Từ đầu năm 2024 đến nay, đã xảy ra nhiều vụ ngộ độc thực phẩm tại bếp ăn tập thể làm nhiều người mắc và phải nhập viện điều trị. Đáng chú ý, gần đây đã xảy ra 2 vụ ngộ độc thực phẩm do Histamine có trong cá tại Nghệ An và Hải Phòng.
Nhằm hạn chế ngộ độc thực phẩm, Sở An toàn thực phẩm TP.HCM đã đưa ra khuyến nghị về cách lựa chọn cá biển tươi, an toàn để người tiêu dùng có thể tham khảo khi mua và chế biến.
Mắt cá: Theo Sở an toàn thực phẩm TP.HCM, quan sát mắt cá có thể giúp người dân phân biệt cá ươn và cá tươi.
Mắt cá tươi hơi lồi, giác mạc trong suốt, đồng tử đen, sáng. Ngược lại đối với cá ươn mắt phẳng hoặc lõm, giác mạc đục, đồng tử mờ đục. Nếu cá bị nhiễm độc nặng thì mắt có thể lồi hẳn ra ngoài.
Miệng cá: Những con cá còn tươi miệng khép chặt, còn cá ôi miệng há to.
Mang cá: Nếu cá tươi sẽ có phần mang màu đỏ tối hoặc đỏ sáng, dịch nhớt trong mờ, không mùi, nắp mang khép chặt.
Trong khi cá ươn thì mang nâu đỏ sẫm đến nâu nhợt, dịch nhớt mờ đục hoặc xám nhạt, có chất bẩn bám trên mang, tổn thương hoặc bị xơ, mòn mang.
Vảy cá: Cá tươi có vảy màu sáng tự nhiên, óng ánh. Vảy cá còn chắc, bám chặt với thân cá, không bị bong tróc hay rơi rớt.
Trái lại, đối với những con cá ươn, lớp vảy trên mình cá sẽ bị bong tróc và có màu tái nhợt, màu vảy không còn sáng óng ánh, có mùi ươn, không còn mùi tanh tự nhiên của cá.
Thịt cá: Người dân có thể dùng tay ấn nhẹ vào thịt cá, đặc biệt là phần gần bụng cá sẽ dễ dàng nhận ra cá nào còn tươi, cá nào đã ươn.
Cá tươi phần thịt cá tươi sẽ rắn chắc, có độ đàn hồi tốt, không để lại vết ấn của ngón tay vào thịt cá.
Còn cá ươn thì ngược lại. Thịt cá ươn mềm hơn, đôi khi nhũn ra, không còn độ đàn hồi khi ấn vào. Thậm chí nếu cá ươn để lâu ngày thì khi ấn vào mình cá sẽ lõm vào không đàn hồi lại được.
Vùng bụng và hậu môn: Cá tươi có hậu môn (hay còn gọi là trôn cá) thụt sâu vào bên trong, có màu trắng nhạt. Đa phần bụng cá tươi còn lép không bị trương lên.
Cá ươn thì hậu môn màu hồng hay đỏ bầm, lòi ra ngoài. Bụng cá phình to do ruột cá bị phân hủy tạo khí trương lên.
Người tiêu dùng khi mua cá cũng có thể cầm cá lên tay chỗ gần hậu môn và bóp nhẹ. Nếu cá còn tươi thì hậu môn rất săn chắc không vỡ, khi bóp không thấy có dịch ruột trào ra ngoài. Ngược lại, cá ươn khi bóp vào bụng gần hậu môn cá sẽ thấy nhiều dịch chảy ra. Thậm chí nếu cá ươn nhiều thì bụng và hậu môn có thể bị vỡ khi bóp.
Sở An toàn thực phẩm TP.HCM cũng lưu ý thêm, ngoài chú ý cách lựa chọn cá biển tươi, an toàn, người tiêu dùng nên mua sản phẩm tại nơi bày bán đáp ứng các quy định và có trang thiết bị, dụng cụ bảo quản phù hợp, phòng tránh ngộ độc thực phẩm.
