Mới đây, Sở Y tế TP.HCM đề xuất UBND TP thành lập Trung tâm mua sắm tập trung thuốc, vật tư y tế, trang thiết bị y tế cho ngành y tế công (TTMS), trực thuộc UBND TP.HCM.
Lo đấu thầu kéo dài không có thuốc điều trị
Tuy nhiên, nhiều bệnh viện (BV) ở TP.HCM không đồng tình với đề xuất trên của Sở Y tế TP.HCM. Giám đốc một BV đa khoa hạng 1 cho rằng không nên thành lập TTMS bởi lẽ tổ chức hành chính theo quy định pháp luật không có trung tâm mua sắm tập trung thuốc hoặc vật tư y tế, trang thiết bị y tế.
“Thêm một lý do không nên thành lập là do TTMS đấu thầu tập trung, khi trúng thầu sẽ sử dụng ít mặt hàng trúng thầu do nhu cầu mỗi BV khác nhau. Cạnh đó, bác sĩ trong các BV lại có thói quen sử dụng thuốc, vật tư y tế, trang thiết bị y tế cũng khác nhau. Dụng cụ, vật tư y tế luôn phát sinh nên BV phải điều chỉnh kế hoạch mua sắm liên tục để đáp ứng nhu cầu điều trị cho bệnh nhân” - vị này cho biết thêm.
 |
| Đấu thầu tập trung phải đảm bảo đầy đủ thuốc điều trị cho bệnh nhân. Ảnh: TRẦN NGỌC |
Cũng theo vị này, khi có sự cố thiếu hụt hàng hóa, TTMS sẽ giải quyết chậm hơn các BV tự mua. Lý do là TTMS phải đấu thầu rộng rãi, trong khi BV có thể linh động bằng hình thức mua sắm khác như chỉ định thầu hay mua sắm trực tiếp.
Năm 2013 UBND TP.HCM quyết định thành lập Trung tâm mua sắm hàng hóa và tài sản công ngành y tế trực thuộc Sở Y tế TP.HCM. Nhưng chỉ bốn năm sau (năm 2017) thì trung tâm giải thể.
“Khi đấu thầu không trúng, TTMS chắc chắn sẽ phải đấu thầu lại. Trong thời gian chờ kết quả đấu thầu (tối thiểu sáu tháng), BV không có thuốc, vật tư y tế, trang thiết bị y tế sử dụng, ảnh hưởng đến công tác điều trị người bệnh. Ngoài ra, không loại trừ khả năng nhân sự của TTMS sẽ lấy từ BV lên (Sở Y tế trình TTMS thuộc UBND TP.HCM, trong khi UBND TP.HCM không có chuyên gia trong ngành y), điều này sẽ gây xáo trộn và thiếu hụt nhân sự tại BV. Do vậy, theo tôi không nên thành lập TTMS” - vị này nêu quan điểm.
Nhiều ưu nhưng cũng không ít khuyết
Trong khi đó, giám đốc BV đa khoa hạng 1 khác lại ủng hộ chủ trương thành lập TTMS với lý do: “TTMS sẽ giúp tiết kiệm nguồn lực và chuyên nghiệp hơn so với BV. Mua sắm tập trung tạo điều kiện thuận tiện cho các BV về chủng loại mặt hàng sử dụng, giá thanh toán bảo hiểm y tế. Hiện nhiều nước đã áp dụng mô hình mua sắm tập trung”.
Tuy nhiên, TTMS cũng có một số hạn chế nhất định. Chẳng hạn do trúng số lượng thầu cùng lúc quá lớn nên công ty trúng thầu không cung ứng kịp thuốc, vật tư y tế, trang thiết bị y tế cho BV, làm ảnh hưởng đến hoạt động khám bệnh, chữa bệnh. Do vậy, cần đánh giá năng lực của công ty tham gia thầu, các mặt hàng nào nên đấu thầu tập trung…
Phó giám đốc một BV chuyên khoa ở TP.HCM cũng đồng tình việc thành lập TTMS giải tỏa áp lực cho ngành y tế và mang lại lợi ích lớn cho Nhà nước, ngành y tế, bảo hiểm y tế và người dân. “Tuy nhiên, cần có lộ trình triển khai khoa học và chặt chẽ, nên lựa một loại hình hàng hóa để triển khai trước, sau đó rút kinh nghiệm rồi tiếp tục nhân rộng” - vị này nói.
