Tấn công ransomware vào ngành bán lẻ tăng 152%, cảnh báo rủi ro từ trợ lý AI

Báo cáo ghi nhận sự gia tăng mạnh mẽ của các cuộc tấn công vào doanh nghiệp và những rủi ro tiềm ẩn từ thói quen mua sắm công nghệ cao.

Mã độc tống tiền tăng 152%

Số liệu thống kê cho thấy 14,41% người dùng trong lĩnh vực bán lẻ từng đối mặt với các mối đe dọa từ web. Đáng chú ý, số lượng khách hàng doanh nghiệp bị tấn công bởi ransomware đã tăng 152% so với năm 2023.

Sự gia tăng này phần lớn bắt nguồn từ sự lây lan của dòng mã độc Trojan-Ransom.Win32.Dcryptor. Đây là loại mã độc ngụy trang dưới dạng phần mềm Trojan, sử dụng công cụ mã hóa chính thống DiskCryptor để khóa chặt các phân vùng ổ cứng trên máy tính nạn nhân.

Bên cạnh đó, hoạt động lừa đảo (phishing) vẫn diễn biến phức tạp. Kaspersky ghi nhận 6,7 triệu cuộc tấn công lừa đảo nhắm vào khách hàng mua sắm trực tuyến, đơn vị vận chuyển và hệ thống thanh toán. Trong đó, hơn 50% các cuộc tấn công nhắm trực diện vào các cửa hàng trực tuyến.

Các đợt khuyến mãi lớn được xem là thời điểm "vàng" cho tin tặc. Kẻ xấu thường lợi dụng sự mất cảnh giác của người dùng để trà trộn tin nhắn rác, kịch bản lừa đảo vào luồng thông tin tiếp thị hợp pháp.

Cẩn trọng với "trợ lý ảo" và tìm kiếm bằng hình ảnh

Dự báo về năm 2026, các chuyên gia an ninh mạng cảnh báo về rủi ro từ việc sử dụng Chatbot và trợ lý AI trong mua sắm.

Khác với tìm kiếm từ khóa, giao diện trò chuyện khuyến khích người dùng chia sẻ thông tin bằng ngôn ngữ tự nhiên. Điều này vô tình tiết lộ sở thích, bối cảnh cá nhân, khiến dữ liệu từ chatbot trở thành mục tiêu rủi ro cao tương đương dữ liệu tài chính.

Các trợ lý mua sắm AI (AI agents) tích hợp vào trình duyệt cũng gây lo ngại khi chúng đòi hỏi quyền truy cập liên tục vào lịch sử duyệt web và vị trí. Các công cụ này có thể tổng hợp hồ sơ hành vi người dùng chi tiết, nằm ngoài sự kiểm soát của cả người mua lẫn nền tảng bán lẻ.

Ngoài ra, xu hướng tìm kiếm bằng hình ảnh cũng tiềm ẩn nguy cơ lộ lọt thông tin. Hình ảnh người dùng tải lên để tìm sản phẩm có thể vô tình chứa khuôn mặt, không gian sống hoặc các thông tin nhạy cảm trên bao bì, nhãn mác.

Bà Anna Larkina, chuyên gia phân tích dữ liệu web và quyền riêng tư tại Kaspersky, nhận định: "Việc quản trị dữ liệu cẩn trọng sẽ trở thành yếu tố then chốt để doanh nghiệp duy trì niềm tin bền vững từ khách hàng".

Để đảm bảo an toàn, người dùng được khuyến cáo hạn chế chia sẻ thông tin riêng tư khi trò chuyện với AI, luôn xác minh kỹ địa chỉ website trước khi giao dịch. Đối với doanh nghiệp, việc triển khai các giải pháp bảo mật chuyên sâu và quản lý sự cố là yêu cầu cấp thiết để đối phó với làn sóng ransomware đang gia tăng