Sáng 18-4, Bộ GD&ĐT tổ chức Hội nghị phát triển GD&ĐT vùng Đông Nam Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; triển khai thực hiện Nghị quyết 24-NQ/TW ngày 7-10-2022 của Bộ Chính trị về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Đông Nam Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Xem xét lại việc tinh giản biên chế
Tại hội nghị, nhiều địa phương kiến nghị không thực hiện tinh giản biên chế đối với ngành GD&ĐT để bảo đảm đội ngũ đáp ứng nhu cầu học sinh tăng hằng năm.
GD&ĐT vùng Đông Nam Bộ còn nhiều thách thức như tỉ lệ trường đạt chuẩn quốc gia các cấp học vẫn thấp hơn so với bình quân của cả nước và thấp nhất trong sáu vùng. Tỉ lệ trường đạt chuẩn quốc gia thấp không đồng nghĩa với chất lượng GD&ĐT tại đây thấp. Kết quả này có thể do sĩ số học sinh tại đây quá đông, diện tích trường học không đáp ứng các tiêu chí của trường chuẩn. Do đó, các địa phương phải đáp ứng được hệ thống trường lớp vừa đáp ứng nhu cầu học sinh cũng như tăng tỉ lệ trường đạt chuẩn.
Ông NGUYỄN ĐẮC VINH, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội
Ông Nguyễn Sơn Hùng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, cho biết ngành GD&ĐT vẫn còn gặp phải một số khó khăn: Quá tải về quy mô lớp, quá tải quy mô học sinh trên lớp. Bên cạnh đó, tình trạng giáo viên nghỉ việc, bỏ việc ngày càng cao trong khi nguồn tuyển dụng không bảo đảm. Đặc biệt, thực hiện mục tiêu tinh giản, không tăng biên chế dẫn đến nhiều cơ sở giáo dục vừa thiếu chỉ tiêu biên chế theo định mức, vừa thiếu đội ngũ giáo viên thực tế đứng lớp.
Trước tình hình trên, phó chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai kiến nghị các bộ, ngành xem xét, tham mưu không thực hiện tinh giản biên chế ngành giáo dục, đặc biệt đối với các địa phương tập trung nhiều khu công nghiệp nhằm bảo đảm đội ngũ đáp ứng nhu cầu học sinh tăng hằng năm rất cao.
Tương tự, lãnh đạo tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cũng chia sẻ trước dự báo và thách thức lớn đến từ việc phát triển kinh tế, dân số cơ học và thị trường lao động tăng, chuyển dịch nhanh chóng, cần có cơ chế phù hợp để bảo đảm có đủ đội ngũ cán bộ, giáo viên.
Do đó, tỉnh cũng kiến nghị có quy định riêng việc thực hiện tinh giản biên chế của ngành giáo dục, bảo đảm định biên giáo viên trên lớp, không thực hiện cắt giảm biên chế theo tỉ lệ do đặc thù riêng của ngành.
“Quá trình tinh giản biên chế, đặc biệt trong lĩnh vực GD&ĐT không tinh giản theo hướng thủ công. Trước mắt trong giai đoạn 2023-2025, Bình Phước xin đề xuất bổ sung gần 1.500 biên chế để đáp ứng công tác giảng dạy” - bà Trần Tuyết Minh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Phước, cũng kiến nghị.
Tập trung ba phương diện: “Nhân, nhân lực và nhân tài”
Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đánh giá cao những thành tựu hệ thống GD&ĐT vùng Đông Nam Bộ đã đạt được trong thời gian qua. Phó Thủ tướng khẳng định Đông Nam Bộ là trung tâm phát triển lớn nhất, đầu tàu lớn nhất về mọi mặt, kết quả này có sự đóng góp rất lớn của hệ thống GD&ĐT. Tuy nhiên, GD&ĐT của vùng vẫn còn tồn tại một số hạn chế như tỉ lệ trường đạt chuẩn quốc gia thấp nhất sáu vùng, số lượng học sinh tăng cao...
