7 thói quen công nghệ sẽ giúp bạn tập trung hơn

1. Quản lý thông báo

Thông báo (notification) là một trong những yếu tố gây xao nhãng lớn nhất khi làm việc. Theo một nghiên cứu của Đại học California, người dùng sẽ mất trung bình 23 phút để quay lại trạng thái làm việc sâu sau mỗi lần bị gián đoạn.

Việc để điện thoại, máy tính liên tục hiện thông báo từ mạng xã hội, ứng dụng mua sắm, game, hay thậm chí tin tức, có thể khiến bạn không bao giờ đạt được sự tập trung liền mạch.

Cách đơn giản để khắc phục là bạn hãy chủ động tắt toàn bộ các thông báo không cần thiết, chỉ giữ lại những thứ quan trọng như tin nhắn công việc, lịch hẹn hoặc các cuộc gọi khẩn cấp.

2. Bật chế độ Focus và Do Not Disturb

Trên iOS, bạn có thể kích hoạt chế độ Focus (tập trung) với nhiều cấu hình được thiết lập sẵn, đơn cử như Work (làm việc), Sleep (ngủ), Reading (đọc sách). Tương tự, hệ điều hành Android cũng hỗ trợ chế độ Do Not Disturb (không làm phiền) và Bedtime mode (chế độ giờ đi ngủ).

Các chế độ này không chỉ chặn thông báo mà còn giúp tắt ánh sáng màn hình, âm thanh và giảm thiểu khả năng bị phân tâm bởi các ứng dụng không liên quan.

3. Sử dụng nhạc nền

Nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng âm nhạc có thể ảnh hưởng tích cực đến hiệu suất làm việc nếu được sử dụng đúng cách.

Những thể loại như nhạc không lời, nhạc lo-fi, tiếng thiên nhiên hoặc các bản nhạc sóng alpha có thể giúp não bộ giảm stress, ổn định nhịp tim và cải thiện khả năng duy trì sự chú ý trong thời gian dài.

Các nền tảng như Spotify, YouTube hoặc Apple Music hiện đều có sẵn các playlist chuyên biệt như Deep Focus, Brain Food, Nature Sounds for Studying.

4. Thiết lập ranh giới số rõ ràng giữa công việc và cá nhân

Một trong những nguyên nhân phổ biến khiến bạn khó tập trung là không có sự phân biệt rõ ràng giữa công việc và cá nhân.

Ví dụ, khi email công ty, nhóm chat bạn bè và video giải trí cùng hiển thị trên một màn hình, não bộ khó có thể phân biệt đâu là ưu tiên chính.

Giải pháp hiệu quả là tách biệt các môi trường làm việc. Một số người dùng chọn tạo tài khoản riêng cho trình duyệt công việc và cá nhân, số khác sử dụng ứng dụng email riêng biệt hoặc thậm chí thiết bị riêng biệt cho từng mục đích.

Ngoài ra, việc đặt ra các quy tắc như không kiểm tra mạng xã hội trong giờ hành chính hay không xử lý công việc sau 20 giờ cũng góp phần định hình thói quen sử dụng công nghệ có chủ đích.

5. Gỡ bỏ các ứng dụng gây xao nhãng

Các ứng dụng mạng xã hội và nội dung dạng ngắn như Instagram, TikTok, X (Twitter) được thiết kế với cơ chế phần thưởng tức thì (instant gratification), khiến người dùng dễ bị cuốn vào vòng lặp cuộn vô tận.

Gỡ bỏ các ứng dụng này khỏi màn hình chính, hoặc sử dụng tính năng giới hạn thời gian (Screen Time trên iOS, Digital Wellbeing trên Android) là cách để hạn chế.

6. Chuyển từ đa nhiệm sang đơn nhiệm

Các nghiên cứu của Đại học Stanford và MIT đều cho thấy rằng những người thường xuyên đa nhiệm có hiệu suất làm việc thấp hơn, khả năng ghi nhớ kém hơn và dễ mắc lỗi hơn.

Đơn nhiệm (monotasking) tức là chỉ làm một việc tại một thời điểm được xem là phương pháp khoa học giúp nâng cao chất lượng làm việc.

Một số công cụ như ứng dụng Notion, Trello hay phương pháp Getting Things Done (GTD) có thể giúp tổ chức công việc thành từng khối rõ ràng, từ đó hạn chế tình trạng làm nhiều việc một lúc mà không hoàn tất việc nào.

7. Áp dụng phương pháp Pomodoro

Phương pháp Pomodoro được phát triển bởi Francesco Cirillo vào cuối thập niên 1980, là một kỹ thuật quản lý thời gian đơn giản nhưng hiệu quả, đặc biệt trong môi trường dễ bị gián đoạn bởi công nghệ.

Người dùng chia thời gian thành các phiên 25 phút làm việc tập trung, xen kẽ với 5 phút nghỉ. Sau bốn chu kỳ, sẽ có một khoảng nghỉ dài hơn từ 15-30 phút.

Nhiều ứng dụng hỗ trợ Pomodoro hiện đã tích hợp vào môi trường làm việc số, như Forest, Focus Keeper, hoặc các tiện ích mở rộng trên Chrome. Kỹ thuật này không chỉ giúp duy trì sự tỉnh táo mà còn hình thành một chu kỳ làm việc tự nhiên, từ đó nâng cao hiệu suất mà không gây căng thẳng kéo dài.

Nhìn chung, trong thời đại hiện nay, việc duy trì khả năng tập trung không còn là lựa chọn, mà là kỹ năng sống còn. Những thói quen kể trên không chỉ giúp hạn chế tác động tiêu cực từ môi trường số, mà còn biến công nghệ trở thành công cụ hỗ trợ tập trung hiệu quả.