Nóng bỏng nạn cướp giật ở kỳ họp HĐND TP.HCM: Không than vãn, chỉ biết cố hết sức!

“Nói về giải pháp và hiệu quả chống cướp giật trong thời gian tới, chúng tôi không than vãn, chỉ có thể nói là sẽ cố gắng hết sức. Tôi hứa là nếu còn được phân công làm việc thì chúng tôi sẽ nhìn thẳng vào thách thức, động viên anh em làm việc. Còn kết quả thì không thể nói trước được vì có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng”.

Đó là những lời tâm huyết của Thiếu tướng Phan Anh Minh, Phó Giám đốc Công an TP.HCM (CATP), trong phiên trả lời chất vấn tại kỳ họp lần thứ bảy HĐND TP.HCM khóa VIII ngày 6-12. Phiên chất vấn vắt từ cuối giờ sáng qua đầu giờ chiều này đặc biệt nóng với vấn đề cướp, cướp giật ngày càng lộng hành trên địa bàn TP trong thời gian qua.

Nói vậy là oan cho công an

Đại biểu (ĐB) Nguyễn Thị Thanh Thúy đặt vấn đề: Tình hình tội phạm cướp giật ngày càng tăng, hành vi ngày càng dã man, cướp giật cả người nước ngoài gây tâm lý hoang mang trong quần chúng nhân dân. Vậy ngành CA có giải pháp nào đủ mạnh để trấn áp loại tội phạm này?

Thiếu tướng Phan Anh Minh cho biết năm 2012, phạm pháp hình sự giảm nhưng tháng 11 có xu hướng tăng nhẹ, đặc biệt là cướp giật với tính chất hung hãn, phạm tội công nhiên, táo tợn, dã man. “Chúng tôi đã khảo sát kỹ, xây dựng kế hoạch phòng, chống tội phạm nơi công cộng, tăng cường tuần tra của tổ đặc nhiệm... Thứ hai là kiểm tra hành chính để loại trừ tiêu thụ tài sản do phạm tội mà có. Thứ ba là công tác quản lý địa bàn nhằm loại trừ nơi đối tượng có thể tụ họp để xuất phát gây án. Ghi nhận mấy ngày qua thấy có hiệu quả. Chúng tôi hứa sẽ kiểm tra, theo dõi chặt kế hoạch, sau Noel, trước tết Dương lịch sẽ sơ kết kế hoạch này. Thời gian tới, TP sẽ tăng cường liên kết với CA các tỉnh trong phòng, chống tội phạm, vì đây cũng là thiếu sót trong thời gian qua” - ông Minh cho hay.

Vị đại diện CATP cũng trần tình: “Có ý kiến cho rằng tình trạng cướp giật làm du khách bất an, ảnh hưởng đến ngành du lịch của TP. Nhưng CA chưa bao giờ được giao bảo vệ khách hàng của một ngành nào. Do đó, nói du khách nước ngoài sụt giảm vì cướp giật là nói oan cho ngành CA. Chúng tôi cũng đã khảo sát nhưng chưa ghi nhận được du khách nào bộc lộ sẽ rời Việt Nam ngay khi bị cướp giật. Sắp tới chúng tôi sẽ có quy chế vận động doanh nghiệp du lịch kinh doanh có lãi đóng góp vào quỹ phòng, chống tội phạm. Theo đó, bất kể người nào bắt cướp quả tang sẽ thưởng ngay 5 triệu đồng. Nếu giáo dục tốt thì với mức thưởng đó, hy vọng chúng ta sẽ có thêm lực lượng hùng hậu để chống tội phạm”.

Thiếu tướng Phan Anh Minh:  “Dù là cướp thì cũng là con người, không nên dùng từ “săn bắt”, nên dùng từ đặc nhiệm thích hợp hơn”. ĐB Lâm Đình Chiến: “Trong tình hình hiện nay, có nên lập lại lực lượng SBC (săn bắt cướp) như Hà Nội có lực lượng 141 không?”

Giấu án để chạy thành tích?

Là người trong cuộc, ĐB Lê Trương Hải Hiếu nêu một bất cập: “Do chúng ta đang thực hiện thi đua địa phương không để tăng án và đặt nặng vấn đề này nên dễ dẫn đến hệ lụy là CA địa phương đùn đẩy trách nhiệm, không phá án, thậm chí giấu án. Tại sao chúng ta không lấy chỉ tiêu phá án làm tiêu chí thi đua?”.

