Hãng Reuters dẫn hai nguồn tin hôm 22-11 cho biết một đô đốc Hải quân hai sao của Mỹ giám sát hoạt động tình báo quân sự ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương đã có chuyến thăm không được công bố đến Đài Loan, trong một diễn biến có thể khiến Trung Quốc tức giận.
Các nguồn tin nói trên, bao gồm một quan chức Đài Loan quen thuộc với tình hình, cho biết quan chức này là Chuẩn Đô đốc Michael Studeman. Các nguồn tin đã tiết lộ tin tức với Reuters trong điều kiện giấu tên.
Chuẩn Đô đốc Michael Studeman. Ảnh: UDN
Theo trang web của Hải quân Mỹ, Chuẩn Đô đốc Studeman là giám đốc J2 - cơ quan giám sát tình báo tại Bộ Tư lệnh Ấn Độ - Thái Bình Dương (Indopacom) của quân đội Mỹ.
Bộ Quốc phòng Mỹ từ chối bình luận. Cơ quan ngoại giao Đài Loan hôm 22-11 xác nhận rằng một quan chức Mỹ đã đến Đài Loan nhưng từ chối cung cấp thông tin chi tiết, nói rằng chuyến đi chưa được công khai.
Trung Quốc, vốn lâu nay coi Đài Loan là lãnh thổ chờ “thống nhất”, đã phản ứng giận dữ khi Bộ trưởng Y tế Mỹ Alex Azar đến Đài Bắc vào tháng 8, sau đó là Thứ trưởng Ngoại giao phụ trách hợp tác quốc tế Keith Krach vào tháng 9. Trong thời gian diễn ra các chuyến thăm này, Mỹ đều cử máy bay chiến đấu đến gần Đài Loan.
Hôm 20-11, hãng AFP dẫn lời ông Tô Trinh Xương, lãnh đạo cơ quan hành chính Đài Loan, cho biết Giám đốc Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA) Andrew Wheeler sẽ thăm hòn đảo này để thảo luận về hợp tác quốc tế về các vấn đề môi trường. Phía Đài Loan cho hay thời gian của chuyến đi đang được gút lại.
Trung Quốc chưa có phát biểu gì với chuyến thăm của Chuẩn Đô đốc Studeman. Tuy nhiên, trong phản ứng đưa ra liên quan chuyến thăm sắp tới của ông Wheeler hôm 20-11, Bắc Kinh cho biết họ “kiên quyết phản đối bất kỳ hình thức trao đổi chính thức nào giữa Mỹ và Đài Loan”.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Triệu Lập Kiên cảnh báo Trung Quốc “sẽ đưa ra phản ứng cần thiết và hợp pháp tùy vào tình hình”.
Chính quyền của Tổng thống Trump đã tăng cường hỗ trợ cho Đài Loan, bao gồm cả việc bán các loại vũ khí mới, khiến chính phủ Trung Quốc “nóng mặt”.
Hiện vẫn chưa rõ liệu chuyến thăm của Chuẩn Đô đốc Studeman có bị Bắc Kinh coi là hành động leo thang hay không. Tuy nhiên, ông có thể là một trong những sĩ quan cấp cao nhất của quân đội Mỹ thăm Đài Bắc trong những năm gần đây.
Ông Douglas Paal, cựu trưởng văn phòng đại diện Mỹ tại Đài Loan, người hiện đang làm việc cho tổ chức nghiên cứu Carnegie Endowment for International Peace có trụ sở chính ở Washington DC, cho biết: “Nếu đó là ông Studeman của J2 Indopacom, tôi biết chưa có tiền lệ về chuyến thăm như vậy”.
Tuy nhiên, ông Randall Schriver, cựu trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng phụ trách khu vực châu Á thời chính quyền Tổng thống Trump, cho biết Lầu Năm Góc của Trump đã âm thầm cử các sĩ quan một sao đến Đài Loan một cách thường xuyên.
Ông lưu ý rằng Mỹ và Đài Loan đã có những trao đổi tình báo chặt chẽ về mối đe dọa từ quân đội Trung Quốc.
Bà Bonnie Glaser, một chuyên gia an ninh khu vực tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) ở Washington, cho biết việc một sĩ quan đeo sao đến thăm Đài Bắc không phải là điều chưa từng có.
