Giải vì sự nghiệp văn hóa và giáo dục được trao cho hai cá nhân. Thứ nhất, bà Bùi Trân Phượng (Hiệu trưởng Trường ĐH Hoa Sen) với những hoạt động rất hiệu quả góp phần đổi mới giáo dục ĐH và CĐ. Thứ hai là ông Vũ Đức Hiếu (Giám đốc Bảo tàng Không gian văn hóa Mường) vì những cố gắng xuất sắc góp phần bảo tồn các giá trị văn hóa dân tộc Mường cùng những nỗ lực thúc đẩy phát triển nghệ thuật Việt Nam đương đại.
Giải nghiên cứu được trao cho GS Lê Thành Khôi, một giáo sư danh dự tại ĐH Paris V - René Descartes và Chủ tịch Hiệp hội Tầm nhìn thế giới. Ông đã có nhiều tác phẩm nghiên cứu, bài báo khoa học như Việt Nam, lịch sử và nền văn minh; hai tác phẩm Nền kinh tế của khu vực Đông Nam Á và Lịch sử Đông Nam Á. Ông được trao giải vì những cống hiến nghiên cứu bác học trong quá trình chiêm bái các nền văn hóa từ Đông sang Tây.
Giải Việt Nam học thuộc về TS Philippe Langlet (Pháp), nguyên giáo sư khoa Ngôn ngữ và văn minh Đông Á tại ĐH Paris VII - Denis Diderot. Ông cùng vợ là bà Quách Thanh Tâm đã có những công trình quan trọng, sâu sắc về lịch sử Việt Nam: Giới thiệu lịch sử Việt Nam đương đại (1975-2000); Minh triết Phật giáo ở thời kỳ đầu của Việt Nam trước thế kỷ XII; Thiền Tông - một tác phẩm của các nhà sư Việt Nam xưa (dịch, giới thiệu và chú giải 56 bài trong Thiền uyển tập anh)...
Giải dịch thuật được trao cho hai dịch giả Chu Tiến Ánh và Phạm Duy Hiển (tức Phạm Nguyên Trường). Dịch giả Chu Tiến Ánh đã dịch hàng trăm tác phẩm văn học, triết học, lịch sử, khoa học, chính trị… từ tiếng Anh, tiếng Pháp và tiếng Nga; đáng chú ý trong đó là những tác phẩm quan trọng của triết gia, nhà xã hội học Pháp đương đại Edgar Morin.
Dịch giả Phạm Duy Hiển đóng góp những tác phẩm khoa học xã hội, kinh tế học… mang tính thời sự phù hợp cho việc nghiên cứu đối chiếu xã hội Việt Nam hiện tại: Đường về nô lệ (F.A. Hayek), Chế độ dân chủ - Nhà nước và xã hội (N.M.Voskresenskaia và N.B. Davletshina), Về trí thức Nga (nhiều tác giả), Khảo lược Adam Smith (Eamonn Butler)... Và gần nhất, trong năm 2012 là tác phẩm về hải chiến Ảnh hưởng của sức mạnh trên biển đối với lịch sử 1660-1783 (A.T. Mahan).
Lễ trao Giải thưởng văn hóa Phan Châu Trinh sẽ được tổ chức vào 19 giờ ngày 29-3 tại khách sạn Rex (TP.HCM) dưới sự chủ trì của bà Nguyễn Thị Bình - Chủ tịch Quỹ, nguyên Phó Chủ tịch nước.
QUỲNH TRANG
