Trung Quốc đang có động thái nhằm củng cố sức mạnh của lực lượng cảnh sát vũ trang (còn gọi là Vũ cảnh) và vai trò của lực lượng tuần duyên trong bối cảnh căng thẳng biển Đông đang gia tăng, Tân Hoa xã đưa tin ngày 27-4.
Một dự luật sửa đổi về hai nội dung này đã được trình lên Quốc hội Trung Quốc ngày 27-4.
Tăng kiểm soát quân cảnh, tuần duyên
Hiện Trung Quốc có 1,5 triệu nhân viên thuộc Lực lượng Cảnh sát Vũ trang Nhân dân Trung Quốc (gọi tắt là Vũ cảnh). Đây là lực lượng bán quân sự chủ yếu phụ trách an ninh nội địa, kiểm soát bạo động, chống khủng bố, thi hành luật pháp và bảo vệ quyền hàng hải.
Lực lượng tuần duyên Trung Quốc do lực lượng Vũ cảnh nước này kiểm soát. Thời gian gần đây lực lượng tuần duyên Trung Quốc gia tăng đáng kể số lượng tàu hoạt động trên các vùng biển Đông tranh chấp.
Lực lượng tuần duyên Trung Quốc do lực lượng Vũ cảnh nước này kiểm soát. Ảnh: SCMP
Dự luật sửa đổi muốn di chuyển lực lượng Vũ cảnh vào chịu sự kiểm soát trực tiếp của Ủy ban Trung ương đảng Cộng sản Trung Quốc, bên cạnh sự quản lý của Ủy ban Quân sự Trung ương - đều do Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình lãnh đạo. Lực lượng Vũ cảnh chịu sự kiểm soát của Ủy ban Quân sự Trung ương từ năm 2017.
Dự luật sửa đổi cũng vạch ra các nhiệm vụ của lực lượng Vũ cảnh, bao gồm xử lý các vấn đề cứu hộ khẩn cấp và các vụ tấn công khủng bố. Dự luật sửa đổi cũng ra hướng dẫn về bảo vệ các quyền lợi, thi hành luật pháp, phòng vệ và chiến đấu trên biển, các viễn cảnh có thể sử dụng đến vũ khí.
Dự luật sửa đổi kêu gọi có một hệ thống tổ chức và chỉ huy hiệu quả hơn, cho phép lực lượng Vũ cảnh tham gia mạng lưới chia sẻ thông tin tình báo quốc gia. Theo dự luật sửa đổi, lực lượng Vũ cảnh cũng sẽ được chi bổ nhiều tiền hơn “tương thích với các nhiệm vụ và sự phát triển của mình” - theo thông tin từTân Hoa xã.
Dự luật sửa đổi cũng đề cập chuyện trừng phạt những ai cản trở lực lượng Vũ cảnh thực hiện nhiệm vụ thi hành luật pháp, theo Tân Hoa xã.
Đây là lần thứ hai trong bốn năm Trung Quốc tính đến chuyện cải cách lực lượng Vũ cảnh.
Hiện dự luật sửa đổi đang chờ Ủy ban Thường vụ Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc xem xét và thông qua.
Chuyên gia: Dân sự và quân sự Trung Quốc sẽ liên kết nhiều hơn nữa
Theo ông Peng Peng - Phó Chủ tịch Hội Nghiên cứu cải cách hệ thống Quảng Đông cho rằng việc sửa đổi này nhằm mang lại nhiều sự kiểm soát hơn của đảng Cộng sản Trung Quốc với lực lượng Vũ cảnh vốn có nhiều nhiệm vụ quan trọng hơn so với trước đây.
“Lực lượng Vũ cảnh giờ sẽ có các quy định để tuân theo trong quá trình thi hành luật pháp, phòng vệ và chiến đấu trên biển và có nghĩa lực lượng Vũ cảnh sẽ phụ trách một phần trách nhiệm quốc phòng” - báo South China Morning Post dẫn lời ông Peng.
Lực lượng tuần duyên Trung Quốc đang là lực lượng tuyến đầu của nước này trong bối cảnh căng thẳng gia tăng ở biển Đông. Đầu tháng này một tàu tuần duyên của Trung Quốc đã đâm chìm một tàu cá của Việt Nam ở quần đảo Hoàng Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam).
Ảnh một tàu tuần duyên Trung Quốc được chụp từ một tàu hải quân Indonesia trong một lần tuần tra phía bắc quần đảo Natuna hồi tháng 1. Ảnh: REUTERS
Theo nhà nghiên cứu Collin Koh tại Trường Nghiên cứu Quốc tế S Rajaratnam tại ĐH công nghệ Nanyang (Singapore), động thái mới nhất này nhằm thống nhất quyền chỉ huy và cấu trúc lãnh đạo.
“Nó không chỉ ảnh hưởng đến cách Trung Quốc thi hành luật hàng hải mà còn khiến các cơ quan - như tuần duyên Trung Quốc - phối hợp chặt hơn với quân đội Trung Quốc trong các sự kiện ngẫu nhiên thời bình trong đó có liên quan đến vấn đề chủ quyền và quyền hàng hải của Trung Quốc” - theo ông Koh.
Ông Koh cho rằng tới đây khả năng sẽ có sự tương tác nhiều hơn giữa các lực lượng này trong thể thức liên hiệp hoạt động giữa dân sự và quân sự Trung Quốc vốn đã tồn tại nhiều năm nay.
