Thanh tra Chính phủ vừa có Thông báo kết luận Thanh tra về việc quản lý nhà nước và thực hiện pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo, phòng chống tham nhũng; công tác quản lý, sử dụng đất đai tại tỉnh Trà Vinh, thời kỳ từ 2013 đến 2017.
Gây thất thu nguồn ngân sách gần 70 tỉ đồng
Kết quả, Thanh tra phát hiện nhiều sai phạm nghiêm trọng gây thất thu nguồn ngân sách trên 68 tỉ đồng. Cụ thể, qua thanh tra về tài chính đất đai cho thấy công tác xác định nghĩa vụ tài chính đất đai và các nội dung công tác liên quan, trên địa bàn tỉnh Trà Vinh trong 5 năm hầu hết các nội dung, đơn vị và địa bàn được kiểm tra đều có sai sót hoặc sai phạm cần điều chỉnh, xử lý.
Trong đó, sai phạm phổ biến, gây hậu quả phức tạp, lâu dài là sai phạm trong công tác giao đất (ở cả cấp tỉnh và cấp huyện), nhất là công tác giao đất tái định cư tại các huyện. Những sai phạm này có nguyên nhân từ việc không tuân thủ pháp luật của chính quyền các cấp.
Tổng số tiền sai phạm là 69,455 tỉ đồng. Trong đó, thu quá quy định 1 tỉ đồng, khoản này đã được thu vào Ngân sách Nhà nước, thực tế, sau khi cấp giấy hoặc chuyển mục đích sử dụng đã có nhiều trường hợp chuyển nhượng, thế chấp hoặc thực hiện các giao dịch khác.
Thất thu ngân sách 68,455 tỉ đồng là do các khoản này đối tượng được hưởng lợi là người dân mà chủ yếu là các hộ được giao đất tái định cư, là đồng bào dân tộc; do chính quyền không thực hiện đúng quy định pháp luật, chậm giao đất cho người đủ tiêu chuẩn tái định cư. Mặt khác, thực tế cũng đã có sự chuyển nhượng, chuyển đổi, xây dựng trên các thửa đất. Như vậy, việc truy thu tiền sử dụng đất với người dân là không khả thi và dễ gây khiếu nại phức tạp.
Bên cạnh đó, công tác quản lý và sử dụng đất cũng xảy ra nhiều sai phạm trong việc giao, cho thuê, chuyển mục đích không phù hợp quy hoạch (chiếm đến 40% số dự án). Thậm chí, chuyển mục đích sử dụng đất lên đến 56 dự án (53,84%) không phù hợp quy hoạch, chuyển mục đích tự phát trong dân cũng rất lớn, khoảng 970 ha, trong đó có đến 459 ha không phù hợp quy hoạch. Điều này cho thấy việc quản lý quy hoạch của địa phương còn lỏng lẻo.
Giám đốc nhiều Sở không tiếp công dân suốt 5,5 năm
Ngoài ra Thanh tra Chính phủ còn chỉ ra nhiều sai phạm khác như một số cơ quan, đơn vị chưa thực sự quan tâm công tác tiếp công dân, nhất là khối các sở của Tỉnh. Trong đó có một số nơi Giám đốc sở (Sở Nội vụ, Cục Thuế tỉnh, Sở NN&PTNT,...) không tiếp công dân ngày nào trong suốt 5,5 năm. Chất lượng xử lý đơn thư cũng còn nhiều hạn chế.
Công tác tuyển dụng còn vi phạm 100% các đơn vị được kiểm tra. Trong đó sai phạm chủ yếu trong việc thực hiện trình tự, thủ tục tuyển dụng. Cá biệt là đợt tuyển dụng tuyển dụng công chức cấp xã năm 2017 (được bảy người) tại huyện Trà Cú, huyện này không thực hiện theo quy trình, không có kế hoạch, không thông báo tuyển dụng,...).
Việc chuyển đổi vị trí công tác còn mang tính hình thức, không đầy đủ theo quy định của pháp luật; 100% các đơn vị được kiểm tra không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ quy định. Cá biệt có sáu đơn vị (Văn phòng UBND Tỉnh, huyện Cầu Kè, Duyên Hải, Sở NN&PTNT, Sở Thông tin & Truyền thông, Nội vụ) trong suốt thời kỳ thanh tra không xây dựng kế hoạch chuyển đổi...
Với những sai phạm trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh chấn chỉnh ngay những hạn chế sai sót trong công tác quản lý về chấp hành pháp luật thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh chỉ đạo các cơ quan chức năng rà soát kết quả thanh tra và kết luận thanh tra do các cơ quan thanh tra của tỉnh thực hiện. Theo đó, kết quả phát hiện nhiều sai phạm của đối tượng thanh tra nhưng kết luận không kiến nghị xử lý hoặc xử lý chưa phù hợp.
Tiếp tục tăng cường kiểm tra việc quản lý và sử dụng đất của các tổ chức được giao, cho thuê đất trên địa bàn, ngăn chặn các trường hợp vi phạm pháp luật về đất đai và xử lý triệt để những tổ chức vi phạm đã phát hiện. Đồng thời kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo nghiên cứu, điều chỉnh quy định thu tiền bảo vệ, phát triển đất trồng lúa.
Về xử lý trách nhiệm, Thanh tra kiến nghị UBND tỉnh Trà Vinh tổ chức kiểm điểm trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân lãnh đạo UBND tỉnh (thời kỳ có sai phạm) và các đơn vị liên quan trong việc để xảy ra những tồn tại, hạn chế qua kết quả thanh tra. Trong đó, kiểm điểm trách nhiệm cá nhân, tổ chức liên quan đến việc giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất áp dụng pháp luật không đúng gây thất thu ngân sách.
Đặc biệt xem xét xử lý trách nhiệm đối với việc giao đất tái định cư không đúng quy định gây thất thu ngân sách tại Công trình Đường tránh Quốc lộ 60, huyện Tiểu Cần.