Ngày 13-10, ông Nguyễn Hữu Nghĩa, Chánh Thanh tra cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng (Ngân hàng Nhà nước - NHNN), đã phát đi thông điệp cho biết việc mua ngân hàng trong diện kiểm soát đặc biệt với giá 0 đồng là đủ cơ sở pháp lý.
Trước đó, NHNN đã quyết định mua lại Ngân hàng TMCP Xây Dựng (VNCB), Ngân hàng TMCP Đại Dương (OceanBank) và Ngân hàng TMCP Dầu Khí Toàn Cầu (GPBank) với giá 0 đồng. Tuy nhiên, cũng có nhiều ý kiến thắc mắc cho rằng tại sao NHNN lại mua với giá 0 đồng và cơ sở pháp lý của việc này ra sao.
Theo thông điệp nêu trên, Điều 149 Luật Các TCTD nêu rõ NHNN có quyền trực tiếp mua hoặc chỉ định TCTD khác mua lại ngân hàng yếu kém, những ngân hàng thuộc diện kiểm soát đặc biệt, nếu ngân hàng đó không thực thiện được việc tăng vốn, không thực hiện phương án tăng vốn theo quy định của NHNN.
Trên cơ sở đó, năm 2013 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 48 hướng dẫn cụ thể về trình tự thủ tục, các hình thức, biện pháp mua lại các ngân hàng trong diện kiểm soát đặc biệt, bao gồm định giá cổ phiếu, quyền các bên liên quan.
Việc thực hiện mua ngân hàng với giá 0 đồng còn được dựa trên cơ sở Quyết định 254 của Thủ tướng Chính phủ về cơ cấu lại hệ thống các TCTD giai đoạn 2011-2015.
Không những thế Quyết định 48 có nêu rõ phải thực hiện thuê các tổ chức tư vấn có chức năng định giá độc lập để xác định giá trị DN của ngân hàng, trên cơ sở đó xác định giá trị cổ phiếu của các ngân hàng một cách độc lập, khách quan.
Dựa trên giá trị thực về vốn điều lệ của quỹ dự trữ còn lại của các ngân hàng trong diện kiểm soát đặc biệt thì NHNN sẽ quyết định mua lại trên cơ sở định giá độc lập. NHNN cũng yêu cầu các chủ sở hữu của các TCTD đó thực hiện việc tăng vốn để đáp ứng chuẩn mực về an toàn vốn tối thiểu. Nếu TCTD không tăng được vốn thì NHNN sẽ mua. Còn mua giá nào thì phải dựa trên cơ sở giá trị DN đã được NHNN quyết định.
Ông Nghĩa cũng khẳng định việc mua lại cổ phiếu của các ngân hàng yếu kém này với giá 0 đồng không phải là ép buộc mà được định giá qua một công ty định giá độc lập tính toán dựa trên giá trị cổ phiếu, đánh giá độc lập khách quan…
