Tên lửa Storm Shadow của Anh và Pháp uy lực mức nào?

Ngày 20-11, hãng tin Bloomberg và hàng loạt cơ quan truyền thông quốc tế đưa tin Ukraine đã lần đầu tiên tấn công lãnh thổ Nga bằng tên lửa Storm Shadow do Anh cung cấp.

Biết gì về tên lửa Storm Shadow?

Storm Shadow là loại tên lửa hành trình tầm xa phóng từ trên không do Anh và Pháp cùng phát triển. Pháp gọi đây là Hệ thống Tên lửa tự động tầm xa (SCALP). Tên lửa được đưa vào biên chế không quân của Anh và Pháp từ năm 2003.

Công ty công nghiệp quốc phòng châu Âu MBDA – đơn vị sản xuất tên lửa Storm Shadow/SCALP – mô tả đây là vũ khí quy ước có thể tấn công các mục tiêu cố định, được định trước và có giá trị cao như boongke kiên cố và cơ sở hạ tầng quan trọng.

Tên lửa Storm Shadow/SCALP có thể được phóng từ các máy bay Eurofighter Typhoon, Rafale, Mirage 2000 và Tornado – những dòng chiến đấu cơ phổ biến trong không quân Anh, Pháp, Ý và nhiều nước khác ở châu Âu. Loại tên lửa này từng được sử dụng trong các chiến dịch quân sự của Anh và Pháp tại Iraq, Libya và Syria.

Tên lửa có trọng lượng khi phóng là 1,3 tấn, dài 5,1 m, sử dụng động cơ turbin phản lực loại turbojet, có thể được điều hướng bằng hệ thống dẫn đường quán tính (INS), định vị vệ tinh (GPS) và tham chiếu địa hình (TRN). Tên lửa có tầm bắn khoảng 250 km.

Theo tờ Independent, sau khi được phóng đi từ máy bay, tên lửa Storm Shadow/SCALP sẽ hạ độ cao hành trình để tránh bị phát hiện trước khi khoá mục tiêu bằng đầu dò hồng ngoại. Trong giai đoạn cuối trước khi tiếp cận mục tiêu, tên lửa sẽ bay lên cao một lần nữa để tối đa hoá khả năng bắn trúng mục tiêu.

Khi va chạm, đầu đạn xuyên phá sẽ phát nổ và xuyên thủng mục tiêu trước khi ngòi nổ chậm kích hoạt đầu đạn chính. Tên lửa có thể đạt tốc độ lên tới 1.000 km/giờ.

Theo đài BBC, mỗi quả tên lửa Storm Shadow có giá lên tới gần 1 triệu USD (khoảng 25 tỉ đồng).

Anh cấp Storm Shadow cho Ukraine: Tác động ra sao?

Tháng 5-2023, Anh lần đầu tiên xác nhận đã cung cấp tên lửa Storm Shadow cho Ukraine nhưng chỉ cho phép Kiev dùng loại vũ khí này nhắm vào các khu vực nằm trong lãnh thổ được quốc tế công nhận của Ukraine.

Bộ trưởng Quốc phòng Anh lúc bấy giờ là ông Ben Wallace nói rằng loại vũ khí này sẽ mang lại cho Ukraine “cơ hội tốt nhất” để tự vệ trước Nga. Tháng 6-2023, ông Wallace nói với các nhà lập pháp Anh rằng tên lửa Storm Shadow đã có “tác động đáng kể đến chiến sự”.

Ukraine đã triển khai tên lửa Storm Shadow nhiều lần trong chiến sự, bao gồm các cuộc không kích vào bán đảo Crimea mà Nga đã sáp nhập năm 2014.

Hôm 17-11, tờ Le Figaro đưa tin Anh và Pháp đã cho phép Ukraine dùng tên lửa Storm Shadow/SCALP tấn công lãnh thổ Nga. Tuy nhiên, thông tin này sau đó đã bị xoá. Thủ tướng Anh Keir Starmer từ chối bình luận chi tiết về thông tin này.

Viện Nghiên cứu chiến tranh (ISW – có trụ sở tại Mỹ) ước tính có khoảng 225 căn cứ của quân đội Nga có thể bị tấn công nếu Kiev phóng tên lửa Storm Shadow ngay từ trong lãnh thổ Ukraine. Theo Bloomberg, các mục tiêu mà Ukraine nhắm vào hôm 20-11 đều nằm ở tỉnh biên giới Kursk của Nga.

Nhà phân tích quân sự và là cựu sĩ quan quân đội Anh Justin Crump cho rằng nếu như London cho phép Ukraine tấn công lãnh thổ Nga bằng tên lửa Storm Shadow, Moscow phải đưa các máy bay về các căn cứ sâu hơn bên trong lãnh thổ Nga, làm tăng thời gian và chi phí cho mỗi lần xuất kích ra tiền tuyến.

Dù vậy, chuyên gia khoa học quân sự Matthew Savill thuộc Viện các quân chủng thống nhất Hoàng gia Anh (RUSI) lưu ý rằng ngay cả khi Anh thực sự cho phép Ukraine dùng tên lửa Storm Shadow tấn công lãnh thổ Nga, loại vũ khí này cũng khó giúp Kiev lật ngược tình thế trên chiến trường.

Ông Savill giải thích rằng nếu đúng là Anh đã “bật đèn xanh” cho Ukraine, Nga sẽ phải kéo nhiều hệ thống vũ khí vào sâu trong lãnh thổ của mình, làm tăng nguy cơ Ukraine xâm nhập bằng máy bay không người lái (UAV). Tuy nhiên, Ukraine được chuyển giao không nhiều tên lửa Storm Shadow và Anh cũng còn rất ít tên lửa loại này có thể cung cấp tiếp cho Kiev.