“Đánh giá 10 năm (2001-2010) xây dựng nhà nước pháp quyền (NNPQ) và những luận cứ khoa học cho việc tiếp tục xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN trong giai đoạn 2011-2020”.
Hội thảo đã tập trung vào việc phân tích về những đặc trưng, nguyên tắc có tính phổ quát NNPQ cũng như những đặc trưng cơ bản của NNPQ XHCN Việt Nam. Các học giả tham dự đã đánh giá những chuyển biến tích cực trong tư duy lý luận chính trị - pháp lý, nhận thức và hành động của Đảng, Nhà nước ta về việc xây dựng và hoàn thiện NNPQ XHCN ở nước ta. Nhất là những thành tựu mà chúng ta đạt được từ khi Hiến pháp 1992 (sửa đổi, bổ sung năm 2001) chính thức ghi nhận điều này cho đến Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XI bổ sung thêm nội dung có ý nghĩa hết sức đặc biệt là “kiểm soát quyền lực” vào nguyên tắc “phân công, phối hợp giữa các cơ quan trong việc thực thi các quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp”. Các đại biểu cũng đã đi sâu phân tích vấn đề bảo đảm quyền con người, quyền công dân; việc thực thi pháp luật và đảm bảo pháp chế trong NNPQ ở nước ta, từ thực tiễn TP.HCM.
Hội thảo cũng đã thẳng thắn nhìn nhận, phân tích hạn chế, bất cập, những tồn tại trong nhận thức và thực tiễn của việc chuyển tải mô hình NNPQ vào hoàn cảnh, điều kiện nước ta. Nhất là những hạn chế trong lĩnh vực thể chế hóa pháp luật, trong tổ chức thực thi pháp luật, trong thực tiễn xây dựng và hoàn thiện bộ máy nhà nước đặt trong yêu cầu của NNPQ XHCN. Từ những phân tích đó, các nhà khoa học, các nhà quản lý và những người làm công tác thực tiễn đã đề xuất, kiến nghị những hướng lớn để tiếp tục xây dựng và hoàn thiện NNPQ XHCN Việt Nam phù hợp với đặc thù của nước ta và bối cảnh hội nhập quốc tế, với một số định hướng chiến lược như: Phân định rõ quyền, mô hình tổ chức và hoạt động của các cơ quan lập pháp, hành pháp và tư pháp; khẳng định quyền giám sát và mô hình các cơ quan kiểm soát quyền lực nhà nước,…
M.CƯỜNG
