Ngày 8-12, Pháp Luật TP.HCM có bài viết "Không thể nhận di sản vì tòa và thi hành án trái quan điểm" phản ánh về một trường hợp các đồng thừa kế trong một vụ án dân sự tại huyện Củ Chi không thể nhận di sản sau khi đã có bản án có hiệu lực pháp luật. Mới đây, Cục THADS TP.HCM đã có thông tin phản hồi liên quan đến vụ việc này.
Di sản thừa kế đang nuôi nhốt bò
Theo đó, Cục THADS TP cho biết, kết quả xác minh của Chấp hành viên thể hiện tại diện tích đất hơn 4.000m² (di sản thừa kế), ông NVH là một trong những người được chia thừa kế có xây dựng chuồng bò và đang nuôi nhốt bò trên một phần đất được chia cho những người thừa kế khác, chuồng bò này có trước khi bản án được đưa ra xét xử.
Tuy nhiên, bản án số 395/2018 của TAND huyện Củ Chi không đề cập đến phần tài sản này, không tuyên nội dung buộc ông NVH phải tháo dỡ công trình xây dựng trên đất và giao đất cho những người thừa kế còn lại. Do đó, chấp hành viên không có căn cứ để tổ chức cưỡng chế buộc ông H phải giao đất cho các đồng thừa kế có tên nêu trên.
Cũng theo Cục THADS TP, TAND huyện Củ Chi đã có hai văn bản giải thích bản án. Tuy nhiên, cả hai văn bản đều do Chánh án và Phó Chánh án ký ban hành là chưa phù hợp với quy định của bộ luật tố tụng dân sự (giải thích bản án phải do thẩm phán, chủ toạ phiên toà xét xử thực hiện).
"Nhận thấy các khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thi hành án xuất phát từ việc bản án tuyên chưa rõ ràng, tuyên thiếu nội dung, Chi cục THADS huyện Củ Chi tiếp tục có văn bản về việc đề nghị TAND huyện Củ Chi giải thích bản án. Đến nay vẫn chưa nhận được văn bản giải thích của TAND huyện Củ Chi"- văn bản nêu.
Có bản án nhưng chưa thể thi hành
Như PLO đã phản ánh, bà G khởi kiện em ruột là ông NVH, yêu cầu chia thừa kế đối với phần đất có diện tích hơn 13.000 m2 cho sáu anh chị em mà cha mẹ để lại (lúc mất không có di chúc). Tháng 9-2018, TAND huyện Củ Chi đã tuyên chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của bà G.
Theo đó, bà G cùng bốn anh chị em khác được chia bằng hiện vật là đất và bằng nhau, riêng ông H được chia phần nhiều hơn vì HĐXX đã xem xét đến một phần công sức giữ gìn, tu bổ đối với di sản mà cha mẹ để lại. Hiện ông H đang là người quản lý phần di sản.
Bản án sau đó có hiệu lực thi hành, tháng 1-2019, Chi cục THADS huyện Củ chi ra quyết định THA theo yêu cầu. Đến tháng 5-2019, khi cơ quan THA xuống thực địa để tiến hành giao đất cho những người thừa kế thì không thực hiện được vì ông H không đồng ý bàn giao.
Cho rằng bản án đã tuyên không có nội dung tuyên “buộc ông H phải bàn giao đất” nên không có cơ sở để cưỡng chế, Chi cục THADS huyện Củ chi đã gửi văn bản để yêu cầu tòa giải thích bản án.
Trong các văn bản giải thích vào tháng 9-2019 và tháng 4-2021, TAND huyện Củ chi cho biết trong phần quyết định của bản án đã thể hiện rõ đối tượng tranh chấp là quyền sử dụng đất. Sau khi chia di sản thừa kế, các đồng thừa kế đã được chia phần cụ thể.
Do đó, nếu ông H không thi hành bản án và các đồng thừa kế còn lại có đơn yêu cầu THA thì Chi cục THADS huyện Củ Chi có quyền yêu cầu buộc ông H giao đất trên thực tế. Trường hợp ông H không tự nguyện giao đất thì Chi cục THADS có quyền cưỡng chế theo quy định tại Điều 13 Nghị định 62/2015.
