EVN được tự quyết tăng giá điện 20%/năm là quá cao

Mới đây, Bộ Công Thương đã đưa ra dự thảo (lần ba) Quyết định của Thủ tướng Chính phủ quy định về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân thay thế cho Quyết định 69/2013 đang áp dụng.

Theo dự thảo, trường hợp các thông số đầu vào cơ bản tại thời điểm tính toán thấp hơn so với giá bán điện bình quân hiện hành và trong khung giá (sau khi đã trích Quỹ bình ổn giá điện), EVN có trách nhiệm giảm giá bán điện bình quân ở mức tương ứng, báo cáo Bộ Công Thương, Bộ Tài chính.

Trong khi đó, đối với tăng giá, EVN được phép tăng giá điện 3%-5% nếu các thông số đầu vào hình thành giá điện thay đổi ở mức tương ứng (trước đây là 7%).

Thời gian giữa các lần điều chỉnh được rút xuống ba tháng (trước đây là sáu tháng). Mức tăng tối đa mỗi năm cho giá bán lẻ điện trong thẩm quyền của EVN là 20%. Với những mức điều chỉnh cao hơn, EVN sẽ phải báo cáo Bộ Công Thương và Thủ tướng quyết định.

Góp ý về dự thảo này, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đánh giá dự thảo đã mở rộng thẩm quyền quyết định EVN được chủ động tăng đến 20%/năm là tương đối lớn và cần được xem xét, cân nhắc.

VCCI cho biết theo số liệu thống kê từ năm 1995 đến nay, mức độ lạm phát của Việt Nam có sự biến động mạnh giữa các năm nhưng không có năm nào vượt quá 20%. Như vậy, việc trao cho EVN thẩm quyền quyết định việc tăng giá điện tối đa lên đến 20%/năm là khá cao so với mức biến động giá bình thường.

TS Ngô Trí Long, chuyên gia tài chính, cho rằng việc giao quyền tự quyết giá điện cho EVN là vừa đá bóng vừa thổi còi. EVN là doanh nghiệp độc quyền nên Nhà nước vẫn phải định giá hoặc quy định giá trần.

“Chúng ta cần có cơ quan tư vấn độc lập thẩm định giá có đủ năng lực, tách bạch khỏi EVN cũng như Bộ Công Thương. Nếu cơ quan chủ quan cũng như doanh nghiệp độc quyền được điều chỉnh với cơ chế lưỡng tính sẽ không hợp lý và giá điện luôn tăng, chứ không có chuyện giảm” - ông Long nêu quan điểm.

TRÀ PHƯƠNG