“Năm 2023, mặc dù có thể còn gặp nhiều khó khăn, thách thức nhưng với tâm sáng, trái tim lửa căng đầy nhiệt huyết, trí tuệ và tính chuyên nghiệp, chúng ta hoàn toàn có thể vượt qua mọi khó khăn, trở ngại, tận dụng tốt mọi cơ hội để phát triển”. Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng mở đầu như vậy khi trao đổi với Pháp Luật TP.HCM nhân đầu xuân Quý Mão 2023.
Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng
Theo Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng, năm nay ngành kế hoạch, đầu tư và thống kê chọn phương châm “Nắm bắt cơ hội - Hướng tới tương lai” để làm kim chỉ nam hành động.
Đất nước đạt nhiều thành tựu, vị thế cao
. Phóng viên: Thưa Bộ trưởng, phương châm nói trên của ngành xuất phát từ đâu?
+ Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng: Phương châm đó xuất phát từ những gì đất nước đã đạt được trong năm 2022.
Chúng ta biết toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta đã đoàn kết, đồng lòng, nỗ lực, quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, thử thách thời “hậu COVID-19”. Có thể nói, đất nước đã gặt hái được nhiều thành tựu quan trọng và toàn diện trên tất cả lĩnh vực chính trị, kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại; kiểm soát được dịch bệnh; ổn định và cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân; khẳng định tầm vóc, vị thế và uy tín của nước ta trên trường quốc tế.
. Chúng ta sẽ không nói chi tiết về các thành tựu đã đạt được nhưng xin Bộ trưởng cho biết nguyên nhân của những thành tựu đó?
+ Như trên tôi đã nói, đó là sự đoàn kết, đồng lòng, nỗ lực của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân. Riêng đối với ngành KH&ĐT thì những gì chúng tôi đạt được là nhờ sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo đặc biệt của Đảng và Nhà nước khi tin tưởng giao phó rất nhiều nhiệm vụ lớn, quan trọng. Chúng tôi cũng nhận được sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả của các cấp, các ngành, các địa phương; sự ủng hộ của nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp và sự hỗ trợ của các đối tác quốc tế.
Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng kiểm tra các dự án đầu tư xây dựng tại huyện Núi Thành (Quảng Nam). Ảnh: ĐT
Đây chính là động lực để chúng tôi trong năm 2023 này tiếp tục làm tốt hơn công tác tham mưu tổng hợp chiến lược mà Đảng và Nhà nước, nhân dân giao phó.
Chúng tôi xác định luôn đề cao trách nhiệm chính trị, phát huy truyền thống đoàn kết, bản lĩnh, trí tuệ, không ngừng đổi mới tư duy, cách nghĩ, cách làm, xây dựng tầm nhìn chiến lược, nhiệt huyết và nỗ lực hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Làm như Tổng Bí thư nói
. Một cách cụ thể, theo Bộ trưởng, những nhiệm vụ cụ thể mà ngành kế hoạch năm 2023 sẽ tập trung là gì?
Thủ tướng chỉ đạo 3 nội dung lớn
Ngày 4-1, dự Hội nghị tổng kết công tác năm 2022 và triển khai nhiệm vụ năm 2023 của ngành KH&ĐT, Thủ tướng Phạm Minh Chính lưu ý ngành ba nội dung lớn:
+ Tiếp tục nỗ lực hơn nữa trong công tác tham mưu chiến lược, điều hành kế hoạch, điều phối kinh tế vĩ mô, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.
+ Theo dõi sát diễn biến tình hình khu vực và thế giới; nhận diện rõ thời cơ, thách thức; tăng cường công tác dự báo, cảnh báo, chủ động xây dựng kịch bản để kịp thời tham mưu với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ các giải pháp trong chỉ đạo, điều hành.
+ Tập trung hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách, tham mưu thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng, cụ thể hóa chính sách, pháp luật của Nhà nước, phát hiện, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, tổ chức thực hiện hiệu quả.
+ Có thể nói, những nhiệm vụ mà ngành kế hoạch phải hoàn thành năm 2023 là rất lớn.
Tôi muốn trích lại ý kiến phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Chính phủ với các địa phương đầu năm 2023: “Nâng cao hơn nữa năng lực phân tích, dự báo, chủ động nhạy bén nắm bắt những diễn biến mới của tình hình; kịp thời, quyết liệt xử lý có hiệu quả những vấn đề, việc nào làm dứt điểm việc đó, không để kéo dài, gây ách tắc, lãng phí nguồn lực; thích ứng linh hoạt với các tình huống mới phát sinh, chú trọng hoàn thiện thể chế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, huy động và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực, tranh thủ mọi thời cơ để phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững hơn. Kịp thời phát hiện và có chủ trương biện pháp phù hợp, kiên quyết khắc phục những khó khăn, những việc khó, việc mới".
Đây đều là các vấn đề liên quan đến chức năng, nhiệm vụ chuyên môn cũng như chức trách của Bộ KH&ĐT và cũng phù hợp với chỉ đạo của Thủ tướng tại hội nghị triển khai nhiệm vụ năm 2023 cho bộ.
. Thưa Bộ trưởng, có lẽ không chỉ Bộ KH&ĐT, ngành kế hoạch… mà cả đất nước cần có một tâm thế đổi mới?
+ Đúng vậy, bởi đây là nhiệm vụ của quốc gia, khát vọng phát triển của dân tộc.
