Hợp đồng chuyển nhượng đất giả cách, sơ thẩm công nhận, phúc thẩm hủy
Theo hồ sơ, ngày 20-8-2015, vợ chồng ông H. có vay của bà Đ. 500 triệu đồng, có viết giấy vay mượn tiền (vay giùm người khác). Theo hợp đồng thì thời hạn vay là sáu tháng. Để đảm bảo cho khoản vay, vợ chồng ông H. có thế chấp ba giấy đỏ do ông H. đứng tên. Năm ngày sau, bà Đ. yêu cầu vợ chồng ông H. lập hợp đồng chuyển nhượng đất theo ba giấy đỏ nêu trên để bảo đảm cho khoản vay (có công chứng).
Sau đó, bà Đ. đã đăng ký kê khai đứng tên quyền sử dụng đất. Vợ chồng ông H. khởi kiện yêu cầu tòa hủy hợp đồng chuyển nhượng đất giữa hai bên vì cho rằng hợp đồng này là giả mạo nhằm che giấu hợp đồng vay tài sản. Đồng thời, vợ chồng ông H. đồng ý trả lại cho bà Đ. 500 triệu đồng tiền vay (trước đó người nhờ vợ chồng ông H. vay tiền giùm đã đóng lãi cho bà Đ. tổng cộng 90 triệu đồng).
Bà Đ. phản tố, yêu cầu công nhận hợp đồng chuyển nhượng đất giữa hai bên vì cho rằng hợp đồng đã lập theo đúng quy định và bà đã đứng tên quyền sử dụng đất. Đồng thời, bà Đ. yêu cầu tòa buộc vợ chồng ông H. phải giao đất. Theo bà Đ., giao dịch nhận tiền đóng lãi mà vợ chồng ông H. và người nhờ vợ chồng ông vay tiền giùm trình bày là một giao dịch khác, không liên quan tới việc chuyển nhượng đất.
Người nhờ vợ chồng ông H. vay tiền giùm (người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan) thì có yêu cầu độc lập là bà Đ. phải trả lại cho ông 90 triệu đồng tiền lãi mà ông đã đóng cho bà Đ.
Tòa sơ thẩm đã bác yêu cầu khởi kiện của vợ chồng ông H., chấp nhận yêu cầu phản tố của bà Đ., chấp nhận yêu cầu độc lập của người nhờ vợ chồng ông H. vay tiền giùm. Theo đó, tòa tuyên công nhận hợp đồng chuyển nhượng đất giữa vợ chồng ông H. và bà Đ., tuyên buộc bà Đ. phải trả cho người nhờ vợ chồng ông H. vay tiền giùm 90 triệu đồng.
Mới đây, TAND TP Cần Thơ xử phúc thẩm, nhận định có cơ sở xác định trình bày của nguyên đơn là có căn cứ. Mặt khác, giá của ba thửa đất tranh chấp theo biên bản định giá do hội đồng định giá ở cấp phúc thẩm lập có giá trị tổng cộng hơn 1,5 tỉ đồng nên việc nguyên đơn bán cho bị đơn chỉ với giá 500 triệu đồng là không hợp lý.
Cuối cùng, tòa phúc thẩm đã tuyên chấp nhận đơn kháng cáo của vợ chồng ông H., bác yêu cầu phản tố của bà Đ., bác yêu cầu độc lập của người nhờ vợ chồng ông H. vay tiền giùm và sửa bản án sơ thẩm. Theo đó, tòa tuyên hợp đồng chuyển nhượng đất giữa vợ chồng ông H. với bà Đ. là vô hiệu, hủy việc chuyển sang tên của bà Đ. đối với ba thửa đất đã chuyển nhượng theo hợp đồng. Tòa cũng tuyên buộc vợ chồng ông H. phải trả cho bà Đ. hơn 550 triệu đồng (gồm tiền vốn và lãi sau khi đã cấn trừ 90 triệu đồng mà người nhờ vay tiền giùm đã đóng cho bà Đ.).
