Sáng 16-12, họa sĩ Đoàn Việt Tiến sẽ được vinh danh Kỷ lục thế giới lần 2, kỷ lục Việt Nam lần 5 với danh hiệu "Họa sĩ đầu tiên sáng tạo và thực hiện vẽ tranh chân dung các lãnh tụ, chính khách, danh nhân văn hóa Việt Nam và Thế Giới bằng lối vẽ ngược kính cường lực trên 10 đầu ngón tay có số lượng nhiều nhất (từ năm 2000 đến nay)"
"Mẹ không còn đây để thấy tôi thành công hôm nay"
Sinh ra và lớn lên tại xã Phú Đức, huyện Châu Thành, tỉnh Bến Tre, họa sĩ Đoàn Việt Tiến cũng giống như bao thanh niên vào thời điểm đó "xếp bút nghiên lên đường chiến đấu" tại chiến trường biên giới Tây Nam (1979).
Trở về từ chiến trường ác liệt, họa sĩ Đoàn Việt Tiến trở thành một họa sĩ vẽ chân dung dạo khắp tất cả các tỉnh miền Tây, đặc biệt ông thường hay vẽ giữa chợ.
“Tôi không học qua trường lớp nào nhưng tôi có nền tảng vì được người bác ruột của mình là họa sĩ, nhà văn Đoàn Giỏi (tác giả của tiểu thuyết Đất rừng phương Nam) hướng dẫn, chỉ bảo” – Họa sĩ Đoàn Việt Tiến cho biết.
Tuy nhiên, vào khoảng thời gian đó, bên cạnh đam mê anh còn phải kiếm tiền lo cho gia đình vì vậy không ít lần thiếu tiền mua màu, thậm chí anh còn bị chủ bán màu đánh giữa chợ vì chậm trả tiền.
Trải qua những ngày tháng dãi dầu, vào một ngày vào mùa hạ năm 1989, cùng cha ra đồng sau cơn mưa, họa sĩ Đoàn Việt Tiến nhặt một tấm kính thuỷ tinh. Và khi nhìn tấm kính đó, anh đã nảy ra ý tưởng vẽ tranh ở mặt trái miếng kính.
Dù không được mọi người ủng hộ, anh vẫn quyết mày mò, luyện tập. Ban đầu, anh dùng cọ nhưng thất bại vì kính trơn, không ăn màu, khiến tranh bị nhoè.
Sau đó, anh thử nghiệm với ngón tay của mình và nhìn nét màu mịn, anh quyết định tập luyện tất cả 10 ngón tay của mình để thực hiện những bức tranh. Bức tranh chân dung đầu tiên anh hoàn thiện chính là bức tranh của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Sau 10 năm khổ luyện, với lối vẽ tả thực, nam hoạ sĩ đã vẽ hàng trăm bức tranh Hồ Chí Minh. Bức tranh đầu tiên hoạ sĩ đã tặng cho Hội cựu chiến binh huyện Châu Thành, tỉnh Bến Tre.
Đến hiện tại, họa sĩ Đoàn Việt Tiến đã vẽ trên 1.500 tác phẩm đa dạng các thể loại, trong đó có 300 chân dung doanh nhân, các nguyên thủ, lãnh đạo.
Bức tranh được anh tâm đắc nhất là chân dung Eli Cohen nhà tỷ phú của Israel.
"Chính phủ Israel đã đem tấm ảnh về trưng bày trong bảo tàng Israel, tôi thấy bức tranh đó được họ rất tôn vinh."
Bên cạnh đó, tôi cũng vẽ chân dung cho Tổng thống Putin… Đặc biệt, nhân Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều tại Hà Nội (2019), tôi cũng tặng ông Donald Trump bức chân dung do chính tôi vẽ. Ông ấy rất thích" – anh kể.
Những ngày đầu tiên vẽ bằng 10 ngón tay, bàn tay của anh bị tê cứng và phải mấy ngày sau mới phục hồi. Anh cũng phải ngâm tay với các loại nước lá và gừng để đôi tay dịu lại.
"Có những bức tranh tôi vẽ đến mức đôi bàn tay chảy máu, nhất là thời điểm tôi vẽ tranh của lãnh tụ Cuba Fidel Castro" – nam họa sĩ nói.
