Năm 2022, mặc dù gặp không ít khó khăn, thách thức nhưng với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng tâm hiệp lực của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và cộng đồng doanh nghiệp, đất nước ta đã đạt được những thành tựu quan trọng trên hầu hết các lĩnh vực về kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, phòng chống tham nhũng, tiêu cực; an sinh xã hội được bảo đảm, đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân tiếp tục được cải thiện.
Tiếp nối những thành công trong năm đầu tiên thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến nay, Quốc hội (QH) và Ủy ban Thường vụ (UBTV) QH đã có nhiều đổi mới, đồng hành, chia sẻ cùng Chính phủ, kịp thời ban hành, sửa đổi, hoàn thiện thể chế, khuôn khổ pháp lý để Chính phủ điều hành công tác phòng chống đại dịch COVID-19 thành công, nhanh chóng chuyển sang trạng thái “bình thường mới”, phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, cùng hệ thống chính trị triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ mà Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã đề ra.
Năm 2022, Quốc hội đã kịp thời xem xét, quyết định ngay một số vấn đề quan trọng để giải quyết kịp thời những yêu cầu cấp thiết của cuộc sống. Ảnh: QUỐC HỘI |
Trên tinh thần đáp ứng những đòi hỏi thiết thực của cuộc sống, nguyện vọng chính đáng của cử tri và Nhân dân, các lĩnh vực lập pháp, giám sát tối cao và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước đều được QH, Chính phủ, các cơ quan hữu quan chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng, từ sớm, từ xa với tinh thần chủ động, khoa học, tận tụy, khẩn trương. Bên cạnh đó là sự tích cực, chủ động, tâm huyết của các vị đại biểu QH; sự giám sát, chia sẻ của cử tri và Nhân dân cả nước.
Ngay từ đầu năm 2022, kỳ họp bất thường lần thứ nhất QH khóa XV đã thành công tốt đẹp. Tại kỳ họp này, QH đã kịp thời xem xét, quyết đáp ngay một số vấn đề quan trọng để giải quyết kịp thời những yêu cầu cấp thiết của cuộc sống, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. QH đã có một sự ủy quyền lập pháp rất đáng kể, giúp Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ được quyết định và tổ chức thực hiện các biện pháp chưa được luật quy định hoặc khác với quy định trong các luật, pháp lệnh hiện hành trong công tác phòng chống dịch COVID-19.
Các nhóm vấn đề được lựa chọn chất vấn đều bám sát thực tiễn, nhất là những vấn đề nóng, bức xúc nổi lên; vừa có tính thời sự cấp bách, vừa đáp ứng được yêu cầu, nguyện vọng của cử tri và nhân dân cả nước.
Trước tác động của các diễn biến khó lường, phức tạp của tình hình thế giới, khu vực và những khó khăn do thiên tai, dịch bệnh gây ra, QH, UBTVQH đã thảo luận, đánh giá rất xác đáng các vấn đề về phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước, bảo đảm đời sống của Nhân dân. Bên cạnh việc đánh giá toàn diện, sâu sắc những kết quả đạt được, những đổi mới của các cơ quan trong việc thực hiện đồng bộ, sáng tạo, linh hoạt nhiều chủ trương, biện pháp để kiểm soát đại dịch COVID-19 và thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, QH, UBTVQH cũng đã thẳng thắn chỉ ra những hạn chế, bất cập, nguyên nhân, các bài học kinh nghiệm và đề xuất nhiều giải pháp để tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả trên các lĩnh vực.
QH và UBTVQH cũng đã phân tích, đánh giá khá toàn diện, kiến nghị nhiều giải pháp khả thi, dự báo những thuận lợi, nguy cơ, thách thức, nhất là những tác động và khó khăn mới phát sinh để Chính phủ, các cấp, các ngành tiếp tục quyết liệt triển khai thực hiện, hoàn thành các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ đã được đề ra.
Năm 2022, các luật, nghị quyết, pháp lệnh được QH, UBTVQH thông qua đã bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, tiếp tục cụ thể hóa Hiến pháp năm 2013, có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển của đất nước.
QH thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Luật Đầu tư, Luật Đấu thầu, Luật Điện lực, Luật Doanh nghiệp, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật Thi hành án dân sự góp phần hoàn thiện khung thể chế, chính sách, hành lang pháp lý để đẩy mạnh ba đột phá chiến lược mà Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã đề ra. Các luật, nghị quyết đã được QH thông qua tại kỳ họp thứ ba góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật về sở hữu trí tuệ, phát triển thị trường bảo hiểm, xây dựng nền điện ảnh Việt Nam chuyên nghiệp, hiện đại, đậm đà bản sắc dân tộc, xây dựng lực lượng Cảnh sát cơ động chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, tạo động lực mới trong công tác thi đua khen thưởng…
Ông Trần Thanh Mẫn, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch thường trực Quốc hội. Ảnh: NGHĨA ĐỨC |
Các luật, nghị quyết đã được QH thông qua tại kỳ họp thứ tư nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hoạt động thanh tra đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới; hoàn thiện hệ thống pháp luật về thực hiện dân chủ ở cơ sở, bảo đảm quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân; nâng cao hiệu lực, hiệu quả của các thiết chế nhà nước, xã hội cũng như vai trò của gia đình trong phòng chống bạo lực gia đình; đáp ứng yêu cầu đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả của kỳ họp QH; bảo đảm công tác quản lý phương tiện giao thông đường bộ chặt chẽ, hiệu quả, tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước…
Trên tinh thần nghiêm túc cầu thị lắng nghe, dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) khi có những ý kiến xác đáng từ các vị đại biểu QH, các chuyên gia trong lĩnh vực y tế…, QH đã thảo luận kỹ lưỡng, cân nhắc thận trọng nhiều mặt và đã thống nhất với Chính phủ, quyết định chưa xem xét thông qua tại kỳ họp thứ tư như dự kiến để có thêm thời gian hoàn thiện, bảo đảm chất lượng, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.
