Thêm tốn kém cho DN
Khoản 9 Điều 1 nghị định 164/2013/NĐ-CP quy định “DN chế xuất được cấp Giấy phép kinh doanh hoạt động mua bán hàng hóa và các hoạt động liên quan trực tiếp đến mua bán hàng hóa tại Việt Nam phải thành lập chi nhánh riêng nằm ngoài DN chế xuất, KCX để thực hiện hoạt động này”. Quy định này có hiệu lực từ ngày 1-1-2014.
Tuy nhiên quy định này không được các DN đồng tình. Lãnh đạo của một DN chế xuất bức xúc: “Việc yêu cầu thành lập thêm chi nhánh là làm khó cho chúng tôi. Tình hình kinh tế khó khăn, thành lập thêm chi nhánh tốn thêm rất nhiều chi phí, phải có thêm kho bãi, thêm nhân lực… Quy định thực sự làm khó khăn gây tốn kém cho chúng tôi rất nhiều”
Tuy quy định bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1-1-2014, nhưng đến nay vẫn chưa có bất kỳ văn bản nào hướng dẫn cho điều khoản này về thủ tục thành lập, cơ quan cấp phép…
Hướng dẫn lòng vòng, chưa có văn bản hướng dẫn
Từ khi nghị định 164/2013 có hiệu lực, các Cục Hải quan và Chi cục Hải quan cũng không biết thực hiện điều khoản này như thế nào nên đã cấm không cho DN FDI thực hiện các hoạt động liên quan đến quyền xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa tại Việt Nam.
Ngày 20-2-2014, Cục Hải quan TPHCM và Đồng Nai cùng có công văn gửi Tổng cục Hải quan đề nghị hướng dẫn thực hiện điều khoản này tại nghị định 164/2013 thì được trả lời: “đề nghị Cục Hải quan tỉnh Đồng Nai, Cục Hải quan TPHCM hướng dẫn DN thực hiện theo đúng quy định tại Nghị định 164/2013/NĐ-CP” (?).
Cùng lúc, Bộ Tài chính cũng có công văn đề nghị Văn Phòng Chính phủ hướng dẫn về việc này. Ngày 10-4-2014, VPCP có công văn 2437/VPCP-KTTH trả lời như sau: “Xét đề nghị của Bộ Tài chính về việc vướng mắc khi thực hiện Khoản 9 Điều 1 Nghị định số 164/2013/NĐ-CP, thay mặt Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải giao Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn thực hiện cụ thể”.
Và căn cứ công văn của VPCP, ngày 18/04/2014, TCHQ đã có công văn 4184/TCHQ-GSQL với nội dung “cho phép DN chế xuất được tiếp tục thực hiện việc mua bán hàng hóa và các hoạt động liên quan trực tiếp đến mua bán hàng hóa tại Việt Nam đến hết ngày 30/6/2014. Trong thời gian này, Cục Hải quan các tỉnh, thành phố hướng dẫn DN chế xuất hoàn thiện thủ tục thành lập chi nhánh theo quy định tại khoản 9 Điều 1 Nghị định số 164/2013/NĐ-CP”. Tuy nhiên đến nay đã là giữa tháng 5, và các DN chế xuất vẫn đang nóng lòng chờ hướng dẫn này từ Bộ Tài chính.
Thành lập chi nhánh là quyền của các DN
Phó chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thị Hồng vừa ký công văn gửi Thủ tướng Chính phủ kiến nghị cho rằng việc “yêu cầu các doanh nghiệp chế xuất thành lập chi nhánh riêng cho hoạt động mua bán hàng hóa” hiện giờ là chưa cần thiết. Đồng thời Phó chủ tịch cũng đề nghị Chính phủ xem xét cho TPHCM có quy chế đặc thù riêng cho hoạt động này.
Theo công văn của UBND TPHCM, việc áp dụng các quy định trước đây liên quan đến việc kiểm soát hàng hóa xuất, nhập khẩu của các DN chế xuất là vẫn đạt hiệu quả cao, thời gian và thủ tục nhanh gọn và tiết kiệm; các KCX tại TPHCM đã có hàng rào hải quan kiểm soát chặt chẽ hàng hóa ra vào KCX… do đó việc yêu cầu các DN chế xuất lập chi nhánh riêng cho hoạt động mua bán hàng hóa là chưa cần thiết.
TP HCM cũng kiến nghị Chính phủ xem xét cho phép thành phố có quy chế đặc thù đối với hoạt động này và các DN chế xuất vẫn tiếp tục thực hiện thông quan hàng hóa như trước đây. Công văn nhấn mạnh, việc lập chi nhánh ngoài KCX nên được xem là quyền của các DN chứ không phải nghĩa vụ như quy định tại nghị định 164/2013/NĐ-CP, DN chỉ lập chi nhánh khi thấy cần thiết.
Đ.LIÊN