Trong suốt hành trình, hoạ sĩ Đoàn Việt Tiến cho biết khi đó chỉ có mẹ ủng hộ mình. Với anh, mẹ là người vĩ đại nhất.
“Mỗi khi tôi thức khuya vẽ, mẹ thức cùng để nấu mỳ, rọi đèn cho tôi vẽ. Bà cũng chăm sóc coi bức vẽ tới đâu, chùi lau trong đêm hết. Mẹ là người chăm sóc vừa là khán giả, người thưởng lãm bức tranh, mẹ có cặp mắt rất hay, rất tinh tường nhìn là biết chỗ nào mình vẽ móp méo mẹ chỉ ngay.
Mẹ hồi xưa là một giáo viên chuyên môn dạy cấp 2, nữ công gia chánh, tức là cái nghề khéo tay, mẹ có một cặp mắt tinh tường. Đến khi tôi thành công mẹ rất mừng, nhưng khi tôi được đi vẽ khắp nơi trên thế giới, được thế giới công nhận thì mẹ tôi không còn nữa. Mẹ tôi mất khi vẫn chưa kịp nhìn thấy cảnh ngày tôi đăng quang” – Đoàn Việt Tiến nghẹn ngào.
Không ngoa khi nói rằng, họa sĩ Đoàn Việt Tiến xứng đáng với rất nhiều kỷ lục, sự tôn vinh. Với tôi, anh là họa sĩ độc đáo nhất không chỉ ở Việt Nam mà còn cả thế giới.
Tôi đi rất nhiều bảo tàng, xem nhiều tranh vẽ nhưng tranh vẽ như của anh thực sự là rất hiếm có. Tôi được chứng kiến và đã cấp cho anh nhiều kỷ lục nhưng để tôn vinh anh thì mong có thêm nhiều dịp nữa.
Tranh họa sĩ Đoàn Việt Tiến độc đáo ở 3 đặc điểm. Một là tất cả họa sĩ khác vẽ bằng cọ, anh lại vẽ bằng 10 đầu ngón tay.
Thứ 2, tranh anh vẽ ra không phải là những điều anh nhìn thấy, mà anh chiêm nghiệm tất cả mọi thứ để ghi nhớ, do đó anh vẽ được cả tranh của người đã mất. Cuối cùng, anh là họa sĩ duy nhất vẽ ngược.
Với những đặc điểm đó, tôi nghĩ không biết đến bao giờ chúng ta lại mới có được một họa sĩ như vậy.
Gã hoạ sĩ nghèo "bao đồng"
Là hội viên Hội Mỹ thuật TP.HCM, Đoàn Việt Tiến trở thành hiện tượng tranh best seller với 3 lần triển lãm cá nhân cho lối vẽ tranh ngược trên kính, trên 30 lần tập thể và tất cả tranh của anh đều được bán hết.
Đối với những tác phẩm bán được, phần lớn nam họa sĩ dùng để làm thiện nguyện xây nhà tình thương, hỗ trợ cho bà con, người dân nghèo khắp các tỉnh miền Tây, hoạ sĩ nghèo và đặc biệt là bà con quê hương Bến Tre của anh.
"Tôi đã thực hiện các dự án này đã hơn 20 năm. Nhiều người nghĩ rằng tôi bị khùng, sống hơi ngược khi đi xây tặng nhà cho những người khó khăn trong khi bản thân tôi cũng đang ở trọ. Tôi muốn cho bớt đi sự may mắn của mình" – anh tâm sự.
Họa sĩ Đoàn Việt Tiến cũng tiết lộ vào đêm ngày 7 tháng giêng sắp tới, anh sẽ biểu diễn tại Nhà hát TP một bức tranh.
"Bạn đợi thử xem bức tranh đó sẽ được mua với mức giá bao nhiêu?” (cười). Tất nhiên, toàn bộ số tiền sẽ để làm thiện nguyện hỗ trợ người khó khăn, tôi cũng sẽ dùng số tiền đó hỗ trợ quê hương và những họa sĩ khó khăn trong Hội" – họa sĩ Đoàn Việt Tiến bộc bạch.
Họa sĩ Đoàn Việt Tiến sinh năm 1961. Hơn 30 năm theo đuổi vẽ ngược tranh trên kính bằng 10 ngón tay, họa sĩ Đoàn Việt Tiến đã đạt được 4 kỷ lục Việt Nam năm 2005, 2018, 2019 và 2023.