Trong chuyến công tác tại Củ Chi, chúng tôi gặp gỡ anh. Khi nghe chuyện cô bé lớp hai bị công an mời hỏi cung mà nhiều báo phản ảnh, anh không ngần ngại chia sẻ cảnh đáng thương bằng suất học bổng 1.2 triệu đồng /tháng. Đó là ấn tượng đầu tiên tôi được biết về anh.
Hoàn lương bằng nghề chụp ảnh dạo
Nguyễn Phước Thành với hoàn cảnh gia đình mồ côi cả ba lẫn mẹ đã đẩy đưa một thiếu niên trở thành một giang hồ khét tiếng. Với biệt danh Thành “trọc” mặt rổ nổi danh bằng “chiến tích” những vết sẹo dài chằng chịt, gan lì và bất cần đời. Rồi Thành “trọc” bị bắt vào tù năm năm. Trốn tù ra đời Thành “trọc” càng lì lợm hơn, vướng “nàng tiên nâu” nghiện ngập lại bị bắt vào trường cai nghiện, trốn trường ra xã hội làm bảo kê, lì lợm. Cuộc đời của Thành “trọc” vào tù ra trại thường xuyên với kinh nghiệm tù trại 17 năm.
Nghệ sĩ Xuân Anh - Ảnh THUẬN KHANH
Thế nhưng Thành “trọc” đã học bài học nghĩa khí của anh hùng Lương Sơn Bạc, bỏ đao thành Phật quyết làm lại cuộc đời. Năm 1992, Thành “trọc” học khóa nhiếp ảnh tại Hội Nhiếp ảnh TPHCM lấy nghệ danh Xuân Anh. Anh đi chụp ảnh dạo, chụp ảnh cưới, ảnh chân dung nghệ thuật rày đây mai đó cũng chẳng phải để lấy danh mà phục thiện báo hiếu mẹ mà những năm tháng làm trùm du đãng Thành “trọc” không làm tròn bổn phận, làm mẹ phải buồn lòng.
Bằng khen Campuchia về việc làm từ thiện
| Nhà báo Lê Trang (báo Công an TPHCM) gọi anh là người “Nửa đời yêu sen”: “Từ góc khuất của cuộc đời bước ra mà giờ đây anh luôn mong muốn mang đến cho những mảnh đời bất hạnh trong cộng đồng điều tốt đẹp bằng những suất học bổng, những căn nhà tình thương và sự sẻ chia chân tình cho những phận đời cơ nhỡ trong sự lặng thầm, khiêm tốn như chính con người anh vậy?”. |
Nghệ sĩ Xuân Anh tâm sự: “Tôi làm nghệ thuật bằng con người nghệ sĩ. Tôi nghĩ nghệ thuật nhiếp ảnh cũng như con người. Mỗi thân phận đều có sự đấu tranh giữa hai ranh giới sáng-tối. Nếu lấy mảng tối để lột tả cái đẹp của vầng sáng thành công thì ta sẽ có một tác phẩm ưng ý. Còn với con người, nếu không thể gạt bỏ được cái xấu ở cuộc đời thì phải chứng tỏ bản lĩnh mình sẽ vượt qua được, như vậy giá trị mới bền vững”.
Hết mình vì sen
Lần thứ hai tôi bắt gặp anh đang ngụp lặn dưới ao sen tại quán bò tơ Xuân Anh bên chiếc máy ảnh của dân nghề chuyên nghiệp. Như đọc được ý nghĩa buổi gặp mặt bất ngờ không hẹn trước này, anh chẳng ngại ngần, chia sẻ: “Chuyện của tôi có ngồi kể đến sáng vẫn không hết.
Bạn nghĩ vì sao tôi yêu sen. Đơn giản, vì sen từ bùn ngoi lên, cuộc đời của tôi cũng đi lên từ bùn. Nét đẹp truyền thống của sen, tôi nghĩ nên chọn hoa sen làm quốc hoa rất ý nghĩa, nó không những là nét đẹp văn hóa đi từ ca dao, tục ngữ, thơ ca, hội họa…mà còn là biểu tượng vươn lên của ý chí, nghị lực của con người: Trong đầm gì đẹp bằng sen/ Lá xanh bông trắng lại chen nhụy vàng/ Nhụy vàng bông trắng lá xanh/ Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”.
Rồi anh lại đọc tiếp hai câu thơ nổi tiếng của nhà thơ Bảo Định Giang: Tháp Mười đẹp nhất bông sen/ Việt Nam đẹp nhất có tên Bác Hồ”. Chính cuộc đời tôi từng Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn. Tôi mong muốn và cố gắng giữ mình trong sạch như hoa sen cũng như mong muốn thế hệ trẻ ít nhiều noi gương tôi để sống tốt, có ích cho đời hơn. Bởi một côn đồ, giang hồ khi trở về 90% phục thiện là rất khó. Tôi cố giữ mình kể cả khi bị đứa trẻ đánh cũng im lặng”.
