Trần Đăng Ninh - “Bao công Việt Nam”

Tác giả Nguyễn Thanh cho biết cuốn “Trần Đăng Ninh - Bao công Việt Nam” được ông bắt đầu viết từ năm 1985 nhân kỷ niệm 30 năm ngày mất và 75 năm ngày sinh của đồng chí Trần Đăng Ninh. Tập sách được quyết định xuất bản năm 2010, đúng vào dịp kỷ niệm 100 năm ngày sinh, 55 năm ngày mất đồng chí Trần Đăng Ninh.

Tác giả Nguyễn Thanh là một cán bộ lão thành cách mạng, nguyên Bí thư Đảng ủy Bộ Công an, được đồng chí Trần Đăng Ninh dìu dắt tham gia hoạt động cách mạng từ khi Nguyễn Thanh còn đang ở độ tuổi thiếu niên nên có nhiều điều kiện giới thiệu được những hồi ức, bài viết của mình cùng của nhiều cán bộ lãnh đạo Đảng, chính quyền, đoàn thể, nhiều tướng lĩnh, cán bộ quân đội và công an thời gian trước đây đã viết, đã nói về con người và cuộc đời hoạt động của đồng chí Trần Đăng Ninh.

Đồng chí Trần Đăng Ninh tên khai sinh là Nguyễn Tuấn Đáng. Xuất thân từ một gia đình nông dân nghèo tại huyện Ứng Hòa, Hà Nội, một miền quê giàu truyền thống yêu nước nên ngay từ thời còn là học sinh, anh đã vượt khó, học giỏi. Năm 1928, anh hoạt động cách mạng, đã kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương tại chi bộ ngành in Hà Nội từ tháng 7-1936 và từ đấy anh có bí danh là Trần Đăng Ninh. Đến cuối năm 1939, đồng chí Trần Đăng Ninh được chỉ định vào Thành ủy Hà Nội rồi giữa năm 1940 được chỉ định vào Xứ ủy Bắc kỳ. Năm 1940, Xứ ủy quyết định cử đồng chí Trần Đăng Ninh lên xây dựng khu căn cứ du kích Bắc Sơn.

Tháng 11-1940, tại Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 7, đồng chí được cử vào Ban Chấp hành Trung ương lâm thời; tháng 5-1941 được bầu làm Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 8; tháng 9-1941 được cử làm Bí thư Xứ ủy Bắc kỳ. Hồi ức của đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước cùng bị giam ở các nhà tù đế quốc tại Hỏa Lò, Sơn La… nêu trong sách trên đều nói đến những chuyện đấu tranh kiên cường, bất khuất của đồng chí Trần Đăng Ninh tuy bị tra tấn rất dã man trong các trại giam.

Ngày 15-4-1945, Hội nghị Quân sự Cách mạng Bắc kỳ quyết định thống nhất các lực lượng Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân và Vệ quốc quân thành Việt Nam Giải phóng quân, đồng chí Trần Đăng Ninh đã được chỉ định tham gia Bộ Tư lệnh Việt Nam Giải phóng quân cùng các đồng chí Võ Nguyên Giáp và Chu Văn Tấn.

Tháng 8-1945, đồng chí tham gia Ủy ban Khởi nghĩa do đồng chí Trường Chinh phụ trách. Sau Cách mạng tháng 8-1945, đồng chí được phân công trực tiếp chỉ đạo công an. Chính đồng chí đã nhận nhiệm vụ tổ chức một lực lượng công an và quân đội đưa Bác Hồ từ Tân Trào đến Hà Nội ngày 25-8-1945, bảo vệ Trung ương và Bác Hồ những ngày đầu giành chính quyền Cách mạng ở Hà Nội.

Toàn quốc kháng chiến (19-12-1946), đồng chí Trần Đăng Ninh được phân công đi chọn địa điểm rồi tổ chức xây dựng an toàn khu bảo đảm cho Trung ương làm việc ở Việt Bắc. Những năm đầu kháng chiến chống Pháp, ở cương vị Trưởng ban Kiểm tra Trung ương Đảng, Ủy viên Tổng bộ Việt Minh, đồng chí Trần Đăng Ninh đã lãnh đạo Đoàn Đặc ủy Chính phủ đến thuyết phục thành công một số người đứng đầu các vùng dân tộc và tôn giáo ở Hòa Bình, Hà Giang, Phát Diệm.

Năm 1948, ở Việt Bắc xảy ra án oan nổi tiếng H122. Đồng chí Trần Đăng Ninh nhận lệnh của Trung ương và Hồ Chủ tịch chỉ huy một đoàn cán bộ trực tiếp đi kiểm tra vụ án. Sau mấy tháng làm việc, với trách nhiệm cao, đoàn kiểm tra đã giải oan được cho mấy trăm người, lấy lại niềm tin vào Đảng và Chính phủ trong quần chúng nhân dân. Từ đó đồng chí Trần Đăng Ninh được ca tụng là “Bao công Việt Nam”.

Trong Hội nghị Thường vụ Trung ương tháng 7-1950, Thường vụ đã quyết định tổ chức Bộ Tổng tham mưu, Tổng cục Chính trị, Tổng cục Cung cấp trong Bộ Quốc phòng; thành lập Tổng Quân ủy gồm 3 người do Đại tướng Võ Nguyên Giáp là Bí thư, đồng chí Trần Đăng Ninh Chủ nhiệm Tổng cục Cung cấp là Phó Bí thư, đồng chí Nguyễn Chí Thanh Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị là ủy viên.

Sau đó, đồng chí Trần Đăng Ninh cùng một số cán bộ khác nhận quyết định theo Bác Hồ và Đại tướng Võ Nguyên Giáp ra mặt trận, lãnh đạo chiến dịch Biên giới 1950. Tiếp theo đồng chí đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ Chủ nhiệm Tổng cục Cung cấp các chiến dịch Tây Bắc, Thượng Lào. Trước chiến dịch Điện Biên, đồng chí lâm bệnh. Bị bệnh quá hiểm nghèo, đồng chí đã từ trần ngày 6-10-1955, khi mới còn ở tuổi 45.

Đồng chí Trần Đăng Ninh, vị Bao công Việt Nam vĩ đại ấy đã vinh dự được tặng thưởng Huân chương Quân công hạng hai cùng nhiều Huân, Huy chương và phần thường cao quý khác. Sau khi đồng chí vĩnh viễn ra đi, Nhà nước đã truy tặng đồng chí Huân chương Độc lập hạng Nhất rồi Huân chương Sao Vàng.

Trao đổi với một số nhân chứng trong cuốn “Trần Đăng Ninh - Bao Công Việt Nam” cùng một số độc giả tâm huyết của cuốn sách nói trên, chúng tôi đều cảm nhận học tập được rất nhiều ở những gương sáng về phẩm chất, đạo đức, tư tưởng, phương pháp làm việc, lối sống, cách đối nhân xử thế… của đồng chí Trần Đăng Ninh. Mọi người đều tâm đắc sâu sắc với câu nói của Đại tướng Võ Nguyên Giáp: “Phải chăng anh Ninh là một “mẫu người” mà Bác Hồ muốn xây dựng?”.

Theo Đỗ Nam Trung (ANTĐ)