Ngày 26-11, phiên tòa phúc thẩm xét xử vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát (VTP), Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) và các đơn vị, tổ chức liên quan giai đoạn 1 kết thúc phần tranh luận.
Bà Trương Mỹ Lan xin cơ chế đặc biệt
Trước khi nghị án các bị cáo được quyền nói lời nói sau cùng. Mở đầu, bị cáo Trương Mỹ Lan nói vì vụ án này quá kinh khủng đã làm triệt tiêu đi bao nhiêu ước mơ, hy vọng của bị cáo và triệt tiêu đi bao nhiêu hoài bão của các bị cáo khác trong vụ án này.
"Cả đời bị cáo dấn thân vào làm ăn kinh doanh, đến nay bị cáo cũng chưa từng một ngày ngủ chung với con. Những công trình do hai vợ chồng bị cáo gây dựng nên đều mang dấu ấn của Việt Nam trên trường quốc tế, dấu ấn với các nhà đầu tư nước ngoài.
Đến nay bị cáo không biết bám víu vào đâu, kêu chỗ nào. Chỉ có suy nghĩ duy nhất là làm sao trả được nợ cho ngân hàng Nhà nước, trả được nợ cho người dân. Thiệt hại của bản thân, của gia đình bị cáo không nói đến nhưng bị cáo đau xót khi lãng phí tài nguyên quốc gia, các dự án khi bị cáo bị bắt đều đang bị đình trệ, ví dụ như dự án mũi đèn đỏ (quận 7, TP.HCM)..."- bị cáo Lan giãi bày.
Bị cáo Lan cũng nhiều lần nhắc lại đây là vụ án kinh khủng nhất ở Việt Nam, xưa đến nay chưa bao giờ có. Từ đó, bị cáo xin HĐXX một cơ chế đặc biệt khi xử lý vụ án, xử lý tài sản để cuối cùng hậu quả vẫn khắc phục được, Nhà nước được trả tiền, không ai bị thiệt hại.
"Sau khi trả xong các tài sản cho Nhà nước, người dân thì phần tài sản còn lại bị cáo sẵn sàng đưa vào một quỹ để dùng hoàn thiện những giấc mơ còn đang dang dở của mình như xây bệnh viện tầm quốc tế thu tiền của người có tiền và chữa bệnh miễn phí cho người nghèo. Thứ hai mở trường học, tiếp theo là xây nhà ở xã hội và đầu tư vào làm hạ tầng.
Tóm lại bằng tất cả những trình bày trong những ngày qua, bị cáo Lan xin HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt và xem xét lại tội danh đối với mình và xin giảm nhẹ cho các bị cáo còn lại.
Luật sư xin cho bà Lan tham gia quá trình xử lý tài sản
Trong phần tranh luận đối đáp bổ sung, luật sư (LS) của bà Lan cho biết cảm thấy có phần hụt hẫng vì trong phần tranh luận đối đáp VKS không phân tích, đưa ra lập luận nào liên quan đến vấn đề SCB không cung cấp hồ sơ để làm rõ số liệu mà chỉ nhắc sơ qua vấn đề này.
LS cũng cho rằng với số liệu mà LS đã cung cấp về dư nợ trong suốt giai đoạn từ 2012-2022 theo đề án tái cơ cấu đã được NHNN phê duyệt thì trong thời gian này chủ yếu là cho vay mới để tất toán các khoản nợ cũ (đảo nợ). Bà Lan đã thay thế tài sản bảo đảm mới (đủ điều kiện) vào để thay các tài sản cũ không đảm bảo cho khoản vay. LS cũng cho rằng nếu không bóc tách được gốc và lãi trong các giai đoạn mà LS và VKS yêu cầu thì làm sao chứng minh được bà Lan có chiếm đoạt hay không và chiếm đoạt bao nhiêu.
Trong tình trạng nếu không có điều kiện để bóc tách, đối trừ số liệu thì đây cũng là dấu hiệu để xác định nội dung kháng cáo của bà Trương Mỹ Lan là có căn cứ.
Một LS khác của bà Lan cũng trình bày đối đáp bổ sung để HĐXX lưu tâm xem xét và đề nghị tuyên rõ trong bản án các vấn đề như:
Thứ nhất là giao tài sản cho cơ quan thi hành án để thực hiện theo quy định dưới sự giám sát của VKS.
Thứ hai là buộc ngân hàng SCB nộp toàn bộ chứng từ về tài sản này cho cơ quan Thi hành án vì sau này muốn mời công ty định giá độc lập vào để định giá các tài sản, dự án để mời gọi đầu tư, nếu không giao nộp hồ sơ thì cũng rất khó để kêu gọi đầu tư.
Thứ ba là hiện nay có rất nhiều người có nghĩa vụ phải trả lại tiền cho bà Lan. Tuy một số đơn vị, cá nhân đồng ý trả lại nhưng lại đưa ra nhiều lý do để kéo dài thời gian trả, làm giảm đi nguồn tiền của bà Lan thi hành án. Từ đó đề nghị tuyên rõ những người này phải hoàn trả tiền cho bà Lan. Ngoài ra, trong một số trường hợp, giao dịch nếu tách ra giải quyết bằng vụ án dân sự khác thì biết bao giờ vụ án dân sự mới được giải quyết xong để bà Lan thu lại tiền.
Thứ tư là nếu quy kết bà Lan gián tiếp sở hữu 91% cổ phần của ngân hàng SCB thì vô hình chung bà Lan là chủ của ngân hàng thì bà có quyền tự mình xử lý tài sản. Do đó, LS xin cơ chế đặc biệt cho bà Lan được tham gia vào tất cả các giao dịch, xử lý tài sản để bà Lan thu hồi tiền về trả cho ngân hàng Nhà nước và khắc phục hậu quả.
Luật sư: Bà Trương Mỹ Lan đủ điều kiện giảm án tử hình
Trong quá trình đối đáp bổ sung, LS của bị cáo Lan cũng cảm ơn VKS đã đánh giá trong vụ án có 440 mã tài sản chưa được Công ty Hoàng Quân định giá là có giá trị nhưng lại chưa được giải quyết triệt để vì nếu đánh giá có giá trị thì phải xác định giá trị bao nhiêu để cấn trừ vào nghĩa vụ và trách nhiệm của bà Lan.
Ngoài ra, theo đánh giá của VKS thì bà Trương Mỹ Lan chưa khắc phục đủ ¾ thiệt hại của vụ án (khoảng 280.000 tỉ đồng) nên chưa đủ điều kiện giảm từ tử hình xuống chung thân theo quy định tại Điểm c, khoản 3, Điều 40, BLHS 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017).
Tuy nhiên, LS cho rằng với số liệu quy buộc trách nhiệm hiện nay đối với bà Trương Mỹ Lan là 415.000 tỉ đồng, đối chiếu với số tiền Công ty Hoàng Quân định giá và các số tiền nộp khắc phục, các cá nhân tổ chức khác trả bà Lan thì đến nay có khoảng 325.000 tỉ đồng. Số số tiền này vượt quá ¾ số tiền bị cáo buộc nên đã đủ điều kiện được giảm án xuống chung thân.