Đặc biệt, sau khi Hội nghị Trung ương 5 khóa XIII ban hành nghị quyết về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất đai, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao, QH, Chính phủ và các cơ quan hữu quan đã tích cực vào cuộc nhằm thể chế sớm nghị quyết quan trọng này. Tại kỳ họp thứ tư, QH đã sôi nổi thảo luận, dù là bước đầu nhưng các vấn đề cốt lõi trong thể chế, chính sách quản lý và sử dụng đất đai đã được xem xét đa chiều; các điểm nghẽn trong thể chế, chính sách về đất đai đã dần được làm rõ hướng tới quyết sách để đất đai trở thành một trong những động lực phát triển.
Đại diện và gắn bó mật thiết với cử tri và Nhân dân, QH đã lắng nghe ý kiến, phúc đáp kiến nghị của cử tri và Nhân dân, đồng thời ban hành các nghị quyết giám sát theo đúng quyền năng hiến định; các vị đại biểu QH đã chuyển tải tâm tư, nguyện vọng của đông đảo cử tri, Nhân dân để QH có quyết sách đúng đắn, hợp lòng dân. Thông qua giám sát, QH thẳng thắn chỉ ra những bất cập, hạn chế trong thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Tại kỳ họp thứ tư, QH đã giám sát tối cao việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021. Đây là chuyên đề giám sát được cử tri, Nhân dân cả nước và dư luận đặc biệt quan tâm. Ảnh: PHẠM THẮNG |
Tại kỳ họp thứ tư, QH đã tiến hành giám sát tối cao việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021. Đây là chuyên đề giám sát được cử tri, Nhân dân cả nước và dư luận đặc biệt quan tâm, có quy mô và lực lượng huy động tham gia rất lớn; được tiến hành công phu, bài bản và thực sự là cuộc tổng rà soát khá toàn diện về thực trạng công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong phạm vi toàn quốc. Kết quả hoạt động giám sát bước đầu đã làm chuyển biến cả về nhận thức và trách nhiệm của các cấp, các ngành. QH đã ban hành Nghị quyết “đẩy mạnh việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí”, trong đó, yêu cầu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương, cơ quan, tổ chức hữu quan làm rõ các vi phạm, thất thoát, lãng phí đã được phát hiện; trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu trong việc thực hiện những giải pháp khắc phục các khuyết điểm, tồn tại, hạn chế trong báo cáo của đoàn giám sát.
Hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tiếp tục có nhiều đổi mới, khẳng định được hiệu quả, hiệu lực, thực chất hơn, được cử tri và Nhân dân cả nước quan tâm. Các nhóm vấn đề được lựa chọn chất vấn đều bám sát thực tiễn, nhất là những vấn đề nóng, bức xúc nổi lên; vừa có tính thời sự cấp bách vừa mang tính chiến lược lâu dài, trong đó có những vấn đề đã kéo dài nhiều năm nhưng chưa được giải quyết một cách căn cơ, chưa đáp ứng được yêu cầu, nguyện vọng của cử tri và Nhân dân cả nước.
Hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn có nhiều đổi mới, khẳng định được hiệu quả, hiệu lực, thực chất hơn, được cử tri và Nhân dân cả nước quan tâm. Trong ảnh: Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà trả lời chất vấn cấc vấn đề tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV. Ảnh: PHẠM THẮNG |
Nhằm kịp thời triển khai thực hiện nghiêm quy định về kỷ luật Đảng, QH đã thông qua Nghị quyết áp dụng thời hiệu xử lý kỷ luật hành chính đối với hành vi sai phạm của cán bộ, công chức, viên chức đồng bộ với quy định xử lý của Đảng. Việc bổ sung thông tin “nơi sinh” vào hộ chiếu cấp cho công dân Việt Nam, thể hiện trách nhiệm của QH quyết đáp kịp thời những vấn đề khó khăn, vướng mắc từ thực tiễn, đáp ứng sự kỳ vọng của cử tri và Nhân dân.
Có thể khẳng định dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên, sát sao, kịp thời của Ban chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, sự phối hợp của Chủ tịch nước, Chính phủ, MTTQ Việt Nam, TAND Tối cao, VKSND Tối cao; sự ủng hộ, giám sát của cử tri và Nhân dân cả nước, hoạt động của QH ngày càng chất lượng, thiết thực hơn; không ngừng phát huy dân chủ, tăng tính pháp quyền xã hội chủ nghĩa, đi vào chiều sâu, gần dân, sát với thực tiễn, đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Chúng ta tin tưởng rằng năm 2023 cả nước tiếp tục nỗ lực phấn đấu, tranh thủ mọi thời cơ, thuận lợi, khắc phục, vượt qua mọi khó khăn, thách thức để hoàn thành thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra, tạo tiền đề cho sự phát triển nhanh và bền vững hơn của đất nước trong các năm tiếp theo.