Google có thể mất trình duyệt Chrome trước áp lực từ Bộ Tư pháp Mỹ

Bước đi cứng rắn nhằm vào đế chế tìm kiếm của Google

Bộ Tư pháp Mỹ, cùng với sự hỗ trợ từ nhiều bang, đang lên kế hoạch yêu cầu Thẩm phán liên bang Amit Mehta áp dụng các biện pháp mạnh mẽ đối với Google. Động thái này diễn ra sau khi thẩm phán đã ra phán quyết vào tháng 8 rằng Google vi phạm luật chống độc quyền.

Những biện pháp này không chỉ dừng lại ở việc buộc Google bán trình duyệt Chrome mà còn có thể mở rộng đến việc tách hệ điều hành Android và các sản phẩm trí tuệ nhân tạo (AI) của Google, những lĩnh vực chủ chốt giúp công ty duy trì vị thế dẫn đầu thị trường.

Việc sở hữu trình duyệt Chrome giúp Google thu thập dữ liệu từ hàng tỉ người dùng toàn cầu, cung cấp lợi thế khổng lồ trong việc nhắm mục tiêu quảng cáo, nguồn thu chính của công ty. Dữ liệu này cũng là nền tảng để Google phát triển các sản phẩm AI như Gemini, trợ lý AI có khả năng theo dõi người dùng trên web và cung cấp nội dung phù hợp.

Các quan chức chống độc quyền tin rằng, nếu Google bị buộc phải bán Chrome, thị trường tìm kiếm trực tuyến có thể được mở rộng cho nhiều đối thủ cạnh tranh. Hiện tại, Chrome kiểm soát tới 61% thị phần tại Mỹ, theo dữ liệu từ StatCounter, tạo ra một thế lực gần như độc quyền trong việc điều hướng người dùng đến các dịch vụ tìm kiếm và quảng cáo của Google.

Phản ứng từ Google và những hệ lụy tiềm tàng

Trước các đề xuất từ chính phủ, Lee-Anne Mulholland, Phó Chủ tịch phụ trách pháp lý của Google, cho rằng Bộ Tư pháp đang theo đuổi "một chương trình nghị sự cấp tiến" vượt xa các vấn đề pháp lý.

Bà Mulholland cảnh báo rằng, việc ép buộc Google bán Chrome không chỉ làm tổn hại người tiêu dùng mà còn làm suy yếu khả năng cạnh tranh của ngành công nghệ Mỹ trên trường quốc tế.

Mặc dù vậy, Bộ Tư pháp vẫn kiên quyết theo đuổi mục tiêu nhằm phá vỡ sự thống trị của Google, vốn được xây dựng dựa trên việc kiểm soát dữ liệu người dùng và thị trường tìm kiếm. Nếu thẩm phán chấp thuận các biện pháp này, Google có thể phải đối mặt với việc chia tách hoặc bán bớt các mảng kinh doanh chủ chốt.

Bước đi chưa từng có kể từ vụ kiện Microsoft

Cuộc chiến pháp lý này đánh dấu nỗ lực mạnh mẽ của chính phủ Mỹ nhằm kiềm chế sự thống trị của một công ty công nghệ, kể từ sau khi chính phủ thất bại trong việc chia tách Microsoft hai thập kỷ trước. Vụ kiện chống lại Google đã được khởi động dưới thời chính quyền Trump và tiếp tục được Tổng thống Biden đẩy mạnh.

Các biện pháp mà Bộ Tư pháp đề xuất bao gồm việc yêu cầu Google cung cấp dữ liệu tìm kiếm cho các đối thủ cạnh tranh, và cho phép các công ty khởi nghiệp AI sử dụng kết quả tìm kiếm của Google để cải thiện dịch vụ của họ.

Ngoài ra, Google có thể phải tách hệ điều hành Android ra khỏi các sản phẩm như Google Play và công cụ tìm kiếm, nhằm giảm bớt sự ràng buộc giữa các dịch vụ.

Một điểm đáng chú ý trong đề xuất của Bộ Tư pháp là việc yêu cầu Google bán dữ liệu "nhấp chuột và truy vấn" của người dùng cho các đối thủ.

Hiện nay, Google chỉ cung cấp kết quả tìm kiếm dưới những điều kiện hạn chế, đặc biệt là không cho phép sử dụng trên các thiết bị di động. Nếu phải chia sẻ rộng rãi dữ liệu này, Google có thể mất đi lợi thế cạnh tranh lớn nhất của mình trong lĩnh vực quảng cáo trực tuyến.

Tuy nhiên, việc buộc Google bán Chrome hoặc tách Android sẽ không dễ dàng. Mandeep Singh, nhà phân tích của Bloomberg Intelligence, cho rằng điều này khó có thể thành hiện thực. Dù vậy, ông cũng nhận định rằng một số công ty như OpenAI có thể quan tâm đến việc mua lại các tài sản của Google, đặc biệt là để mở rộng nền tảng AI và quảng cáo của mình.

Tác động đến người dùng và ngành công nghệ

Động thái này từ phía chính phủ có thể tạo ra sự thay đổi lớn cho người dùng, khi thị trường tìm kiếm và quảng cáo trở nên cạnh tranh hơn. Tuy nhiên, nó cũng có thể gây ra những bất ổn nhất định cho các nhà phát triển và doanh nghiệp phụ thuộc vào các nền tảng của Google.

Phiên điều trần về các biện pháp khắc phục sẽ diễn ra vào tháng 4-2025, và quyết định cuối cùng dự kiến sẽ được đưa ra vào tháng 8 cùng năm. Nếu Google thất bại trong việc thuyết phục Thẩm phán Mehta, điều này có thể đặt dấu chấm hết cho sự thống trị kéo dài của Google trên thị trường tìm kiếm và quảng cáo kỹ thuật số.

Cuộc chiến pháp lý này không chỉ là cuộc đối đầu giữa chính phủ và Google, mà còn là dấu hiệu cho thấy chính quyền Mỹ đã sẵn sàng đối mặt với các tập đoàn công nghệ để đảm bảo sự công bằng cho thị trường và người tiêu dùng.