Cùng với khoản “cắt gọt” trên, KTNN phát hiện việc hạch toán hao hụt xăng dầu cho đến nay vẫn sử dụng theo định mức do Bộ Vật tư (nay là Bộ Công thương) ban hành từ năm 1986 và quy định của Ủy ban Kế hoạch và Đầu tư (nay là Bộ Kế hoạch và Đầu tư) ban hành năm 1991. Các định mức kỹ thuật này vô cùng lạc hậu, cho phép tỉ lệ hao hụt lớn khi vận chuyển, bơm rót, lưu kho nhiên liệu. Dựa vào định mức cũ, nhiều doanh nghiệp vẫn đòi và được ngân sách chấp nhận bù lỗ những khoản tiền lớn hơn mức hao hụt thực tế.
Ngoài ra, báo cáo kiểm toán cũng chỉ ra nhiều lúng túng, bất nhất trong quản lý kinh doanh xăng dầu. Theo đó, tháng 4-2007, Chính phủ đã ra Nghị định 55 quy định việc kinh doanh xăng dầu theo nguyên tắc thị trường, doanh nghiệp tự quyết định giá. Trên cơ sở đó, tháng 7-2008, Bộ Tài chính ra quyết định điều chỉnh giá bán lẻ lần cuối, trong đó nêu rõ: sau lần điều chỉnh này, giá bán lẻ do thương nhân quyết định. Thế nhưng thực tế cho đến hết năm 2008, việc điều chỉnh giá xăng, dầu vẫn do Bộ Tài chính quyết định... Những lúng túng, bất cập của cơ quan quản lý đã bị các đầu mối nhập khẩu xăng dầu triệt để lợi dụng. Trước thời điểm có quyết định tăng giá, lượng hàng đầu mối xuất ra tăng đột biến và sau đó giảm hẳn; và ngược lại, trước khi có quyết định giảm giá, sản lượng xuất cho tổng đại lý và các hộ sử dụng lớn giảm gần như bằng không. Từ thực trạng đó, báo cáo kiểm toán đặt ra nghi vấn về móc nối thông tin cho một số ít người đầu cơ trục lợi mỗi lần điều chỉnh tăng, giảm giá bán lẻ xăng, dầu.
NGHĨA NHÂN
