Chiều 29-5, Bộ Ngoại giao Việt Nam tổ chức họp báo về việc ba tàu hải giám Trung Quốc xâm phạm lãnh hải Việt Nam, cắt cáp tàu Bình Minh 02 xảy ra ngày 26-5. Gần 70 tờ báo trong và ngoài nước đã tham dự và đặt nhiều câu hỏi về vấn đề này.
Bà Nguyễn Phương Nga, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam, khẳng định Việt Nam kiên quyết phản đối hành động của phía Trung Quốc phá hoại và cản trở hoạt động thăm dò bình thường của Việt Nam trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, gây thiệt hại lớn cho Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN).
Bà Nga nhấn mạnh:
“Hành động này của phía Trung Quốc đã vi phạm nghiêm trọng quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam đối với vùng thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của mình, vi phạm Công ước Luật Biển năm 1982 của Liên Hiệp Quốc, trái với tinh thần và lời văn của tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở biển Đông ký giữa ASEAN và Trung Quốc năm 2002 cũng như nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước Việt Nam và Trung Quốc. Việt Nam yêu cầu phía Trung Quốc chấm dứt ngay, không để tái diễn vi phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam đối với thềm lục địa và đặc quyền kinh tế của mình, đồng thời bồi thường thiệt hại cho phía Việt Nam.
Cáp thu của tàu Bình Minh 02 bị tàuhải giám Trung quốc số 84 cắt. Ảnh: Tư liệu
Bác bỏ phát ngôn của Trung Quốc
. Quân Đội Nhân Dân: Ngày 28-5, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Khương Du có phát biểu việc Việt Nam tiến hành hoạt động thăm dò dầu khí trên vùng biển Trung Quốc quản lý là làm tổn hại đến lợi ích và quyền quản lý của Trung Quốc. Hành động của cơ quan Trung Quốc trên biển hoàn toàn là hoạt động giám sát trên biển do Trung Quốc quản lý và Trung Quốc nỗ lực và duy trì hòa bình trên biển Đông. Phản ứng của Việt Nam về tuyên bố của Trung Quốc như thế nào?
+ BàNguyễn Phương Nga,người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam:Trước hết, tôi muốn nhấn mạnh rằng Việt Nam bác bỏ quan điểm của người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 28-5-2011. Cần phải làm rõ một số điểm. Trước hết, khu vực mà Việt Nam tiến hành thăm dò hoàn toàn nằm trong khu vực vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa 200 hải lý của Việt Nam theo Công ước Luật Biển năm 1982. Đây hoàn toàn không phải là khu vực tranh chấp, càng không thể nói là khu vực do Trung Quốc quản lý. Phía Trung Quốc đang cố tình làm cho dư luận hiểu nhầm khu vực không có tranh chấp thành khu vực có tranh chấp.
Điểm thứ hai: Việt Nam luôn tuân thủ nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước là giải quyết tranh chấp bằng phương pháp hòa bình, không có hành động làm phức tạp thêm tình hình.
Tuy nhiên, cũng cần phải nói rõ rằng không có nhận thức chung nào nói rằng Trung Quốc có quyền cản trở các hoạt động của Việt Nam tại vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam. Chính hành động này của Trung Quốc đã đi ngược lại nhận thức của lãnh đạo cấp cao hai nước.
Điểm thứ ba: Trung Quốc kêu gọi giải quyết tranh chấp giữa hai bên bằng hòa bình nhưng chính hành động của Trung Quốc đang làm phức tạp thêm tình hình của biển Đông.
Vị trí tàu Bình Minh 02 bị tàu hải giám Trung Quốc cản trở hoạt động nằm sâu trong vùng lãnh hải 200 hải lý của Việt Nam. Ảnh: Tư liệu
.Vietnamnet: Lãnh đạo Trung Quốc đã nhiều lần khẳng định dù lớn mạnh đến đâu cũng khôngxưng bá xưng quyền. Tuy nhiên, việc này cho thấy có phải là Trung Quốc đã không làm như vậy hay không?
+ BàNguyễn Phương Nga: Lãnh đạo của Trung Quốc đã nhiều lần khẳng định Trung Quốc giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, dù lớn mạnh nhưng không xưng bá. Việt Nam mong rằng Trung Quốc là nước lớn sẽ thể hiện vai trò có trách nhiệm của một nước lớn và thực hiện theo đúng tinh thần những tuyên bố của lãnh đạo Trung Quốc.
Việt Nam đang đánh giá thiệt hại
.Lao Động, Bloomberg: Thiệt hại của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam là như thế nào?Định mức bồi thường của Việt Nam yêu cầu Trung Quốc bồi thường là bao nhiêu?
