Máy bay Úc tuần tra trên biển Đông

Bộ Quốc phòng Úc ra thông cáo xác nhận trong khuôn khổ chiến dịch Gateway, một máy bay tuần tra biển P-3 Orion của Úc đã tiến hành tuần tra hàng hải thường lệ ở phía bắc Ấn Độ Dương và biển Đông.

Bộ Quốc phòng Úc cho biết thời gian tuần tra kéo dài từ ngày 25-11 đến 4-12.

Thông cáo ghi nhận đây là phần đóng góp của Úc trong công cuộc duy trì an ninh và ổn định ở Đông Nam Á.

Đài truyền hình ABC (Úc) ghi nhận đây là lần đầu tiên không quân hoàng gia Úc thực hiện tự do hàng hải trên biển Đông.

Báo Sydney Morning Herald (Úc) ghi nhận không quân Úc đã lẳng lặng tuần tra từ mấy tuần nay ở biển Đông và chỉ đến khi nhóm PV hãng tin BBC (Anh) phát hiện thì Bộ Quốc phòng Úc mới chính thức thừa nhận.

BBC ngày 15-12 cho biết một nhóm PV của BBC đi trên chuyến bay dân sự của Philippines bay đến gần đá Vành Khăn vào chiều 25-11.

PV Rupert Wingfield Hayes đã bắt được thông tin điện đài cho thấy máy bay Úc đang tổ chức các chuyến bay thực hiện tự do hàng hải ở biển Đông.

Tiếng trong điện đài như sau: “Hải quân Trung Quốc, hải quân Trung Quốc. Chúng tôi là máy bay Úc thực hiện quyền tự do bay qua trong không phận quốc tế phù hợp với Công ước Hàng không dân dụng quốc tế và Công ước của LHQ về luật biển. Hết”.

Máy bay tuần tra biển P-3 Orion của Úc. Ảnh: KHÔNG QUÂN ÚC

Máy bay tuần tra Úc đã lặp đi lặp lại thông báo trên nhiều lần nhưng không có phản hồi nào từ hải quân Trung Quốc.

Báo Sydney Morning Herald cho biết các chuyến bay tuần tra như thế đã được tiến hành từ nhiều năm nay ở biển Đông, dù vậy nhịp độ chỉ gia tăng 12-18 tháng nay.

Báo dẫn lời sĩ quan hải quân về hưu James Goldrick, cố vấn chính phủ Úc về Sách trắng quốc phòng (sắp phát hành), nhận xét chuyến bay tuần tra của Úc trên biển Đông là thách thức đối với Trung Quốc: “Điều này muốn nói chúng tôi làm các việc bình thường như chúng tôi luôn luôn làm theo đúng luật pháp quốc tế”.

Giám đốc Viện Nghiên cứu Trung-Mỹ ở Washington (Mỹ) Hong Nong nhận định chuyến bay tuần tra tự do hàng hải của Úc sẽ không ảnh hưởng đến quan hệ Úc-Trung vì biển Đông không giữ vai trò quan trọng trong quan hệ hai nước.

Mỹ đã hai lần thực hiện tự do hàng hải ở biển Đông. Ngày 27-10, lần đầu tiên hải quân Mỹ đưa tàu khu trục USS Lassen vào sát đá Subi ở biển Đông. Đêm 8-11, hai máy bay ném bom B-52 của Mỹ đã bay trong khu vực Trường Sa.

Trong khi đó, Reuters đưa tin ngày 14-12, phát biểu tại Diễn đàn chiến lược hợp tác ở Hawaii (Mỹ), đô đốc Scott Swift, tư lệnh hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ, cảnh báo các nước trong khu vực biển Đông đã sử dụng phần lớn thu nhập quốc dân để phát triển hải quân vượt quá khả năng cần thiết để phòng vệ.

Ông nhận định tình hình này có thể dẫn đến leo thang chạy đua vũ trang ở biển Đông và từ đó có thể kích động toàn khu vực. Ông kêu gọi các nước như Trung Quốc nên sử dụng giải pháp trọng tài để giải quyết tranh chấp.

Diễn đàn Chiến lược hợp tác do Trung tâm Nghiên cứu An ninh châu Á-Thái Bình Dương tổ chức với tư lệnh hải quân nhiều nước đến từ Nhật, Philippines, Indonesia và các nước tham dự.