Chúng ta phải tiếp tục nỗ lực phát triển lên một tầm cao hơn; không ngừng đổi mới và cải cách; trang bị một hệ thống tư duy tổng hợp, mang tầm chiến lược, bao quát cả những vấn đề ngắn hạn, trung hạn và dài hạn của đất nước; đủ sức tận dụng các cơ hội phát triển, bắt kịp xu hướng vận động, phát triển mới của thế giới, vận dụng sáng tạo vào điều kiện cụ thể của nước ta, góp phần cùng cả hệ thống chính trị, doanh nghiệp và người dân từng bước hiện thực hóa khát vọng tương lai xây dựng đất nước phồn vinh, thịnh vượng và hạnh phúc.
Mà muốn như vậy, chúng ta luôn phải xác định rằng: “Người dân là trọng tâm của phát triển, mọi chính sách phải hướng tới hạnh phúc của người dân”.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng khẳng định sẽ giữ vững ngọn cờ đổi mới, không ngừng đổi mới tư duy, cách nghĩ, cách làm
Chúng ta cần thấm nhuần thông điệp “Trí tuệ - Đạo đức - Bản lĩnh và Nghị lực”. Chỉ có như vậy thì ngọn lửa nhiệt huyết, lòng tự hào dân tộc, ý chí tự cường, vì khát vọng phát triển, xây dựng đất nước ta đàng hoàng hơn, to đẹp hơn, mọi người dân Việt Nam ấm no, hạnh phúc hơn… mới lan tỏa và trở thành hành động thiết thực.
. Nhưng Bộ trưởng cũng như nhiều lãnh đạo khác đều chung một nhận định rằng năm 2023 có nhiều khó khăn, thách thức…
+ Tôi tin rằng với tâm sáng, trái tim lửa căng đầy nhiệt huyết, trí tuệ và tính chuyên nghiệp, chúng ta hoàn toàn có thể vượt qua mọi khó khăn, trở ngại, tận dụng tốt mọi cơ hội để phát triển.
Còn với riêng ngành KH&ĐT, chúng tôi xác định rằng giá trị cốt lõi và cũng là tài sản lớn nhất mà chúng tôi đã có, đang có và luôn có là bản lĩnh, trí tuệ, khát vọng vươn lên, cống hiến đồng hành cùng dân tộc, làm nên những điều kỳ diệu mới trong phát triển kinh tế, hướng tới xây dựng đất nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng và hạnh phúc.
Thật ra dù năm 2023 có nhiều khó khăn hơn nhưng chúng ta cũng hiểu rằng “trong nguy có cơ”. Khó khăn nếu chúng ta dũng cảm đối diện thì sẽ nhận biết được cơ hội. Cũng vậy, thách thức có thể trở thành động lực phát triển của đất nước trong tình hình mới.
. Câu hỏi cuối, Bộ trưởng đã lựa chọn phương châm “Nắm bắt cơ hội -Hướng tới tương lai” thì ngành KH&ĐTvà bản thân Bộ trưởng sẽ làm gì để kiên trì với phương châm ấy?
+ Chúng tôi sẽ giữ vững ngọn cờ đổi mới, không ngừng đổi mới tư duy, cách nghĩ, cách làm, dũng cảm vượt qua chính mình, vì lợi ích chung của đất nước, của dân tộc.
. Xin trân trọng cám ơn Bộ trưởng.
Cần hiểu đúng hàm ý Thủ tướng nói
. Tại hội nghị triển khai nhiệm vụ của ngành vừa qua, Thủ tướng giao cho Bộ KH&ĐT tới 12 nhiệm vụ, thưa Bộ trưởng? Thậm chí với các địa phương, Thủ tướng còn lưu ý “đừng ra Bộ KH&ĐT xin những cái… lặt vặt”.
+ Trước tiên, cần hiểu đúng hàm ý sâu sắc của Thủ tướng Chính phủ khi nhắc nhở các địa phương để tránh hiểu lầm là cơ chế xin - cho.
Xin ở đây chính là những ý kiến góp ý, tham mưu, tư vấn, hướng dẫn của Bộ KH&ĐT về phát triển, về những vấn đề lớn, vấn đề mới, vấn đề khó. Chính vì vậy, các nhiệm vụ Thủ tướng giao đều rất xác đáng và thực sự nhiệm vụ nào cũng nặng nề. Nhưng tinh thần của chúng tôi là cần tập trung vào những việc lớn, việc khó, việc không ai làm, không chỗ nào dám làm…
Những vấn đề lớn, rất khó, triển khai trong thời gian dài như hoàn thành và trình phê duyệt toàn bộ các quy hoạch theo Luật Quy hoạch chẳng hạn. Đến nay chúng ta vẫn còn năm quy hoạch vùng, 42 quy hoạch cấp tỉnh phải hoàn thành. Bên cạnh đó còn hơn 30 quy hoạch ngành mà Bộ KH&ĐT sẽ tham gia cùng các bộ, ngành.
Đương nhiên, theo nghị quyết của Quốc hội, chúng ta phải nhanh chóng hoàn thành quy hoạch nhưng cũng phải đặt chất lượng quy hoạch lên hàng đầu và phải coi đây là cơ hội tổ chức, sắp xếp lại không gian phát triển nhằm phát huy được tiềm năng, tận dụng được thế mạnh của từng vùng, khu vực, địa phương, từng ngành và lĩnh vực, tạo ra các động lực và cực tăng trưởng mới cho đất nước.