Họ xứng đáng được tôn vinh

Không bao giờ được lãng quên!

Cách đây không lâu, Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam cũng đã tổ chức tọa đàm về vấn đề này. Qua đó, chúng tôi có đưa ra bốn đề xuất: Thứ nhất, cuộc chiến tranh biên giới ở phía Bắc cần phải xác định một cách rõ ràng tính chất của nó, phải coi đó là cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc. Thứ hai, đó là sự kiện lịch sử đã qua nên phải để cho các nhà khoa học tập hợp một cách đầy đủ và nghiên cứu một cách thấu đáo và được quyền công bố các kết quả nghiên cứu đó. Thứ ba, cần phải bổ sung nội dung này vào trong các bảo tàng quốc gia cũng như bảo tàng các tỉnh. Phải bổ sung vào sách giáo khoa, nhất là sách giáo khoa phổ thông. Thứ tư, phải có hoạt động bày tỏ lòng tri ân của nhân dân với các chiến sĩ, đồng thời có những hình thức tôn vinh phù hợp và bảo tồn các di tích liên quan.

Nhìn tổng quát, thời gian gần đây tôi nhận thấy chúng ta đã có nhiều thay đổi về nhận thức cũng như hành động về cuộc chiến tranh biên giới phía Bắc, về những người lính đã đổ xương máu vào cuộc chiến đó. Thay đổi ấy rất đáng mừng và phù hợp với thực tế và phù hợp với lòng dân. Tuy nhiên, theo tôi vấn đề chính là chúng ta phải biến những thay đổi đó thành những chỉ đạo cụ thể, thể hiện trên tất cả phương diện: nghiên cứu, bảo vệ các di tích, đặc biệt là tôn vinh những người đã hy sinh và phát huy giá trị, ý nghĩa của cuộc chiến tranh này.

Tri ân tất cả người lính đã hy sinh vì đất nước, dù họ ngã xuống ở bất cứ đâu, thời điểm lịch sử nào cũng là một cách để chúng ta nhắc nhở thế hệ sau và khẳng định cam kết của đất nước đối với tất cả mọi người rằng: Không có người lính nào ngã xuống vì đất nước bị lãng quên.

VIẾT THỊNH ghi

Trung tướng Nguyễn Quốc Thước:

Phải công bằng với lịch sử

Về bản chất hai cuộc chiến bảo vệ biên giới Tây Nam và phía Bắc phải được gọi đúng tên là chiến tranh bảo vệ Tổ quốc.

Hai cuộc chiến ấy gây cho chúng ta nhiều tổn thất, khó khăn lâu dài. Về mặt thương vong, trong 10 năm ấy số thương binh, liệt sĩ không nhiều so với hai cuộc kháng chiến. Nhưng nếu xét riêng với từng trận đánh thì đã có những trận chúng ta bị thiệt hại rất lớn, chẳng hạn như ở mặt trận Vị Xuyên, Hà Giang năm 1984.

Tôi tham gia Trung ương khóa VI. Đấy là giai đoạn mà biên giới phía Bắc đi vào lắng dịu, trong lúc khối XHCN Đông Âu và Liên Xô cũ tan vỡ, sụp đổ. Trong hoàn cảnh ấy, ta với TQ tiến tới bình thường hóa quan hệ. Vì đại cục, vì mong muốn có quan hệ hữu nghị, tin cậy để tập trung phát triển kinh tế, từ đó chúng ta đã gần như không còn nhắc tới cuộc chiến tháng 2-1979 và các cuộc chiến sau đó ở biên giới phía Bắc.

Nhưng tình hình ngày càng cho thấy việc né tránh các vấn đề lịch sử với láng giềng phương Bắc là không công bằng.

Kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ đã là trang sử chói lọi của công cuộc bảo vệ Tổ quốc. Chúng ta vẫn kỷ niệm, nhớ tới nhưng vẫn xây dựng được quan hệ hữu nghị, hợp tác với Pháp, với Mỹ. Vậy không có lý do gì để chúng ta phải tiếp tục né tránh những khúc quanh lịch sử với TQ, trong đó có hai cuộc chiến tranh biên giới Tây Nam, biên giới phía Bắc.

Lịch sử là lịch sử. Nhắc lại hai cuộc chiến ấy, với đúng bản chất của nó, không phải là khơi hận thù mà là để con cháu ta sau này nhớ rằng quan hệ Việt-Trung, dù có tốt đẹp đến mấy thì quá khứ cũng đã từng xảy ra chiến tranh, xung đột. Nhắc lại để không bao giờ mất cảnh giác, không bao giờ ngủ quên trong hòa bình.

NGHĨA NHÂN ghi