Theo đó, năm 2017, cả nước có gần 517.900 doanh nghiệp (DN) đang tồn tại, tăng 51,6% so với năm 2012. Số lượng DN đang hoạt động, có doanh thu, nộp thuế vào ngân sách nhà nước đạt 505.000 DN. Số DN còn lại mới đầu tư, chưa đi vào hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Dù số lượng DN như trên nhưng chỉ có 10.100 DN lớn, chiếm tỉ lệ khiêm tốn 1,9%. Số DN nhỏ, vừa và siêu nhỏ chiếm tới 98,1%. DN tập trung nhiều nhất ở Đông Nam bộ với gần 216.000 DN, chiếm 41,7%, trong đó dẫn đầu là TP.HCM.
Theo đánh giá của Tổng cục Thống kê, kết quả hoạt động sản xuất, kinh doanh trong năm 2016 của DN được cải thiện hơn năm năm trước đây. Doanh thu thuần của khu vực DN năm 2016 đạt 17.858 ngàn tỉ đồng, tăng 71,6% (7.450 tỉ đồng) so với năm 2011. Doanh thu thuần bình quân năm giai đoạn 2011-2016 tăng 11,4%, tương đương 1.400 ngàn tỉ đồng. Khu vực DN ngoài Nhà nước có doanh thu thuần cao nhất với 55,9% tổng doanh thu thuần của toàn bộ khu vực DN.
Khu vực DN FDI có doanh thu thuần tăng mạnh nhất với 134,5% so với năm 2011, chiếm 27,4% tổng doanh thu thuần. Doanh thu thuần bình quân năm đạt 560.700 tỉ đồng, tăng 18,6%, tuy nhiên lại thấp hơn khu vực DN ngoài Nhà nước.
Tỉ trọng doanh thu thuần thấp nhất là khu vực DN Nhà nước chỉ chiếm 16,7%. Doanh thu thuần bình quân năm tăng 1,7%, tương đương 48.800 tỉ đồng.
Hiệu suất sinh lời trên tài sản (tính bằng tổng lợi nhuận trước thuế/tổng tài sản) năm 2016 đạt 2,7%. Khu vực DN FDI có hiệu suất sinh lời trên tài sản năm 2016 đạt cao nhất và vượt trội so với các loại hình DN khác với 6,9%; tiếp đến là khu vực DN Nhà nước đạt 2,6% và thấp nhất là khu vực DN ngoài Nhà nước 1,4% (năm 2011 là 1,2%).
“Tổng điều tra kinh tế cho thấy quy mô của nền kinh tế ngày càng mở rộng, số lượng DN tăng mỗi năm. Tuy nhiên, DN đang có xu hướng nhỏ dần về quy mô lao động bình quân/DN, sự manh mún của cơ sở sản xuất kinh doanh cá thể và tiến trình xã hội hóa các hoạt động sự nghiệp còn diễn ra khá chậm” - Tổng cục Thống kê nhận định.
Để khắc phục những hạn chế, bất cập của nền kinh tế hiện nay, Tổng cục Thống kê cho rằng Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương cần rà soát, bổ sung và hoàn thiện thể chế, cắt giảm thực chất điều kiện kinh doanh đang là rào cản đối với hoạt động của DN, cơ sở kinh doanh cá thể. Đồng thời có giải pháp loại trừ nhũng nhiễu của các sở, ban ngành và cá nhân ở các cấp hành chính đối với DN và hộ kinh doanh cá thể...
