Chỉ uống lá sen thì không thể giảm cân, hạ mỡ máu

Võ Thị Sung (TP.HCM)

ThS.BS Võ Thị Thu, giảng viên bộ môn đông y, học viện Y học cổ truyền Việt Nam: Lá sen có tên gọi hà diệp, liên diệp, vị đắng tính bình vào ba kinh: can – tỳ – vị, có tác dụng thăng thanh, tán ứ, thanh thử hành thuỷ (làm mát, lợi tiểu, làm dương khí tốt lên, chống ứ kết...) Lá sen là một vị thuốc trong đông y, dùng đơn lẻ ít có tác dụng mà thường phải phối hợp với các vị thuốc khác để trị bệnh. Một số nghiên cứu về tác dụng dược lý lá sen ghi nhận chất nuciferin trong lá sen có tác dụng giải co thắt cơ trơn, hạ huyết áp, giảm đau, an thần; chống rối loạn nhịp tim; tác dụng cầm máu; chất flavonoid trong lá sen có tác dụng chống oxy hoá lipít màng tế bào gan chuột.

Các nghiên cứu này cũng ghi nhận lá sen góp phần hạ cholesterol và lipít máu nhưng tác dụng yếu. Điều này cũng phù hợp với một số bài thuốc có sử dụng lá sen: cần phối hợp với một số dược liệu khác (như hạ khô thảo, ngũ gia bì...) để có tác dụng hạ cholesterol với mục đích điều hoà lipít máu; hay với thuốc lợi tiểu như bông mã đề, hạt mã đề, rễ cỏ tranh… để có tác dụng giảm cân bằng lợi tiểu. Chưa có nghiên cứu nào công nhận chỉ uống mỗi lá sen có thể giảm cân hoặc hạ mỡ máu.

Cũng cần hết sức lưu ý, tác dụng thanh nhiệt trong lá sen dễ làm cho người thể hàn chứng bị tiêu chảy, nhiệt độ hạ thấp, tay chân lạnh, đi tiểu... Ngoài ra, lá sen chứa alcaloid có tác dụng an thần và tác dụng lên tim mạch nên phải dùng đúng liều quy định, có tư vấn của thầy thuốc.

Liều thông thường là 15 – 20g/ngày/người lớn/đợt. Nghỉ mười ngày rồi dùng tiếp thêm 1 – 2 đợt nữa nhưng tối đa không được quá 3 đợt/năm. Dùng quá liều sẽ gây độc. Thực tế ghi nhận nếu dùng lá sen hàng ngày có thể làm mất ngủ, rối loạn nhịp tim…