Với câu hỏi này, ông Minh thẳng thắn: “Tôi thừa nhận có giấu án. Vừa qua, tôi đã đề nghị CA quận 1 xử lý cắt thi đua một số đồng chí CA phường Bến Nghé về lỗi không trực ban, không thống kê tội phạm đầy đủ, chính xác. Nhưng chúng tôi khẳng định về cơ bản số thống kê là chính xác. Sắp tới, TP sẽ thống kê theo tỉ lệ số vụ phạm tội/100.000 cư dân chứ không thống kê theo địa bàn nữa. TP cũng sử dụng một phần mềm theo dõi đối tượng vi phạm. Theo đó, tất cả trường hợp vi phạm tệ nạn xã hội sẽ được thống kê đầy đủ từ cơ quan điều tra, xử lý hành chính, nơi cư trú, sinh hoạt… Vì vậy phường, xã sẽ không thể chạy theo thành tích như ĐB đặt ra”.

Tiếp tục trả lời chất vấn vào đầu giờ chiều, ông Minh bổ sung: “Tôi khẳng định không có việc giấu trọng án. Dù có thể một số tin báo của người dân, thống kê báo cáo có thể chưa chính xác vì động cơ thành tích nhưng đấy chỉ là các vụ cướp giật, ở vùng giáp ranh, nạn nhân không rõ ràng…”.

Không cần “một ông làm, hai ông vịn”

“Về ý kiến của ĐB Lâm Đình Chiến có phục hồi lực lượng SBC không. Tôi hiểu rõ SBC là mô hình hoạt động có hiệu quả và nằm trong lòng dân hơn 10 năm nay. Hiện chúng ta có lực lượng hình sự đặc nhiệm, từ đặc nhiệm thì nghe hơi xa lạ. Nhưng khi thành lập lực lượng này tôi có trao đổi với các anh em SBC trước đây như Lý Đại Bàng, kể cả anh Dương Minh Ngọc. Các anh em đều đồng ý lực lượng đặc nhiệm kế thừa những ưu điểm của SBC nhưng dùng từ SBC không phù hợp. Vì dù là cướp thì cũng là con người, không nên dùng từ “săn bắt”, nên dùng từ đặc nhiệm thích hợp hơn. Do đó chúng ta nên chờ đợi thêm thời gian nữa, không nên cho rằng hình sự đặc nhiệm không bằng SBC” - đại diện CATP trần tình.

Trước nhiều ý kiến về việc có nên học theo mô hình lực lượng 141 ở Hà Nội hay không, ông Minh lý giải: “Hà Nội có quá nhiều đầu gấu, đi xe không đội mũ bảo hiểm, chặn lại thì nói là con ông cháu cha, sẵn sàng chống lại người thi hành công vụ cho nên mới cần cơ động, hình sự đặc nhiệm đi theo bảo vệ. TP mình chưa tới mức đó, hình sự đặc nhiệm phát hiện cái gì thì báo cho CSGT kiểm tra chứ không cần một ông làm, hai ông vịn như vậy. Chúng ta đang thiếu lực lượng, không nên lãng phí”.

Không quản được người nghiện

Trả lời câu hỏi của ĐB Nguyễn Quý Hòa về nguyên nhân phạm pháp hình sự, ông Minh cho biết: Thống kê hơn 150 đối tượng hình sự bị bắt trong các tháng gần đây thì có 49% thất nghiệp, hơn 50% có việc làm tự do nên thu nhập không ổn định; gần đây 46% đối tượng cướp liên quan ma túy hoặc trong tình trạng nghiện, kích động mạnh; 24% có tiền án, 41,3% đang bị truy nã…

Theo ĐB Lâm Đình Chiến, hiện nay TP tiếp nhận hơn 10.000 người nghiện ma túy hồi gia. “Đây là một trong những đối tượng làm TP bất an, đề nghị CATP cho biết thông tin về đối tượng này” - ông Chiến hỏi.

Trả lời, ông Minh cho biết giải pháp đột phá của TP từ chương trình ba giảm hiện đã mất cơ sở pháp lý. “Hiện chúng ta nói là quản lý người nghiện và người sau cai nhưng thật ra không phải quản lý mà chỉ là hỗ trợ giúp đỡ nhưng đối tượng từ chối giúp đỡ và thay đổi địa chỉ cư trú không báo nên không quản lý được. Với luật cư trú mới thì ta cũng không có quyền quản lý nơi cư trú của họ. Về con số tái nghiện, vừa qua, các ngành chức năng có đưa ra con số tái nghiện 3%. Tuy nhiên, theo thống kê của ngành CA thì tỉ lệ này phải đến 26%-27% nhưng số liệu này cũng chưa đầy đủ” - ông Minh thẳng thắn.

NHẪN NAM