Trong khuôn khổ Chương trình Xuân Quê hương 2025, sáng 19-1, tại Phủ Chủ tịch đã diễn ra Lễ Công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận Bảo vật Quốc gia là ba chiếc xe ô tô được sử dụng phục vụ Chủ tịch Hồ Chí Minh từ năm 1954 đến năm 1969.
Mỗi chiếc xe là một bảo vật, là một câu chuyện lịch sử
Theo Ban Tổ chức, Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam, không chỉ là biểu tượng của lòng yêu nước nồng nàn và tinh thần cách mạng kiên cường mà còn là tấm gương về tình đoàn kết quốc tế trong sáng.
Những di tích, tài liệu, hiện vật tại Di tích Quốc gia Đặc biệt - Khu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch, nơi Người đã gắn bó suốt 15 năm cuối đời, chính là minh chứng sống động, chân thực nhất phản ánh cuộc đời, sự nghiệp, tư tưởng, đạo đức và phong cách của Người.
Trong hệ thống di tích, tài liệu, hiện vật Khu Di tích hiện đang bảo quản và phát huy giá trị, có ba chiếc xe ô tô từng phục vụ Chủ tịch Hồ Chí Minh từ năm 1954-1969, vừa được Thủ tướng Chính phủ công nhận là Bảo vật Quốc gia (đợt 13-2024). Mỗi chiếc xe là một bảo vật, là một câu chuyện lịch sử lưu giữ giá trị đặc biệt sâu sắc đối với quốc gia, dân tộc và tình cảm hữu nghị quốc tế.
Dùng đón các nguyên thủ quốc gia sang thăm Việt Nam
Cụ thể, chiếc xe Zit, biển số HN 481 là món quà của Đảng Cộng sản Liên Xô tặng Chủ tịch Hồ Chí Minh vào năm 1954. Với thiết kế bằng thép chịu lực và kính chống đạn, loại xe chuyên dụng này được sản xuất rất hạn chế tại Liên Xô và chủ yếu dành cho các nguyên thủ.
Từ năm 1965, những năm tháng chiến tranh ác liệt, chiếc xe luôn sẵn sàng phục vụ Bác và Bộ Chính trị. Xe được dùng đón các nguyên thủ quốc gia sang thăm Việt Nam để bảo đảm an toàn tuyệt đối.
Chiếc xe tượng trưng cho tình hữu nghị bền chặt giữa Việt Nam và Liên Xô; biểu hiện của sự đồng hành và hỗ trợ quý báu từ những người bạn quốc tế đối với sự nghiệp đấu tranh giành độc lập của dân tộc ta.
Bên cạnh chiếc xe Zit là chiếc xe Pobeda, biển số HN 158 là quà tặng từ Chính phủ Liên Xô năm 1955. Tháng 3-1957, vụ Lễ tân Bộ Ngoại giao chuyển chiếc xe này sang Văn phòng Phủ Chủ tịch. Xe phục vụ Bác từ đó đến năm 1969. Xe có ưu điểm là rộng, thoáng, gầm cao, máy khỏe, phù hợp đường trường nên thường xuyên phục vụ Bác trong những chuyến công tác tại các địa phương xa Hà Nội. Chiếc xe đã trở thành hình ảnh gần gũi của vị lãnh tụ giản dị, luôn sát cánh cùng đồng bào trong mọi hoàn cảnh.
Cuối cùng là chiếc xe Peugeot 404, biển số HNC 232 là món quà của kiều bào Việt Nam tại Tân Đảo (New Cacedolia và Vanuatu - tên gọi trước đây của các quần đảo, thuộc châu Đại Dương) biếu Bác vào tháng 3-1964.
Giữa năm 1966, sau một lần tai biến nhẹ, sức khỏe Bác có phần giảm sút nên chiếc xe được sử dụng phục vụ Bác di chuyển trong thành phố nhiều hơn. Loại xe này có đặc điểm gầm thấp, máy chạy êm, thuận tiện lên xuống khi chân trái của Người bị yếu.
Đồng hành cùng Bác trong gần 2.000 chuyến đi
Chiếc xe chứa đựng tình cảm thiêng liêng của những người con xa xứ dành cho Bác Hồ và quê hương. Trong những năm tháng sống xa Tổ quốc, dù ở nơi đâu, kiều bào ta vẫn một lòng hướng về quê hương, đáp lại lời hiệu triệu của Đảng và Bác Hồ, góp sức vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc.
Ba chiếc xe ô tô đã luân phiên được đồng hành cùng Chủ tịch Hồ Chí Minh trong gần 2.000 chuyến đi cơ sở tới rất nhiều địa phương cũng như các công việc thường ngày tại Hà Nội.
Theo lãnh đạo Khu Di tích Bác Hồ tại Phủ Chủ tịch, nhóm Bảo vật Quốc gia - ba chiếc xe ô tô - không chỉ là phương tiện di chuyển mà còn mang giá trị biểu trưng sâu sắc về tình hữu nghị quốc tế, tinh thần đoàn kết, lòng yêu nước của kiều bào và công sức vun đắp cho tình dân tộc, nghĩa đồng bào của Bác.
Ba chiếc xe là minh chứng sống động về một giai đoạn lịch sử đầy gian lao, bền gan vững chí, quyết giành độc lập, tự do, thống nhất nước nhà đồng thời truyền tải những bài học sâu sắc về tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh.
Quyết định công nhận Bảo vật Quốc gia đối với ba chiếc xe ô tô nêu trên vừa là sự tôn vinh giá trị di sản vừa khẳng định mạnh mẽ sức sống trường tồn của tinh thần đoàn kết dân tộc và tình hữu nghị quốc tế mà Bác Hồ đã đặt nền móng vững chắc...