“Trong thời gian tới, các đơn vị phải nghiên cứu thật kỹ Nghị quyết 29 về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục. Mặt khác, các địa phương phải đưa ra các dự báo phát triển của ngành GD&ĐT, từ đó có quy hoạch mạng lưới trường lớp đáp ứng cơ sở vật chất, đáp ứng chỗ học cho học sinh. Bên cạnh đó, phải đổi mới mô hình đào tạo, mô hình tổ chức nhà trường từ mầm non, giáo dục phổ thông và ĐH. Ngoài ra, phải có chính sách thu hút nhân tài, nhất là những nhà khoa học giỏi về phục vụ” - Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nói chuyện với ông Nguyễn Văn Lợi, Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương (giữa) và Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn (bìa phải). Ảnh: NGUYỄN QUYÊN |
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn chia sẻ Đông Nam Bộ là khu vực bao gồm cả nấc thang cao nhất và những phần thấp nhất của giáo dục. Nơi đây vẫn còn tỉ lệ người mù chữ, vẫn còn lớp học tình thương dành cho con em người lao động.
Bộ trưởng đặt vấn đề ở “ba tây” (gồm Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ) sẽ thấy thuận cho dạy người, khó cho dạy nghề và rất khó về nhân tài. Còn Đông Nam Bộ là vùng đất thuận cho dạy nghề, tốt cho nhân tài nhưng đầy thách thức cho dạy người.
Theo Bộ trưởng, câu chuyện giáo dục tại vùng Đông Nam Bộ cũng tập trung vào ba phương diện: Nhân, nhân lực và nhân tài.
Trong vấn đề “nhân”, giáo dục dạy người vùng nào cũng quan trọng, có yêu cầu giống nhau trong đó, chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã xác định những phẩm chất, năng lực và giá trị cốt lõi. Tuy nhiên, vùng Đông Nam Bộ cần phải tạo một lớp thị dân mới, những con người ở các đô thị với lối sống kỷ cương, tuân thủ pháp luật, những công dân số, biết sống văn minh trong môi trường đô thị.
Với nhân lực, ngành giáo dục thực hiện tốt chương trình mới. Bởi gốc của chất lượng nhân lực không đâu khác phải bắt đầu từ giáo dục phổ thông.
Trong khi đó, đối với nhân tài, ngành giáo dục tập trung phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng nhân tài trong các lĩnh vực, đặc biệt là công nghệ, kỹ thuật, khoa học, đổi mới, sáng tạo, quản trị, điều hành…
Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, GD&ĐT muốn phát triển phải phát huy xã hội hóa, quốc tế hóa, hiện đại hóa, số hóa và phổ cập hóa. “Miền Đông Nam Bộ là vùng có số lượng người trẻ, dân số trẻ, khí thế trẻ. Đây là cơ hội tuyệt vời cho GD&ĐT phát triển hơn nữa” - Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định.
Phấn đấu năm 2045, GD&ĐT TP.HCM đạt trình độ tiên tiến của thế giới
Ngân sách dành cho giáo dục của TP luôn tăng theo từng năm, hiện chiếm 28% ngân sách chi thường xuyên và 20% ngân sách đầu tư xây dựng cơ bản.
TP.HCM xác định mục tiêu, nhiệm vụ phát triển GD&ĐT đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 là: Chú trọng đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, trình độ quốc tế, xây dựng TP.HCM thành trung tâm đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao của cả nước và khu vực châu Á. Đào tạo người học trở thành công dân yêu nước, có kỹ năng thực hành xã hội, kỹ năng làm việc, ngoại ngữ... Phấn đấu giáo dục TP.HCM đạt trình độ tiên tiến của khu vực châu Á vào năm 2030 và đạt trình độ tiên tiến của thế giới vào năm 2045.
Ông BÙI VĂN CƯỜNG, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM