Năm học 2021-2022 đã bắt đầu được vài tuần với sự tham gia của hơn 1,7 triệu học sinh tại TP.HCM.
Ở thời điểm hiện tại, học online là cách tốt nhất để đảm bảo sức khỏe và quá trình học của các em không bị gián đoạn. Tuy nhiên, việc này cũng mang lại khá nhiều khó khăn cho cả giáo viên, phụ huynh và học sinh, đơn cử như mức độ tập trung dành cho bài học chưa được đảm bảo. Bên cạnh đó, việc kiểm tra, quản lý và đánh giá của giáo viên cũng gặp một số bất lợi.
Tiến sĩ Nguyễn Thanh Hải - Chuyên gia về giáo dục STEM, Viện nghiên cứu giáo dục STEM, Đại học Missouri (Mỹ) cho rằng có thể có sự khác nhau trong dạy học truyền thống và dạy học online. Nhưng chắc chắn là cách truyền tải kiến thức, sử dụng phương pháp và kỹ thuật dạy học, kiểm tra đánh giá thì không khác nhau.
Đối với dạy online đúng bài bản thì có phương pháp đánh giá cũng rất nghiêm ngặt, chặt chẽ. Nhưng điều này còn tùy thuộc rất nhiều vào trang thiết bị, công nghệ và phương pháp sư phạm của giáo viên.
Giáo viên trước hết cần hiểu về cách học trên môi trường Internet khác với cách học trực tiếp. Người học trên môi trường Internet có thể bị phân tâm bởi rất nhiều yếu tố môi trường bên ngoài mà giáo viên không thể nào kiểm soát hết được.
Do vậy, cần chuẩn bị rất nhiều tình huống, công cụ hỗ trợ, và đặc biệt là giữ mối liên hệ chặt chẽ và mật thiết với phụ huynh học sinh. Tuy nhiên, không nên làm phức tạp hóa quá trình dạy học, cố gắng đơn giản hóa, dễ hiểu và dễ áp dụng nhất có thể. Thời gian đầu không nên cầu toàn, mà nên hướng đến duy trì sự kết nối, tạo động lực cho cả giáo viên và học sinh.
Kinh nghiệm tại Mỹ cho thấy các giáo viên phải được hướng dẫn một số công cụ dạy học, giáo viên được tạo điều kiện tối đa để chủ động và sáng tạo trong bài giảng. Họ không đặt nặng vấn đề thành tích hay điểm số. Họ hiểu giai đoạn này là khó khăn chung cho tất cả mọi người, đặc biệt là các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn hoặc gặp vấn đề tâm lý.
Giáo viên là người truyền cảm hứng để học sinh tự học, tự nghiên cứu.
Ông Hà Duy Bình, Giám đốc Công ty Cổ phần Mạng Trực Tuyến Việt Sin (VsionGlobal), Chuyên gia nghiên cứu công nghệ giáo dục cho rằng các giáo viên nên chủ động thay đổi phương pháp giảng dạy bằng cách sử dụng thêm nhiều công cụ công nghệ, việc này sẽ giúp các tiết học online sinh động hơn, thu hút học sinh hơn.
Hiện tại, Intel cũng vừa giới thiệu một số công nghệ mới để giúp cho việc dạy học online được trơn tru hơn, đơn cử như lớp học thông minh. Bà Đỗ Hồng Dinh - Giám đốc Kinh doanh IoT Tập đoàn Công nghệ Intel cho biết việc áp dụng công nghệ vào trong giáo dục là điều nên làm, và bây giờ là thời điểm thích hợp để thực hiện.
Giáo dục thông minh lấy con người và dữ liệu làm trung tâm, tận dụng những công nghệ thông minh và tạo ra phương pháp học tập mới. Cơ sở hạ tầng phù hợp, các thiết bị và ứng dụng tiên tiến sẽ giúp giáo dục dễ tiếp cận, hiệu quả và cá nhân hóa hơn.
Lớp học thông minh. Ảnh: Intel
Chúng ta phải xác định là phần mềm không đánh giá trình độ học sinh cũng như không tạo ra nội dung kiến thức cho học sinh. Ông Nguyễn Hà Nguyên, Đại diện Trung tâm Thông Tin và Chương Trình giáo dục, Sở Giáo dục & Đào tạo TP.HCM chia sẻ.
Nếu giáo viên áp dụng công nghệ không đúng cách hoặc người học không chuẩn bị điều kiện kỹ thuật thì có thể ảnh hưởng đến kết quả đầu ra. Ví dụ như rớt mạng trong lúc kiểm tra, đang làm bài tập hoặc không thể tham gia các lớp học trực tuyến dẫn đến thiết hụt kiến thức. Tuy nhiên, một phương pháp tích cực để dạy và học trên môi trường Internet vẫn là điều kiện tiên quyết cho kết quả đánh giá chính xác.
Trong khi đó, yếu tố quản lý có thể được giải quyết dễ dàng bằng công nghệ dữ liệu.
Thầy Nguyễn Minh Thiên Hoàng, Phó Trưởng phòng Giáo dục Tiểu học, Sở Giáo dục & Đào tạo TP.HCM cho rằng giáo viên phải tạo không khí học tập thoải mái sẽ hiệu quả trong việc truyền đạt kiến thức cho học sinh, giúp các học sinh yêu thích học tập, thông tin truyền tải vừa đủ kích thích học sinh yêu lớp học.
Các giáo viên cũng nên xem xét lại cách đánh giá kết quả học tập của học sinh, không nên phụ thuộc hoàn toàn đến bài kiểm tra cuối kỳ. Giáo viên phải quan sát quá trình học của học sinh trong mọi thời điểm dù là học trực tuyến hay học trực tiếp để đánh giá quá trình học tập tiến bộ của học sinh.
Điều này giúp học sinh đặc biệt là học sinh tiểu học không áp lực thi cử, từ đó sẽ không có gian lận như nhiều người lo lắng.
Bên cạnh đó, ban giám hiệu, hiệu trưởng các trường cũng cần phải chỉ đạo, quan tâm sát sao để biết giáo viên gặp khó khăn gì và giúp họ vượt qua. Các trường cũng cần có đội ngũ kiểm tra, đánh giá giáo viên, kịp thời hỗ trợ giáo viên, động viên, hướng dẫn để giáo viên thấy yên tâm thực hiện tốt nhiệm vụ, Tiến sỹ Lê Chi Lan, Phó Hiệu trưởng trường đại học Sài Gòn chia sẻ.