+ ÔngĐỗ Văn Hậu,Phó Tổng Giám đốc PVN:Có hai thiệt hại mà tàu Trung Quốc gây ra là làm hỏng thiết bị cáp địa chấn, hỏng thiết bị tín hiệu của tàu Bình Minh 02. Bên cạnh đó, tàu phải dành nhiều thời gian để sửa chữa thiết bị bị hỏng. Chúng tôi đang đánh giá thiệt hại và có báo cáo chi tiết.
Hoạt động dầu khí của chúng ta trên thềm lục địa chạy dài từ phía Bắc đến mũi Cà Mau. Các vùng mà Trung Quốc đã nhiều lần vi phạm chúng ta gọi là khu vực nhạy cảm. Một số hoạt động khảo sát đã bị các tàu Trung Quốc đến gần quấy nhiễu và đã có trường hợp cắt cáp. Tất cả trường hợp này đều được các cơ quan của Việt Nam phản ứng mạnh mẽ.
.Financial Times, Reuters: Khi xảy ra sự việc đe dọa sử dụng vũ lực của Trung Quốc, hai bên có liên hệ trực tiếp với nhau hay không?
+ ÔngĐỗ Văn Hậu: Tàu Trung Quốc uy hiếp và đe dọa về vũ lực trong khi tiến vào gần và cắt cáp của tàu Bình Minh 02. Tất cả yêu cầu và cố gắng liên lạc với tàu Trung Quốc của phía Việt Nam lúc đó đều không được phía Trung Quốc trả lời. Tuy nhiên, sau khi cắt cáp, tàu Trung Quốc đã lên tiếng và khẳng định rằng tàu Việt Nam vi phạm lãnh hải của Trung Quốc và yêu cầu tàu Việt Nam rời khỏi khu vực này. Những người trên tàu nghe rõ giọng nói phía bên tàu Trung Quốc là giọng phụ nữ nhưng rất tiếc, chúng tôi không có bản ghi âm ở đây.
Hải quân Việt Nam sẽ làm mọi việc cần thiết
. Tuổi Trẻ: Gần đây gia tăng những va chạm trên biển Đông không chỉ giữa Trung Quốc với Việt Nam mà còn giữa Trung Quốc với Philippines nữa. Điều này có thể hiểu là Trung Quốc muốn biến biển Đông thành “ao nhà” của mình hay không?
+ ÔngNguyễn Duy Chiến, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Biên giới Quốc gia Việt Nam:Một điều hết sức rõ ràng là yêu sách đường chiếm đoạt biển Đông mà còn gọi là “đường lưỡi bò” là hoàn toàn không có cơ sở pháp lý, trái với Công ước Luật Biển năm 1982 mà Trung Quốc là thành viên. Yêu sách này đã xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của nhiều nước, trong đó có Việt Nam, mà nhiều nước đã phản đối. Việc làm của Trung Quốc đang tìm cách thực hiện đường chiếm đoạt này thực tế đang làm gia tăng căng thẳng trong khu vực.
. Lao Động: Hải quân Việt Nam sẽ làm gì để bảo vệ các tàu dầu khí của Việt Nam?
+ BàNguyễn Phương Nga: Chính sách quốc phòng của Việt Nam là hòa bình và tự vệ. Hải quân của Việt Nam sẽ làm mọi việc cần thiết để bảo vệ vững chắc hòa bình, độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam để phục vụ phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.
Việc cắt cáp là có chủ ý Khi phát hiện bị cắt cáp, tàu Bình Minh 02 buộc phải điều một trong ba tàu bảo vệ của mình xuống để bảo vệ dây bị đứt. Đồng thời, tàu Bình Minh 02 phải thu đoạn dây còn lại. Ngay sau khi bị cắt cáp, tàu Bình Minh 02 tìm cách thu các thiết bị của mình nhưng ba tàu hải giám của Trung Quốc vẫn tiếp tục uy hiếp và đưa ra cảnh báo rằng nếu không dời nhanh khu vực này thì họ sẽ sử dụng biện pháp bạo lực. Tàu cắt cáp là tàu mang số hiệu 84. Nếu không có thiết bị cắt cáp đặc biệt thì không thể cắt được vì múi dây nằm ở độ sâu 30 m dưới mặt nước biển. Việc cắt cáp là có chủ ý và có sự chuẩn bị trước từ phía Trung Quốc. Đây là lần nghiêm trọng nhất các tàu hải giám của Trung Quốc vào sâu trong đất liền, không nghe cảnh báo, cố tình phá hoại các thiết bị và gây cản trở hoạt động thăm dò dầu khí của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam. ÔngĐỖ VĂN HẬU, Phó Tổng Giám đốc PVN |
LÊ THANH