Sau bốn năm TP Hà Nội thực hiện thanh tra toàn diện quá trình sử dụng đất rừng tại huyện Sóc Sơn, tình trạng xây dựng xâm phạm đất rừng vẫn tiếp diễn ở khu vực này.

Vụ sạt lở lộ ra nhiều công trình mọc trên đất rừng

Mới đây nhất vụ sạt trượt đất đá tại con đường bê tông vùi lấp hàng chục ô tô xảy ra sáng 4-8 tại xóm Ban Tiện, thôn Phù Ninh, xã Minh Phú, đã làm lộ ra hàng loạt homestay, công trình kiên cố xây dựng xâm phạm đất rừng tại khu vực này.

Nhiều homestay, biệt thự mọc lên sát con đường bê tông bị sạt lở đất khiến nhiều ô tô bị vùi lấp ở xóm Ban Tiện, thôn Phù Ninh, xã Minh Phú, huyện Sóc Sơn, Hà Nội.

Theo tìm hiểu của PLO, con đường bê tông nơi diễn ra sự cố do các chủ homestay, biệt thự tại khu vực này tự mở. Đường rộng khoảng 6 m, dài 600 m, chạy từ dưới chân núi lên đến giữa thân núi, như một con dốc thẳng đứng, có đoạn độ dốc lên tới 45 độ.

Báo cáo đánh giá sau sự cố của UBND huyện Sóc Sơn cho biết một trong những nguyên nhân gây ra vụ sạt lở là do nước từ đỉnh núi chảy xuống, kéo theo nhiều bùn đất khiến hàng loạt xe sang của khách nghỉ tại các homestay đỗ bên đường bị bùn, đất vùi lấp ngang thân.

Ngôi nhà vi phạm đất rừng ở đỉnh dốc của con đường bê tông bị sạt lở đất tại xóm Ban Tiện, thôn Phù Ninh, xã Minh Phú, huyện Sóc Sơn, Hà Nội.

Sau khi xảy ra sự cố sạt lở đất đá, ngày 6 và 7-8, chính quyền huyện Sóc Sơn và xã Minh Phú đã cho máy xúc cắt ngang đường bê tông trên thành 4-5 đoạn rãnh để thoát nước, phòng ngừa sự cố tương tự.

Hiện quanh đoạn đường bê tông xảy ra sự cố có khoảng bốn homestay, biệt thự đã xây dựng hoàn thiện trên diện tích khoảng 300-400 m², có cơ sở đã treo biển đón khách. Ngoài ra còn một công trình riêng lẻ khác nằm ở điểm cao nhất của tuyến đường bê tông.

Theo quan sát của PV, ngoại trừ căn nhà ở đỉnh dốc, các công trình homestay, biệt thự còn lại đều có màu sơn khá mới, xây dựng kiên cố theo mô típ có nhà lầu, bể bơi, sân vườn…

Ông Phạm Quang Ngọc, Phó Chủ tịch UBND huyện Sóc Sơn, thông tin với PV về tình trạng xây dựng trái phép trên đất rừng tại các xã Minh Phú, Minh Trí.

Trao đổi với PLO ngày 7-8, ông Phạm Quang Ngọc, Phó Chủ tịch UBND huyện Sóc Sơn, cho biết con đường bê tông nơi xảy ra sự cố sạt lở do người dân tự ý làm, không nằm trong quy hoạch và không được cấp có thẩm quyền cấp phép. Hiện chính quyền địa phương đã cho cưỡng chế con đường này…

Đối với các công trình là homestay, biệt thự xây dựng quanh con đường, ông Ngọc cho hay đây là khu vực quy hoạch đất rừng, có chồng lấn với một phần đất ở.

“Công trình xây dựng trên đất rừng thì chắc chắn là sai phạm. Chính quyền địa phương đã cho rà soát để phân định ranh giới giữa đất ở với đất rừng để xử lý” - ông Ngọc nói.

Phó Chủ tịch UBND huyện Sóc Sơn cũng cho biết với công trình nằm ở đỉnh dốc của con đường bê tông bị sạt lở, từ tháng 8-2022, huyện đã hoàn thiện hồ sơ xử lý vi phạm, ban hành kế hoạch cưỡng chế phá dỡ nhưng chủ nhà có đơn xin tạm hoãn, do có người bị bệnh nặng. Dự kiến đến tháng 8 này huyện sẽ tiếp tục cưỡng chế.

Thanh tra, xử lý cán bộ… nhưng vi phạm vẫn không giảm

Tháng 10-2018, sau khi dư luận phản ánh tình trạng hàng loạt công trình mọc lên trên đất rừng phòng hộ ở huyện Sóc Sơn, Thanh tra TP Hà Nội đã quyết định thanh tra toàn diện quá trình sử dụng đất rừng trên địa bàn huyện, trong đó tập trung vào "điểm nóng" vi phạm tại hai xã Minh Phú và Minh Trí.