Những tác phẩm về sen của Nghệ sĩ Xuân Anh- Ảnh THUẬN KHANH
Khởi đầu câu chuyện anh dành hẳn chủ đề về hoa sen, ca ngợi loài hoa. Và vì yêu sen, anh dành hẳn phía sau quán hai bên làm ao sen, nuôi cá, hòa hợp với thiên nhiên, trong xanh, mát rượi đó là cái khéo, cái tài của nghệ sĩ Xuân Anh.
| Năm 2006, khi quyết chí dành dụm đủ số vốn mở nhà hàng kinh doanh nổi tiếng với món bò tơ ở tận Củ Chi nhưng người thành phố lại biết tìm đến một phần vì tò mò con người chủ quán, một phần vì để ngắm hoa sen. Dạo quanh khuôn viên quán rộng 10.000 mét vuông, trông những tảng đá với những câu châm ngôn do anh tự đặt răn mình bằng chữ tâm, giá phải chăng, phục vụ đàng hoàng và là phương châm dùng để kinh doanh: “Cảm ơn người cho ta bát cơm đầy”; Hãy yêu lấy mọi người như yêu chính mình; Hãy tôn trọng mọi người như tôn trọng chính mình; Hãy xem khách hàng là thượng đế thật sự, khách hàng sẽ chỉ cho ta đến thành công…”. |
120 bức tranh sen dành từ thiện
Để có những bức ảnh hoa sen “ưng ý”, anh đã thức khuya dậy sớm canh từng khoảng khắc, từ nụ hồng mới chúm có giọt sương khẽ đọng trên lá sen cho đến những chiếc lá non vừa nhú những sợi tơ… và một bông sen hồng nở tung khoe hết sắc hương. “Hoa hậu rồi sẽ già nhưng hoa sen vẫn luôn trẻ. Tôi không dùng máy ảnh để lăng xê bởi hoa sen chẳng cần ai ca tụng vẻ đẹp vốn có của nó. Tôi chỉ cố gắng ghi lại những nét lung linh, thanh khiết của loài hoa mà tôi ngưỡng mộ”- anh thổ lộ như thế.
Khi anh biết tôi mất cha từ nhỏ, anh tặng tôi bức tranh Lẻ bóng với tâm sự đồng cảm của người con mất mẹ như anh: “Tôi không cần danh lợi vì sóng gió cuộc đời đã dạy cho tôi nhiều bài học. Tôi thấy có những người con bất hiếu với cha, mẹ. Tôi buồn. Tôi yêu hoa sen từ hình dáng thuần hậu và sự bao dung của mẹ. Cái đạo nghĩa làm con mà tôi chưa tròn chữ hiếu tự sâu thẳm trong lòng vẫn còn day dứt trong tôi mỗi ngày, mỗi khắc…”- anh tâm sự về chủ đề hoa sen, trong đó phần nhiều dành dâng tặng mẹ.
Nói về ý nghĩa của triển lãm tranh ngày 26-4, anh cho biết: “Toàn bộ số tiền bán tranh tôi dành hết để gởi mặt trận tổ quốc Việt Nam Củ Chi làm từ thiện. Tôi nhận thấy rằng, hoa sen thiên về nhân bản, nên tôi chọn các chủ đề về cha mẹ, anh em, tình yêu để đặt tựa cho hơn 120 bức tranh về Bóng tối và ánh sáng; Đi trong bóng đêm; Lòng mẹ; Cha là điểm tựa của đời con; Tình vợ chồng…
Khi chia tay, anh giãi bày, rằng: “Hễ tôi còn sống một ngày là còn làm từ thiện, anh em báo chí đi công tác ghé quán, tôi mời cơm. Công việc báo chí vất vả, tôi chỉ xin góp ít tinh thần bằng bữa cơm đạm bạc, xin các anh, chị đừng ngại”. Tôi nhớ mãi câu anh dặn lòng mình: “Xuân Anh không dùng sức mạnh để uy hiếp mà dùng sức mạnh để phục thiện, làm từ thiện”, rất giang hồ nhưng cũng rất nhân văn, nghệ sĩ.
“Hễ tôi còn sống một ngày là còn làm từ thiện"
Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Tài chính Vũ Đình Huệ tặng
Được biết, nhà hàng Xuân Anh, bán giá của người lao động và toàn bộ kiến trúc đều do anh thiết kế. Công việc kinh doanh anh tin tưởng giao hết thảy cho nhân viên để thỏa chí đam mê chụp ảnh hoa sen. Ngoài ra, anh cũng là một Mạnh Thường Quân của huyện Củ Chi. Chỉ trong dịp Tết Nguyên đán, anh xây nhà tình thương, tặng 300 phần quà và 50 thẻ bảo hiểm dành cho người nghèo. Đầu năm 2013, anh đã được Bộ Du lịch Campuchia tặng bằng khen vì đã tặng 500 phần quà từ thiện cho nước bạn. Năm 2012 anh đã được Bộ trưởng Bộ Tài chính Vũ Đình Huệ tặng bằng khen vì đã có thành tích chấp hành tốt chính sách, pháp luật thuế.
GIÁP NGUYỄN-THUẬN KHANH
(Nguyệt san tháng 4-2013)