Cũng theo vị này, không nên giao TTMS triển khai đấu thầu đồng loạt tất cả mặt hàng của ngành y tế vì rất phức tạp, gây quá tải, ảnh hưởng lớn đến hoạt động khám bệnh, chữa bệnh. Đó là đấu thầu không ai trúng hoặc trúng nhưng không cung ứng kịp hàng hóa cho tất cả BV.
“Chưa kể cùng một mặt hàng nhưng nhu cầu chuyên môn của các BV rất khác nhau. Cùng máy siêu âm nhưng Viện Tim, BV Ung bướu, BV Hùng Vương… có yêu cầu về cấu hình, tính năng kỹ thuật hoàn toàn khác nhau. Máy thở cho bệnh nhân mắc bệnh truyền nhiễm của BV Bệnh nhiệt đới TP.HCM không giống máy thở hồi sức nội khoa của BV Chợ Rẫy. Bên cạnh đó, việc xây dựng được danh mục đáp ứng nhu cầu chuyên môn kỹ thuật của các BV chuyên khoa khác nhau sẽ mất rất nhiều thời gian. Do vậy, khi TTMS đi vào hoạt động nên dành đủ thời gian cho việc xây dựng danh mục chuyên môn kỹ thuật của các BV” - vị này nói thêm.
Bệnh viện an tâm do có sự thống nhất về giá trúng thầu
Sở Y tế TP.HCM đề xuất thành lập Trung tâm mua sắm tập trung thuốc, vật tư y tế, trang thiết bị y tế sẽ giúp các BV cảm thấy an tâm do có sự thống nhất về giá trúng thầu giữa các đơn vị.
Tuy nhiên, việc đấu thầu tập trung đòi hỏi nguồn nhân lực lớn có chuyên môn về công tác đấu thầu. Các nhà thầu cũng phải có năng lực cao mới đủ khả năng đáp ứng khi tham gia và khả năng cung cấp hàng hóa khi trúng thầu.
Chuyên môn và kỹ thuật của các BV không hoàn toàn giống nhau. Do vậy, khi tổ chức trung tâm đấu thầu tập trung phải tính đến các phương án để đảm bảo cho công tác khám bệnh, chữa bệnh.
Phó giám đốc một BV đa khoa hạng 1 ở TP.HCM
Nên đấu thầu tập trung vì 3 lý do
1. Đấu thầu tập trung đảm bảo minh bạch, công khai công tác đấu thầu. Quy tụ được nhiều chuyên gia đầu ngành có kinh nghiệm trong đấu thầu. Vì đấu thầu riêng lẻ tại BV, đa số chuyên gia còn kiêm nhiệm công tác chuyên môn và đa số chuyên môn chính là dược sĩ, bác sĩ, không am hiểu công tác đấu thầu.
2. Giảm lãng phí do chủ động điều tiết thuốc, vật tư tiêu hao giữa các đơn vị, danh mục mua sắm hợp lý, khoa học, phù hợp với nhu cầu.
3. Giá cả hợp lý hơn và thống nhất giá trúng thầu cùng một mặt hàng tại tất cả BV.
Tuy nhiên, cũng có những nhược điểm có thể như không cung ứng đủ hàng hóa do nhà thầu đứt hàng thì sẽ gây thiếu trên diện rộng. Đấu thầu tập trung vật tư y tế thì không phù hợp với đặc thù mỗi BV (do hóa chất phải đi theo model máy, mỗi BV một hãng máy khác nhau).
Phó giám đốc một BV đa khoa tuyến quận, huyện