Tuy nhiên, tình trạng xâm phạm đất rừng tại địa bàn này từ đó đến nay không những không giảm mà còn phát sinh, dù hàng chục cán bộ buông lỏng quản lý để xảy ra sai phạm đã bị kỷ luật, xử lý.

Nhiều toà lâu đài đã xây dựng hoàn thiện mọc lên bên mép hồ Đồng Đò, xã Minh Trí.

Cụ thể, tháng 3-2019, Thanh tra TP Hà Nội ban hành hai kết luận thanh tra về đất rừng Sóc Sơn. Trong đó, nêu rõ hàng ngàn trường hợp vi phạm đất rừng. Chỉ riêng hai xã Minh Phú và Minh Trí, cũng như khu vực ven bảy hồ lớn trong quy hoạch rừng có đến 797 công trình vi phạm.

Lãnh đạo huyện Sóc Sơn cho biết từ đó đến nay để thực hiện kết luận thanh tra, huyện này đã tập trung nguồn nhân lực, vật lực rất lớn để cưỡng chế, phá dỡ xử lý các công trình vi phạm. Cùng đó là xử lý, kỷ luật cán bộ liên quan buông lỏng quản lý để xảy ra sai phạm.

Một công trình bên bờ hồ Đồng Đò (xã Minh Trí, huyện Sóc Sơn) đang có hoạt động xây dựng tấp nập.

Cụ thể, với 76 công trình vi phạm nằm ở ven các hồ dưới chân núi thuộc hai xã Minh Trí và Minh Phú được nêu trong kết luận thanh tra, huyện Sóc Sơn đã xử lý 40 trường hợp. 36 trường hợp còn lại được Thanh tra Chính phủ đề nghị tạm dừng cưỡng chế, giữ nguyên hiện trạng, chờ điều chỉnh quy hoạch rừng. Khi điều chỉnh quy hoạch xong, công trình nào phù hợp thì giữ lại còn không sẽ bị cưỡng chế.

Hàng loạt cán bộ liên quan đến các công trình xây dựng xâm phạm đất rừng cũng bị kỷ luật, như buộc thôi việc Chủ tịch xã Minh Phú; khiển trách Phó chủ tịch xã Minh Phú, Chủ tịch xã Minh Trí; đình chỉ công tác phó chủ tịch ba xã Minh Trí, Nam Sơn, Mai Đình.

Huyện Sóc Sơn cũng hoàn thiện 164 hồ sơ chuyển Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP Hà Nội xử lý theo thẩm quyền…

Dù vậy, việc xây dựng xâm phạm đất rừng Sóc Sơn tiếp tục tiếp diễn, thậm chí ngày càng trầm trọng hơn. Báo cáo của UBND huyện Sóc Sơn cho hay từ đầu năm 2023 đến nay, đã phát hiện 187 trường hợp vi phạm, trong đó xử lý được 124 trường hợp. Trong năm 2022, có 245 trường hợp bị xử lý, còn năm 2021, xử lý hơn 300 trường hợp.

Đặc biệt tại địa bàn hồ Đồng Đò (xã Minh Trí), nơi có cảnh quan đẹp ở huyện Sóc Sơn cũng có nhiều vụ xây dựng xâm phạm vào đất rừng mới diễn ra, được chính quyền phát hiện xử lý.

“Năm 2022 và 2023, xã Minh Trí phải xử lý gần 30 trường hợp. Vừa rồi huyện cũng phải ra quân phá dỡ 268 lều nhỏ trong rừng ở khu vực hồ Đồng Đò”- ông ông Phạm Quang Ngọc, Phó Chủ tịch UBND huyện Sóc Sơn cho biết.

Một homestay với bể bơi vô cực nằm sát mép hồ Đồng Đò (xã Minh Trí, huyện Sóc Sơn) đang được xây dựng.

Theo ông Ngọc, việc xây dựng vi phạm đất rừng trên địa bàn huyện diễn ra rất phức tạp nhiều năm nay, huyện cũng cương quyết xử lý nhưng “khó ngăn cản vi phạm tái diễn”.

“Vẫn còn một số trường hợp vi phạm nhưng xã “giấu”, ở trên huyện không biết được. Tháng 7, huyện đã đi kiểm tra, tuy nhiên việc này hết sức phức tạp, cần làm dần từng bước” - ông Ngọc nói và cho rằng để xử lý gốc rễ vấn đề, chính quyền huyện đang rà soát lại để đề nghị cấp có thẩm quyền điều chỉnh quy hoạch rừng Sóc Sơn.

Sau điều chỉnh, công trình nào nằm trong đất rừng sẽ bị xử lý, công trình nằm ngoài thì cho chuyển đổi mục đích sử dụng và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Vụ sạt, trượt đất đá ở Sóc Sơn: Nhiều công trình vi phạm đất rừng

TRỌNG PHÚ