Đứng giữa hai người tiền nhiệm Giang Trạch Dân và Hồ Cẩm Đào, Chủ tịch TQ Tập Cận Bình có bài phát biểu dài bảy phút. Ông Tập tuyên bố “quân đội TQ sẽ bảo vệ chủ quyền, an ninh và các quyền lợi phát triển của đất nước và hòa bình thế giới, trong bối cảnh TQ mở rộng dấu ấn quân đội ra toàn cầu, kể cả ở căn cứ quân sự nước ngoài đầu tiên ở Djibouti”. Ông Tập cũng đề cập chủ đề Hong Kong, vốn đã gần bốn tháng chìm trong biểu tình. Ông khẳng định chính phủ trung ương sẽ duy trì sự thịnh vượng và ổn định lâu dài ở Hong Kong và Macau, cũng như sẽ theo đuổi nguyên tắc “một quốc gia, hai chế độ”.
Xe tăng chiến đấu chủ lực Type 99 và xe tăng hạng nhẹ Type 15 tại buổi diễu hành. Ảnh: CNN
Lễ diễu binh mừng quốc khánh năm nay được xem có quy mô lớn nhất trước nay, kéo dài 80 phút. Theo ước tính của SCMP thì lễ diễu binh này là lần xuất hiện công khai đầu tiên của khoảng 40% khí tài, vũ khí TQ, bao gồm các tên lửa đạn đạo xuyên lục địa DF-17, DF-41. DF-41 là loại vũ khí được chú ý nhiều nhất tại lễ diễu binh, có tầm bắn tới 15.000 km, xa hơn mọi tên lửa hiện có trên Trái đất và có khả năng mang 10 đầu đạn hạt nhân độc lập. Ngoài ra, xuất hiện tại lễ diễu binh còn có tiêm kích tàng hình J-20A, máy bay ném bom H-6, hệ thống phòng thủ tên lửa HQ, xe tăng, xe bọc thép, súng trường tấn công Type-19…
Trước lễ diễu binh, Bộ Quốc phòng TQ nói phiên trình diễn vũ khí này không phải để thể hiện sức mạnh. Tuy nhiên, SCMP đặt câu hỏi về việc TQ phô diễn quân sự hoành tráng trong bối cảnh sự đối đầu chiến lược, cạnh tranh quyền lợi khắp Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương giữa nước này với Mỹ đang căng thẳng, cũng như cuộc thương chiến giữa hai nước đang leo thang.
Ngày 1-10, trong khi Trưởng đặc khu Lâm Trịnh Nguyệt Nga có mặt ở Bắc Kinh thì Hong Kong chìm trong ngày biểu tình nghiêm trọng nhất suốt gần bốn tháng qua. Từ chiều 1-10, hàng ngàn người đổ ra đường bất chấp lệnh cấm của cảnh sát. Cuộc biểu tình nhanh chóng biến thành bạo lực khi người biểu tình phóng hỏa, ném bom xăng vào cảnh sát. Sau khi dùng đạn cay đối phó không hiệu quả, cảnh sát đã phải nổ ít nhất năm phát súng cảnh cáo.
