Ngày 29-5, tại thủ đô Manila (Philippines), Bộ trưởng Quốc phòng Voltaire Gazmin và Đại sứ Trung Quốc tại Philippines Mã Khắc Thanh đã trao đổi về tình hình căng thẳng tại bãi cạn Ayungin (tức bãi Cỏ Mây của Việt Nam đang bị Philippines chiếm giữ).
Theo báo Phil Star, Bộ trưởng Voltaire Gazmin cho biết Đại sứ Mã Khắc Thanh lo ngại tàu Philippines sẽ chở vật liệu đến bãi Cỏ Mây để xây dựng các kết cấu mới.
Ông giải thích tàu Philippines chỉ đến tiếp tế thực phẩm và nước uống cho toán lính thủy đánh bộ đồn trú ở đó. Ông cam kết Philippines sẽ không vi phạm thỏa thuận miệng trước đây là không xây dựng kết cấu mới trên bãi Cỏ Mây. Bà Mã Khắc Thanh nói Trung Quốc sẽ tiếp tục giám sát và xem Philippines có xây dựng gì ở đó không.
Bộ trưởng Voltaire Gazmin khẳng định để tránh leo thang căng thẳng, Philippines sẽ kiềm chế, không thực hiện các động thái nguy hiểm hoặc đối đầu ở bãi Cỏ Mây.
Bộ trưởng Quốc phòng Voltaire Gazmin (phải) và Đại sứ Trung Quốc tại Philippines Mã Khắc Thanh ngày 29-5. Ảnh: PHIL STAR
Hãng tin Reuters ngày 29-5 nhận định bãi Cỏ Mây có thể là điểm nóng gây căng thẳng tiếp theo ở biển Đông và bãi Cỏ Mây có thể là cửa ngõ chiến lược để tiếp cận bãi Cỏ Rong thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam (Philippines cũng đang chiếm giữ bãi này).
Năm 1999, hải quân Philippines cố tình để tàu tấn công đổ bộ BRP Sierra Madre mắc cạn tại bãi Cỏ Mây để làm chỗ trú đóng cho một toán lính thủy đánh bộ. Hiện thời Trung Quốc đưa tàu đến bãi Cỏ Mây nhằm gây sức ép buộc Philippines phải rút quân ở đây.
Năm 2010, Philippines đã từng trao giấy phép thăm dò dầu khí ở bãi Cỏ Rong cho một liên doanh dầu khí Philippines-Anh. Tuy nhiên, công tác thăm dò bị ngưng lại vào năm ngoái do sự hiện diện của tàu Trung Quốc.
TS Ian Storey ở Viện nghiên cứu Đông Nam Á (Singapore) nhận định căng thẳng ở bãi Cỏ Mây có thể nguy hiểm hơn ở bãi cạn Scarborough vì có quân Philippines trú đóng.
Ông nhận định Trung Quốc sẽ không dùng vũ lực để kiểm soát bãi Cỏ Mây mà có thể sử dụng chiêu phong tỏa để ép Philippines phải rút quân. Ông cho rằng tình hình ở bãi Cỏ Mây cho thấy căng thẳng có nguy cơ leo thang hoặc tính toán sai lầm có thể xảy ra.
Ngày 29-5, Phó Đô đốc Jose Luis Alano, tư lệnh hải quân Philippines, đã tuyên bố kiên quyết không rút quân khỏi bãi Cỏ Mây và hải quân sẽ tiếp tục cung cấp các phương tiện cần thiết cho các binh sĩ đồn trú ở đây.
Liên quan đến vụ tàu tuần tra Philippines bắn tàu cá Đài Loan hôm 9-5, trả lời phỏng vấn hãng tin Bloomberg (Mỹ), GS Benito Lim ở Đại học Ateneo de Manila (Philippines) nhận định đúng ra Tổng thống Benigno Aquino có thể đưa ra lời xin lỗi chính thức và khiển trách lực lượng tuần duyên nhưng tổng thống đã không làm.
Ông nhận định trong vụ này, Philippines muốn chứng minh nếu tàu Trung Quốc xâm nhập vùng biển của Philippines, Philippines cũng sẽ có lập trường cứng rắn tương tự.
Ngày 29-5, Bộ trưởng Giao thông Philippines Joseph Abaya cho rằng tàu tuần tra Philippines đã tuân thủ đúng quy tắc khi nổ súng. Ông nói mục đích bắn tàu cá là nhằm làm chết máy chứ không phải bắn các ngư dân Đài Loan.
| Tân Hoa xã ngày 29-5 đưa tin hôm trước đó, Bộ Tổng tham mưu quân đội Trung Quốc thông báo vào cuối tháng 6, quân đội sẽ tổ chức diễn tập quân sự ở căn cứ Châu Nhật Hà tại khu tự trị Nội Mông. Đặc biệt, các đơn vị sẽ sử dụng kỹ thuật số để thích ứng với chiến tranh số hóa. Đây là lần đầu tiên diễn tập quân sự tập trung nâng cao năng lực chiến đấu của các đơn vị chiến tranh tin học, đặc công và không quân. D.THẢO |
LÊ LINH
