Trang tin 9News (Úc) ngày 10-3 đưa tin Trung Quốc đã bày tỏ quan ngại trước thông tin Mỹ có thể sẽ bố trí máy bay ném bom chiến lược siêu thanh B-1B (có thể mang vũ khí hạt nhân) tại miền Bắc nước Úc.
Tại cuộc họp báo tối 9-3, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi nói Úc và Mỹ nên hủy bỏ dự án này và cho rằng “mọi hợp tác song phương không được làm phương hại đến lợi ích của bên thứ ba”.
Trước đó, hôm 9-3, phát biểu với báo giới ở Canberra (Úc), Đại tướng Lori Robinson, tư lệnh không quân Mỹ ở Thái Bình Dương, xác nhận Mỹ đang đàm phán với Úc để triển khai máy bay B-1B và máy bay tiếp liệu trên không đến hai căn cứ không quân Úc ở Darwin và Tindal.
Máy bay ném bom tàng hình B-2 của Mỹ. Ảnh: AIR FORCE TIMES
Trong khi đó, người phát ngôn không quân Mỹ ở Thái Bình Dương xác nhận Mỹ và Úc cũng đang đàm phán mở rộng phạm vi tuần tra của máy bay ném bom B-52. Ông giải thích hai bên đang đàm phán và chưa đạt được thỏa thuận nào.
Về phía Úc, Thủ tướng Malcolm Turnbull và Ngoại trưởng Julie Bishop không đưa ra tuyên bố nào về thông tin kể trên.
Dưới đầu đề “Vì sao Mỹ muốn đưa máy bay ném bom đến Úc?”, báo Christian Science Monitor (Mỹ) ngày 9-3 dẫn lời các quan chức Lầu Năm Góc khẳng định Mỹ dự kiến bố trí máy bay B-1 và B-52 đến Úc nhằm đối phó với căng thẳng đang gia tăng ở biển Đông.
Báo ghi nhận hành động tôn tạo đảo nhân tạo, xây đường băng, bố trí tên lửa đất đối không của Trung Quốc đã thúc đẩy Washington xem xét một số giải pháp vừa ngoại giao vừa quân sự.
GS Michael Auslin ở Viện Doanh nghiệp Mỹ nhận định: “Đây là hành động góp phần tái cân bằng toàn cục các lực lượng quân sự trong khu vực”.
Ông ghi nhận Úc là đồng minh khu vực rất quan trọng của Mỹ, Trung Quốc cũng là đối tác thương mại hàng đầu của Úc nhưng Úc đang cảnh giác với tình hình leo thang căng thẳng do Trung Quốc gây nên bởi 60% giao dịch thương mại của Úc phải qua biển Đông.
Ông cho rằng nếu căng thẳng tiếp tục leo thang, nhiều nước sẽ bắt tay với Mỹ thực hiện tuần tra hải quân chung, trong đó có Úc.
Chuyên gia Jennifer Harris ở Hội đồng Quan hệ đối ngoại (Mỹ) nhận định Mỹ muốn bố trí máy bay ném bom ở Úc là hành động trả trách nhiệm giảm căng thẳng lại cho Trung Quốc.
Ông cho rằng nếu kinh tế Trung Quốc tiếp tục trì trệ, một số nước sẽ thay đổi cách tính toán không phụ thuộc nhiều vào Trung Quốc nữa và dứt khoát cứng rắn hơn với Trung Quốc.
Ông nhận định Nga cũng là một yếu tố thúc đẩy Mỹ quyết định bố trí máy bay ném bom ở Úc. Tướng Lori Robinson đã trao đổi với báo Wall Street Journal: “Chúng tôi đã nhìn thấy máy bay tầm xa của Nga bay qua Thái Bình Dương vòng qua Nhật và đảo Guam”.
| Trang tin Air Force Times (Mỹ) đưa tin Đô đốc Cecil D. Haney, tư lệnh bộ chỉ huy chiến lược Mỹ, thông báo hôm 8-3 (giờ địa phương), không quân Mỹ đã triển khai ba máy bay ném bom tàng hình B-2 từ căn cứ Whiteman ở bang Missouri đến một đảo san hô ở Ấn Độ Dương tham gia huấn luyện cùng các đồng minh và đối tác. Air Force Times nhận định máy bay B-2 được triển khai vào lúc căng thẳng gia tăng ở biển Đông và sau khi nhóm tác chiến tàu sân bay Mỹ tuần tra ở biển Đông. Thông báo khẳng định Mỹ triển khai máy bay B-2 là một cách Mỹ thể hiện cam kết bảo vệ an ninh và ổn định trên thế giới. ______________________________________ Các máy bay B-2 đã bay và sẽ tiếp tục bay trong không phận quốc tế phù hợp với các nguyên tắc quốc tế... Các chuyến công tác thường xuyên này cho phép các đơn vị chúng tôi tiếp tục làm chủ nhiều năng lực, trong đó có khả năng chiến đấu, chỉ huy, phối hợp và làm quen với địa bàn tác chiến quốc tế. Người phát ngôn không quân Mỹ ở Thái Bình Dương RAY GEOFFROY |
