Tối 17-1 tại Hà Nội, Nhà hát Tuổi trẻ đã có buổi diễn công bố vở kịch Quan thanh tra phiên bản Việt dựa theo nguyên tác của Nikolai Vasilyevich Gogol, một nhà văn, nhà viết kịch nổi tiếng cuối thế kỷ XIX trong làng văn học Nga và Ukraina.
Vở kịch dựa theo một số gợi ý của bậc văn tài đàn anh Pushkin (một nhà văn tiền bối của Gogol): Câu chuyện về một tay công chức quèn lang thang đến một thị trấn miền Nam rồi bị tưởng nhầm là quan thanh tra từ thủ đô Peterburg đi thị sát. Vốn là những kẻ thường sách nhiễu dân chúng và tham nhũng, cánh quan chức ở đây lo sợ, cuống quýt tìm cách mua chuộc, hối lộ cho quan lớn thanh tra. Nhân dịp đó, kẻ nọ tố cáo người kia, nói xấu lẫn nhau để tâng công. Tệ hơn nữa, ngay đến viên thị trưởng còn định lợi dụng dâng cả vợ và con gái cho quan thanh tra hòng leo cao hơn lên bậc thang danh vọng, chiếm một địa vị to hơn, chắc hơn để bóc lột dân chúng được nhiều hơn.
Những tên quan biến chất nịnh hót quan thanh tra dỏm.
Quan thanh tra phiên bản Việt được Nhà hát Tuổi trẻ dàn dựng với những nét mới đầy đột phá. Vở diễn được áp dụng những công nghệ ánh sáng và hình ảnh hiện đại qua màn hình chiếu nhằm tái hiện hình ảnh các biệt thự cổ, khung cảnh kiến trúc cổ kính với mái vòm lâu đài thế kỷ XIX, trang trí sân khấu gợi mở cùng với vũ điệu âm nhạc rộn ràng của những thiếu nữ xứ sở bạch dương trong trang phục dân tộc đưa người xem đến với những hồi ức văn hóa đậm chất Nga-la-tư.
Đáng chú ý, trong lời thoại của các nhân vật đã xuất hiện nhiều câu nói “cập nhật” đời sống xã hội Việt Nam, làm cho vở kịch trở nên gần gũi hơn với công chúng Việt. Điển hình trong đó có thể thấy câu “không phải dạng vừa đâu” trong lời của người bị hiểu nhầm là quan thanh tra.
Ở cảnh những viên quan lại tham nhũng tìm đến người mà họ tưởng là quan thanh tra để nịnh hót và chạy tội có thể nhận ra dấu ấn những sự kiện nóng hổi trong thời gian vừa qua.
Viên chánh án sau khi đút tiền cho quan thanh tra giả tuyên bố sẽ bỏ tù bất cứ ai theo ý nguyện của quan thanh tra, kể cả người đó bị oan: “Cùng lắm là bỏ tù oan 17 năm thì cũng chỉ xin lỗi 30 phút là xong”, lời của viên chánh án. Lời thoại này khiến người ta nhớ đến người tù thế kỷ Huỳnh Văn Nén 17 năm bị kết án oan nhưng chỉ vỏn vẹn có 30 phút để nhận được lời xin lỗi công khai.
Cũng như thế, đối với nhà kiểm học, sau khi đút lót thành công quan thanh tra, ông ta tỏ ra hí hửng vì tin rằng quan chắc sẽ đến thăm viện của lão nữa và nhân cơ hội đó gã sẽ bỏ luôn... môn sử. Lời thoại này cũng gợi nhắc khán giả nhớ tới việc Bộ Giáo dục và Đào tạo đề xuất bỏ môn sử trong chương trình giáo dục nước ta.
Sau đêm tổng duyệt, vở hài kịch Quan thanh tra sẽ chính thức công diễn phục vụ khán giả thủ đô vào dịp đầu xuân Bính Thân từ ngày 27-2 tại rạp Tuổi trẻ.
