Vàng, USD vẫn được dùng tham chiếu

Theo Nghị định 95, từ ngày 20-10, việc mua bán nhà đất bằng ngoại tệ hoặc vàng không đúng quy định ngoài việc bị phạt tiền đến 500 triệu đồng còn bị tịch thu tang vật. Trao đổi với phóng viên ngày 19-11, ông Đào Minh Tú, Chánh Văn phòng Ngân hàng nhà nước (NHNN), cho biết do nghị định mới ban hành nên chưa có tổng kết từ các cơ quan liên ngành đã xử lý được bao nhiêu vụ vi phạm về niêm yết, thanh toán bằng ngoại tệ, vàng.

“Trước đây chưa có nghị định, chưa có cơ chế để xử phạt cụ thể. Nay thì có rồi, có thể họ sẽ chuyển sang giao dịch ngầm. Mà giao dịch ngầm nghĩa là phạm pháp, sẽ bị xử phạt theo đúng pháp luật” - ông Tú nhận định.

DN chấp hành nghiêm

Ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó Giám đốc NHNN Chi nhánh TP.HCM, cho biết hiện nay các giao dịch bất động sản (BĐS) lấy vàng là phương tiện thanh toán đã giảm đi rất nhiều. Tuy nhiên, Nghị định 95 mới được ban hành không lâu nên người dân chưa thực sự hiểu hết. Bởi vậy cần có thời gian, tuyên truyền cho người dân hiểu việc mua bán giao dịch bằng vàng là phạm pháp, đồng thời tiến tới xóa bỏ hoàn toàn việc giao dịch mua bán bằng vàng.

Hầu hết các giao dịch mua bán căn hộ, nền đất hiện nay đều chuyển sang thanh toán bằng tiền đồng. Ảnh: M.THẢO

Theo ghi nhận thị trường, dù những quy định trên đã có hiệu lực hơn một tháng nhưng chỉ có DN quan tâm còn ít người dân biết đến.

Nhiều công ty kinh doanh BĐS cho biết từ lâu các giao dịch bán căn hộ, nền đất trong hợp đồng ở mục phương thức thanh toán đã được ấn định bằng tiền đồng Việt Nam.

Tổng giám đốc một công ty BĐS ở khu Nam cho biết giờ đây không DN nào dám để trong hợp đồng mua bán nhà đất thanh toán bằng ngoại tệ.

Theo thông tin phóng viên nắm trước khi nghị định này ra đời thì năm 2010, trong đợt kiểm tra của Cục Quản lý nhà và thị trường BĐS, NHNN Chi nhánh TP.HCM cũng đã phạt hai công ty BĐS là PMH và HQ mỗi công ty 8,5 triệu đồng do hợp đồng bán nhà niêm yết giá bằng đôla Mỹ.

Từ ngày 1-11 đến ngày 15-12, Sở Xây dựng TP.HCM có đoàn kiểm tra các sàn giao dịch BĐS về chấp hành các quy định pháp luật về kinh doanh, trong đó cũng có nội dung kiểm tra về việc DN niêm yết, giao dịch BĐS bằng vàng, ngoại tệ.

Vàng chỉ là vật tham chiếu

Để xóa bỏ thói quen của người dân coi vàng là vật tham chiếu thì rất khó. Theo TS Nguyễn Ngọc Ảnh, Trường ĐH Tài chính Marketing, trong điều kiện kinh tế vĩ mô bất ổn, lạm phát ở mức cao, người dân có xu hướng giữ những đồng có giá trị như vàng và USD. Ngoài ra, chúng ta vẫn đơn thuần là một nước đa số đang dùng tiền mặt. Chính vì thế rất khó kiểm soát hết tất cả các giao dịch. Bởi vì có những thứ không cần hóa đơn, chứng từ. Bên cạnh đó từ việc công khai nay chuyển sang giao dịch ngầm lại càng khó quản lý.

Phân tích sâu hơn vấn đề này, ông Ảnh cho hay trong thời bao cấp, đã có một thời gian chúng ta quy đổi tất cả mọi thứ sang gạo, sắt thép, xi măng. Đó là thứ được coi là giá trị nhất trong thời đó. Tuy nhiên, theo thời gian, những thứ này trở nên đủ đầy và dư thừa nên người dân dần dần chuyển sang thích trữ vàng và coi vàng là vật tham chiếu. Mua nhà, mua đất cũng quy ra vàng tất tật.

“Chúng ta đều biết một quốc gia chỉ nên có một loại tiền giao dịch. Nếu cứ giao dịch vàng như một loại tiền thứ hai thì sẽ làm rối loạn nền kinh tế. Nhưng chúng ta chỉ có thể triệt tiêu được khi nền kinh tế vĩ mô đi vào ổn định và giá trị tiền đồng không mất giá” - ông Ảnh khẳng định.

Cũng theo ông Ảnh, ở một số nước phát triển, nền kinh tế vĩ mô tương đối ổn định, đồng nội tệ tăng, người dân chỉ sử dụng đồng tiền này chứ không mua bán vàng như ở Việt Nam.

Ông Trần Thanh Hải, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Kinh doanh và đầu tư Vàng Việt Nam (VGB), cho rằng việc mua bán BĐS bằng vàng đến nay cũng giảm đi đáng kể. Nếu còn là những trường hợp đặc biệt nhưng rất ít. “Xu hướng tương lai chắc chắn sẽ không còn nữa” - ông Hải khẳng định.

BÙI NHƠN - YÊN TRANG