-12, Tổng thống Obama sẽ nhấn mạnh đến việc chuyển giao trọng trách chiến đấu cho quân đội Aghanistan để tiến đến kết thúc cuộc chiến của Mỹ tại đây. LÊ LINH(Theo AP, CNN, Times) |
NGỌC LONG
