Sau khi Mỹ chuyển trọng tâm chiến lược sang châu Á-Thái Bình Dương, quan hệ Mỹ-Ấn Độ ngày càng nồng ấm.
Hồi tháng 4, Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Andrew Shapiro đã hội đàm với Ấn Độ để khôi phục đối thoại chính trị-quân sự sau sáu năm ngưng trệ. Hai tháng sau, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta và người đồng cấp Ấn Độ A K Antony hội đàm với nhau.
Đến tháng 7, chủ đề châu Á-Thái Bình Dương đã được thảo luận chi tiết trong vòng ba Đối thoại chiến lược Mỹ-Ấn.
Ngày 30-8 (giờ địa phương), cương lĩnh của đảng Cộng hòa Mỹ thông qua tại đại hội đảng ở Tampa đã tuyên bố xem Ấn Độ là đồng minh địa-chính trị và là đối tác thương mại chiến lược của Mỹ.
Trong bối cảnh đó, nhận định về chuyến thăm Ấn Độ vào ngày 2-9 tới của Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc (TQ) Lương Quang Liệt, báo Daily News & Analysis (Ấn Độ) cho rằng đó chỉ là cử chỉ gượng gạo bởi ông này dự kiến sẽ về hưu sau đại hội đảng TQ vào tháng 10 tới.
Biếm họa của RAINER HACHFELD (báo Đức Neues Deutschland). Chữ trong ảnh: India=Ấn Độ; China=TQ
Báo tiết lộ quyết định cử Bộ trưởng Lương Quang Liệt sang thăm Ấn Độ chỉ mới được quyết định hồi tháng trước.
Hồi tháng 2, TQ chuẩn bị cho Phó Chủ tịch Tập Cận Bình sang thăm Ấn Độ. Sau đó, Bộ Ngoại giao TQ đã giao nhiệm vụ xác định các mối quan tâm và lo ngại của Ấn Độ cho các học giả TQ và các thành phần thân TQ ở Ấn Độ.
Những người này ghi nhận phản ứng từ Ấn Độ cho rằng Phó Chủ tịch Tập Cận Bình quan tâm đặc biệt đến Tây Tạng. Từ đó, TQ đã quyết định thay bằng ông Lương Quang Liệt.
Chuyến thăm của Bộ trưởng Lương Quang Liệt cũng diễn ra trong thời điểm nhạy cảm trong quan hệ Ấn-Trung. Vài tuần trước, tình báo Ấn Độ cảnh báo khả năng TQ sẽ đưa quân đến biên giới. Từ đầu năm đến nay, quân đội TQ đã tập trận ít nhất ba lần gần biên giới Ấn Độ.
Ngày 20-7, quân đội TQ bắn thử tên lửa đất đối không tầm cao ở Tây Tạng và tuyên bố tên lửa nhằm đối phó với máy bay từ hướng đông nam (ám chỉ Ấn Độ). Ngày 10-8, máy bay J-11 của TQ lại tiếp tục tập bắn tên lửa ở Tây Tạng.
Đầu năm nay, tàu Ấn Độ từng bị tàu TQ cảnh báo trong khi di chuyển ở biển Đông.
Thực ra hai nước từng tập trận chung hai lần vào năm 2007 tại Côn Minh (TQ) và năm 2008 tại Belgaum (Ấn Độ). Năm 2010, sau khi TQ từ chối cấp thị thực cho Tư lệnh miền Bắc Ấn Độ BS Jaswal, Ấn Độ đã đóng băng mọi hoạt động trao đổi quốc phòng với TQ.
Hồi tháng 1, TQ lại từ chối cấp thị thực cho một quan chức không quân làm việc tại bang Arunachal Pradesh (Ấn Độ) tham gia đoàn đại biểu quân sự Ấn Độ thăm TQ. Ấn Độ đã hủy bỏ chuyến thăm này.
Hồi tháng 7, TQ muốn xoa dịu Ấn Độ nên cho phép đại sứ Ấn Độ tại TQ và một phái đoàn quân sự Ấn Độ đến thăm khu tự trị Tây Tạng. Và hiện giờ là chuyến thăm của Bộ trưởng Lương Quang Liệt. Dù vậy theo báo Daily News & Analysis, nỗ lực này không hy vọng cải thiện nhiều quan hệ hai bên.
Báo cho rằng với thái độ tranh đoạt chủ quyền đang diễn ra giữa TQ với Việt Nam và Philippines, TQ sẽ không thay đổi quan điểm đối với vấn đề tranh chấp lãnh thổ và bất đồng với các nước láng giềng.
| Báo The Times of India (Ấn Độ) ghi nhận trong tranh chấp lãnh thổ Trung-Ấn, lâu nay bang Arunachal Pradesh là khúc xương khó gặm của TQ. Gần đây nhất vào ngày 30-8, tức ngay trước chuyến thăm Ấn Độ của Bộ trưởng Quốc phòng Lương Quang Liệt, Quốc vụ khanh Ấn Độ E Ahamed tuyên bố TQ đã đề cập đến bang Arunachal Pradesh một cách bất hợp pháp khi gọi vùng đất này là “Nam Tây Tạng”. |
THIÊN ÂN - DUY KHANG - TRẦN VŨ
